Gabriel Garcia Marquez

Gabriel Garcia Marquez Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Gabriel José de la Conciliación García Márquez (D: 6 Mart, 1927, Aracataca, Kolombiya – Ö: 17 Nisan 2014, Meksika) Kolombiyalı yazar, romancı.

Gabriel Garcia Marquez, Latin Amerika edebiyatında büyülü gerçekçilik olarak anılan akımın önde gelen adlarındandır. 1982’de Nobel Edebiyat Ödülü‘nü kazanmıştır.

Yoksul bir ailenin oğluydu. Bogota’daki Kolombiya Ulusal Üniversitesi’nde ve Cartagena Üniversitesi’nde hukuk ve gazetecilik öğrenimi gördü. 1948’de gazeteciliğe başladı; Cartagena, Barranquilla ve Bogota’da çalıştı. 1950’lerin sonlarında, Bogota’da çıkan EI Espectador adlı günlük gazetenin Roma ve Paris muhabirliğini yaptı.

1958’de Kolombiya’ya döndü ve gene gazeteci olarak Caracas’a gitti. 1959-1961 arasında Kolombiya, Havana ve New York’ta Küba haber ajansı La Prensa’nın muhabiri olarak çalıştı. 1960’larda Mexico’da senaryo yazarlığı ve gazetecilik yaptı, bir basın ajansında çalıştı. 1973’te Barselona’ya taşındı. 1970’lerin sonlarında Meksika’ya döndü. Sol siyasal görüşleri nedeniyle 1980’lerin başında ülkesi Kolombiya’da ve ABD’de seyahat özgürlüğü zaman zaman kısıtlandı.

Garcia Marquez öykü yazmaya 1940’ların sonlarında başladı. Yayımlanan ilk önemli yapıtı La hojarasca’ydı (1955; Yaprak Fırtınası, 1982, 1994). Gerçekçilikle düşsel öğeleri birleştiren kendine özgü üslubu ve sonraki yapıtlarının da arka planını oluşturan düşsel Kolombiya köyü Macondo ilk kez bu kitabında ortaya çıktı.

1958’de Kolombiya’daki Mito adlı dergide yayımlanan El coronel no ilene quien le escriba (1961; Albaya Kimseden Mektup Yok, 1976, 1990/Balthazar’ın Olağandışı Öyküsü, 1983/Albaya Mektup Yazan Kimse Yok, 1997) ülkesi uğruna savaşarak yaptığı hizmetlerin karşılıksız kaldığını anlayan, emekliye ayrılmış yaşlı bir askerin öyküsüydü. Bunu Los funerales de la Mama Grande (1962; Hanım Ana’nın Cenaze Töreni, 1992) adlı öykü kitabı ve Macondo’daki siyasal baskıyı anlatan La mala hora (1962; Kötü Saatte, 1983,1990/Şer Saati, 1983) izledi.

Garcia Mârquez en tanınmış romanı Cien anos de soledad’ı (1967; Yüzyıllık Yalnızlık, 1974. 1997) Meksika’ya ilk gidişinde yazdı. Düşsel Macondo köyünün ve köyü kuran Buendia ailesinin geçmişini anlatan yapıt yalnızca bir Kolombiya tarihi değil, evrensel düzlemde insan yaşantısı üzerine bir mitos ve bir efsanedir. Garcia Marquez’in Yüzyıllık Yalnızlık’taki ve başka yapıtlarındaki yoğun ve karmaşık üslubu, ABD’li yazar Willlam Faulkner’ı anımsatır.

Garcia Marquez edebiyat eleştirisi türündeki La novela en America Latina’yı (1968; Latin Amerika Romanı) Mario Vargas Llosa’yla birlikte yazdı. Yüz Yıllık Yalnızlık’taki bir bölümden esinlenerek yazdığı öykülerini La increible y triste historia de la candida Erendira y de su abuela deselmada (1972; Erendira’nın Acıklı Öyküsü, 1983/İyi Kalpli Erendira, 1991 /İyi Kalpli Erendira ile İnsafsız Büyükannesinin inanılmaz ve Acıklı Öyküsü, 1996) adlı kitapta topladı. Daha sonraki yapıtları arasında Ojos de perro azul (1972; Mavi Bir Köpeğin Gözleri, 1990) adlı öykü kitabı, Latin Amerika’daki askeri diktatörleri yeren El otono del patriarca (1975; Başkan Babamızın Sonbaharı, 1978, 1991), bir Güney Amerika kasabasında onur uğruna işlenen bir cinayet çerçevesinde gelişen olayların ele alındığı Cronica de una muerte anunciada (1981; Kırmızı Pazartesi, 1982, 1998), aşkta bağlılığı konu alan El amor en los tiempos del colera (1985; Kolera Günlerinde Aşk, 1989,1997) ve Güney Amerika’nın bağımsızlığı için savaşan Simon Bolivar’ın yaşamının son aylarını ele alan El general en su laberinto (1989; Labirentindeki General, 1992) yer alır. Anılarının ilk cildi Virvir para contrarla (Anlatmak İçin Yaşamak) 2002’de yayımlanmıştır.

Garcia Marquez’in Türkçede yayımlanan öbür yapıtları arasında Bir Kayıp Denizci (1982, 1998), Sevgiden Öte Sürekli Ölüm (1983, 1990), Şili’de Gizlice (1996), Del amor y otros demonios (1995; Aşk ve Öbür Cinler 1996), On İki Gezici Öykü (1993) ve Bir Kaçırılma Öyküsü (1996) sayılabilir. Kendisiyle yapılmış bazı söyleşiler de Türkçede Gabriel Garcia Marquez’le Konuşmalar (1983) adı altında yayımlanmıştır.

Gabriel Garcia Marquez -Türkçe’ye Çevrilmiş Eserleri

Roman:

Aşk ve Öbür Cinler, 1994
Başkan Babamızın Sonbaharı,1975
Benim Hüzünlü Orospularım, 2004
Kırmızı Pazartesi,1981
Kolera Günlerinde Aşk,1985
Labirentindeki General,1989
Şili’de Gizlice,1986
Bir Kaçırılma Öyküsü,1996
Yüzyıllık Yalnızlık, 1967
Şer Saati ,1962.

Öykü:

Albaya Mektup Yazan Kimse Yok ,1961
Bir Kayıp Denizci,1955
Hanım Ana’nın Cenaze Töreni ,1962
On İki Gezici Öykü,1992
Yaprak Fırtınası,1955
İyi kalpli Erendira ile insafsız büyükannesinin inanılmaz ve acıklı öyküsü ,1972
Sevgiden Öte Sürekli Ölüm.

Anı: