Yarım Kafiye (Yarım Uyak) Nedir? Özellikleri, Örnekleri

Yarım Kafiye: Dize sonlarında sözcük ve eklerin son hecelerinde –redif hariç– tek bir sesin (harfin) benzeşmesine dayanan kafiye.

Çoğu zaman bu, tek sessiz (ünsüz) harf olur;

• git-tut-et;
• göz-yaz-yüz;
• deniz-yalnız vb….

– Yarım kafiye genellikle Halk edebiyatında kullanılmıştır:

Örnek:

Hörü kızlar sürmelemiş gözünü
İlin aşiretin çeksin nazını
Kaldır perçemini görem yüzünü

“göz, naz, yüz” sözcüklerinin sonundaki “-z” sesleri yarım kafiyeyi teşkil etmektedir.

– Çağdaş edebiyatımızda da , zaman zaman, yarım kafiyeden yararlanılmaktadır:

Örnek:

Tutmak için koştum ayışıklarına,
Dağılıp karıştım ayışıklarına, (A.M.Dranas, Çeşme Başında)

“koş – ve karış-“ fiillerinin sonundaki “-ş-“ sesleri arasındaki benzerlik yarım kafiyeyi oluşturmakta.

– Çıkakları yakın olan (c –ç; ç –ş; s –ş; l –r; ğ –y; d –t; z –s) ünsüzleriyle de yarım kafiye yapılır:

Örnek:

Aşkın şarabından içem
Mecnun olup dağa düşem (Y.Emre, 13.yy.)

Kaynak: Açıklamalı Edebiyat Terimleri Sözlüğü/ Murat AKINCI