Osman Cemal Kaygılı Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Osman Cemal Kaygılı (D: 04 Ekim 1890, İstanbul – Ö: 09 Ocak 1945, İstanbul) Yazar.

Osman Cemal Kaygılı, 1890’da İstanbul’da doğdu. 1945’te İstanbul’da yaşamını yitirdi. Eski İstanbul’un kenar mahallerindeki yaşamı anlatan roman ve öyküleriyle tanınır. Bir mahalle bakkalının oğlu. Orta öğrenimini Eğrikapı Merkez Rüştiyesi’nde tamamladı. Menşei Kuttab-ı Askeriye’yi bitirerek 1906’da Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Dairesi’ne girdi. 1909’da Kıtaat-ı Fenniye Müfettişliği kaleminde çalıştı. Mahmut Şevket Paşa suikastıyla ilgili görülen muhaliflerle birlikte Sinop’a sürgün edildi. Seferberlikte, bir süre katiplik göreviyle gezici tümenlerde bulundu. 1918’de hastalığı nedeniyle emekliye ayrıldı. Sütçülük, Haliç vapurlarında biletçilik, pazarlarda manifaturacılık yaparak geçimini sağladı. Aynı zamanda çeşitli mizah dergileri ve gazetelerde şiirler, öyküler, fıkralar, makaleler yazdı.

Cumhuriyetten sonra 1925-1945 arasında İmam Hatip Okulu’nda, Çemberlitaş Ortaokulu’nda, Fener Kız Lisesi’nde öğretmenlik yaptı. Cumhuriyet, Son Saat, Vakit, Haber, Son Posta, Son Telgraf gazetelerinde fıkra, öykü, makale ve tefrika romanlar yayınladı.

İlk yazısı Baha Tevfik’in Eşek adlı güldürü dergisinde yayınlandı. Bazı yazılarında “Anber” takma ismini kullandı. İstanbul’da mahalle ortamında doğup büyüdü, çağdaşlarından farklı bir yol izledi. Meddah, ortaoyunu gibi seyirlik oyunlara ilgi duydu. Bir halk yazarı olarak tanındı.

Öykü ve romanlarında İstanbul’un kenar mahallelerinde, sur dışında yaşayan insanları, günlük yaşamlarını, alışkanlıklarını, geleneklerini anlattı. “Çingeneler” adlı romanında da İstanbul çingenelerinin yaşamlarını renkli bir belgesel görüntüsünde yansıttı. “Argo Lügati” adlı eseri tefrika olarak yayınlandı, ama ancak ölümünden sonra basıldı.

Osman Cemal Kaygılı’nın Eserleri

Hikâye:

• Bir Kış Gecesi,1923
• Çuvalcı Şeyhinin, 1923
• Altın Babası Cihan Biraderler, 1923
• Çingene Kavgası, 1925
• Gonca’nın İntiharı, 1925
• Mahkemede Kaynana-Gelin Kavgası, 1925
• Tekin Olmayan Kedi, 1925
• Eşkıya Güzeli, 1925
• Perili Bostan, 1925
• Sandalım Geliyor Varda, 1938

Roman:

• Aygır Fatma, 1938
• Çingeneler, 1939
• Bekri Mustafa, 1944
• Kovuk Palas’ın Esrarı, 2003
• Akşamcılar, 2003

Tiyatro:

• Üfürükçü (1925)
• İstanbul Revüsü (1925)
• Mezarlık Kızı (1927)

Araştırma-İnceleme:

• Argo Lugatı, 2003
• İstanbul’da Semai Kahveleri ve Meydan Şairleri, 1937

Gezi:

• Köşe Bucak İstanbul, 2003.