Zemzeme – Recaizade Mahmut Ekrem

Zemzeme, Recaizade Mahmut Ekrem‘in şiir kitabının (1885) adıdır.

Arapça kökenli Zemzeme kelimesi; “melodi, mırıltı, nağme, hoş ses” gibi anlamlara karşılık gelmekte.

Zemzeme, üç kitap olarak yayımlandı; Recaizade Mahmut Ekrem’in yeni bir anlayışla ya­zılmış şiirlerini kapsar.

Özellikle Zemzeme 3’ün önsözünde şiir anla­yışını açıklamış, üstü ka­palı bir biçimde Mual­lim Naci’nin eskiye bağ­lı şiirlerini eleştirmiştir:

“Hakikat-ı hissiyyeden mahkum iken ateşten, kı­vılcımdan bahseden manzumeler şebtaba benzer. Zalim-i evham içinde Füruzan görünse bile hiç­bir kalp üzerinde bir eser-i ihtirak husule getir­meksizin kendi kendilerine söner, mahvolur.”

Bu cümledeki ateş ve kıvılcım sözcükleriyle Muallim Naci‘nin Ateşpare ve Şerare adlı ya­pıtlarının küçümsendiği, o sıralar yayımlanacağı duyurulan Füruzan’ın da aynı kefeye konulduğu ileri sürülmüş, Muallim Naci de Demdeme ile Recaizade’ye karşılık vermiştir.