Ünsüz Türemesi Nedir?

Ünsüz türemesinin görüldüğü yerler: 

1. Türkçe kelimelerde, kökte aynı ünsüz yan yana bulunmaz. Ama af, his, zan, ret, hal, şık, gibi Arapça asılları çift ünsüz barındıran (afv, redd, hiss, zann, hall, şıkk) ve Türkçede tek ünsüzle kullanılan kelimelere ünlüyle başlayan ek veya yardımcı fiil getirildiğinde asıllarındaki ikinci sessiz ortaya çıkar. Buna ünsüz türemesi denir.

• hiss>his>hissetmek, hissi
• zann>zan>zannetmek, zannı
• redd>ret>reddetmek, reddi
• şıkk>şık>şıkkı,
• zemm>zem>zemmetmek,
• hall>hal>halli, halletmek…
• afv>af>affetmek, affı

2. “Türkçede iki ünlü yan yana bulunmaz” kuralına uymayan bazı Arapça kelimelerde:

• fiat>fiyat,
• faide>fayda,
• zaif>zayıf,
• repertuar>repertuvar,
• lâboratuar>lâboratuvar,
• konservatuar>konservatuvar,
• tual>tuval,
• tualet>tuvalet…

-Bu kelimelere benzeyip de ünsüz türemesi görülmeyen kelimeler:

• dua, duayen, fail, faiz, fuar,
• fuaye, kuaför, lâik, puan, suare…

Ayrıca bakınız-> Ses Bilgisi