Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı İlkleri

İLK;

• İlk resmi Türkçe gazete: Takvim-i Vakayi (1831)
• İlk yarı resmi gazete: Ceride-i Havadis (1840)
• İlk özel gazete: Tercüman-ı Ahval (1860) / Şinasi ile Agah Efendi
• Matbaada basılan ilk kitap: Vankulu Lügati (1729)
• Edebiyat kelimesini ilk kullanan: Şinasi
• İlk çeviri roman: Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak (1859)
• İlk yerli roman: Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (1872)
• İlk tarihi roman: Namık Kemal / Cezmi (1880) ; Ahmet Mithat / Yeniçeriler (1871)
• İlk edebi Roman: Namık Kemal / İntibah (1874)
• İlk hikaye kitabı: Ahmet Mithat /Letaif-i Rivayet (1871)
• İlk tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi (1860)
• Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre (1872)
• İlk adaptasyon (Uyarlama) tiyatro: Ahmet Vefik Paşa
• İlk şiir çevirisi: Şinasi / Müntehabat-ı Eş’ar (1870)
• İlk şiir antolojisi: Ziya Paşa /Harabat (1874)
• İlk makale: Şinasi /Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi (1860)
• İlk noktalama işaretlerini kullanan: Şinasi / Şair Evlenmesi (1860)
• İlk atasözleri kitabı: Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye (1863)
• İlk mizah dergisi: Diyojen (1870) /Teodor Kasap
• İlk dil bilgisi kitabı: Süleyman Hüsnü Paşa / Sarf-ı Türkî (1876)
• İlk çağdaş Türkçe Sözlük: Şemsettin Sami: Kamus-ı Türki (1901)
• İlk özdeyiş örneklerini veren: Direktör Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık (1897)
• İlk Batılı Anlamda Fabl: Eşek İle Tilki- Şinasi
• İlk Batılı anlamda eleştiri: Tahrib-i Harabat (1885), Takip (1885) /Namık Kemal
• İlk dergi örneği: Mecmua-ı Fünun (1862) / Münif Paşa
• Batılı anlamda ilk günlük: Seyahat Jurnali (1897)/ Direktör Ali Bey
• İlk edebi tartışma: Ziya Pasa ile Namık Kemal arasında
• İlk köy romanı: Nabizade Nazım / Karabibik (1889)
• İlk realist roman: Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası (1898)
• İlk natüralist roman: Nabizade Nazım / Zehra (1894)
• İlk tezli roman: Nabizade Nazım / Zehra (1894)
• İlk kadın romancımız: Fatma Aliye Hanım (d.1862-ö.1936)
• Batılı anlamda başarılı ilk hikaye: Küçük Şeyler (1891) / Sami Paşazade Sezai
• Hece ölçüsüyle yazılan manzum ilk tiyatro eseri: Abdülhak Hamit / Nesteren (1878)
• Aruz ölçüsüyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri: Abdülhak Hamit / Eşber veya Sardanapal (1880)
• İlk pastoral şiir: Abdülhak Hamit / Sahra (1879)
• İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı (1885)
• İlk kafiyesiz şiir: Abdülhak Hamit / Validem (1913)
• İlk edebiyat tarihçisi: Abdulhalim Memduh Efendi (d.1866-ö.1904)
• Okullar için hazırlanan ilk edebiyat kitabı: Recaizade Mahmut Ekrem /Talim-i Edebiyat (1879)
• Objektif eleştirinin nasıl olacağını açıklayan ilk yazar: Recaizade Mahmut Ekrem (d.1847-1914)

TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI (1860 – 1896)

• Tanzimat Dönemi Edebiyatının Oluşumu
• Yenileşme Dönemi – Tanzimat Edebiyatı Hazırlık
• Tanzimat Dönemi Edebiyatı
• Tanzimat I. ve II. Dönem Edebiyatının Genel Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı Genel Özellikleri
• Tanzimat Yazarları, Şairleri ve Eserleri
• Tanzimat Edebiyatı Sanatçılarının Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Öğretici Metinler ve Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında Şiir ve Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Edebiyatında Çeviri
• Tanzimat Dönemi Edebiyatında Hikâye ve Roman
• Tanzimat Dönemi Türk Tiyatrosu
• Tanzimat Dönemi Tiyatrosu ve Temsilcileri
• Tanzimat Döneminde Mektup
• Tanzimat Dönemi Gazete ve Gazetecilik
• Tanzimat Dönemi Edebi Metinler
• Tanzimat Dönemi Romanları
• Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı İlkleri
• Tanzimat Edebiyatı İle Servet-i Fünun Edebiyatının Karşılaştırılması
• Batılılaşma Hareketleri: Tanzimat’ın Getirdiği Yenilikler
• Türk Edebiyatında Akımlar