Tahir Kutsi Makal Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Tahir Kutsi Makal (D: 9 Şubat 1937, Acıpayam, Denizli – Ö: 15 Haziran 1999, İstanbul) Şair, yazar, gazeteci, yayımcı, halk bilim araştırmacısı.

Tahir Kutsi Makal, 1937’de Acıpayam’ın Oğuz Köyü’nde doğdu. Çitfçilik yapan Hacı Mehmet Hoca’nın 13 çocuğundan üçüncüsüdür.

Acıpayam Ortaokulu’nda ve Denizli Lisesi’nde okudu. İstanbul’da gazetecilik öğrenimi yaptı.

Denizli, Tan, Yeni Gazete, Dünya, Vatan, Ekspres, Tasvir, Son Havadis, Hergün, Ortadoğu, Güneş, Sabah gazetelerinde ; muhabir, haberler müdürü, yazar, sekreter, yazı işleri müdürü ve genel yayın müdürü olarak çalıştı.

Petek, Yelken, Maya, İnaç, Tarla dergilerini yönetti.

Gazetecilik yıllarında çok kere ödül aldı. 1962-1963’te “İçgöç” dizi röportajıyla “Yılın Gazetecisi” seçildi ve Ödül olarak Avrupa’ya gönderildi.

Röportaj, öykü, şiir, araştırma dallarında eserler verdi.

“Kamyon” romanıyla Peyami Safa Roman Ödülü’nü, “Karadon” kitabıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı öykü ödülünü kazandı. İnönü Üniversitesi Senatosunca kendisine “Fahri Doktor” unvanı verildi.

15 Haziran 1999 tarihinde 62 yaşında İstanbul’da vefat etti.

Tahir Kutsi Makal’ın Başlıca Eserleri:

• Fakir İşi (Şiirler-1957),
• İçgöç (Röportajlar-1964,66,1973),
• Acı Yol (Röportajlar-1964),
• Köylü Gözüyle Avrupa (Gezi-1965,76),
• Anadolu’da Türk Mührü (1971,76),
• Meydan Dayağı (Roman-1977),
• Delitay (Öyküler-1982),
• Kamyon (Roman 1979,84),
• Al Kırbayı Eline (Günlük Gazete Fıkraları-1978).
• Benim Benim O Benim (Aktüel İnceleme -1987),
• Karadon (Öyküler-1987),
• Babanız Yine Aşık Çocuklar (Şiirler-1987),
• Öpkü (Şiirler-1997)

Halk Edebiyatı ile İlgili Olan Eserleri:

Tahir Kutsi Makal, halk edebiyatı ile de ilgilenmiştir. Konferanslar vermiş, bilimsel folklor kongrelerinde bildiriler sunmuştur. Bu konuda yayınlanan araştırma-derleme çalışmalarından kitap olarak yayınlananlar şunlardır:

• Aşık Veysel,
• Zaralı Aşık Adem,
• Karacaoğlan,
• Dadaloğlu,
• Türk Halk Şiiri (antoloji),
• Aşıklar Şöleni (Çağdaş ozanlar antolojisi),
• Sahte Ozanlar,
• Köroğlu,
• Aşık Hasan Dede,
• Halkbilim ve Edebiyat,
• Geçmişten Geleceğe.

Hakkında Kaynaklar:

Belgesel ve konulu senaryoları filme alınan ve foto-roman olarak çekilen Tahir Kutsi Makal’dan söz eden kaynak eserlerden bazıları şunlardır:

• Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (Behçet Necatigil).
• Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi,
• Meydan Larausse,
• Ana Britanicca,
• Türk Edebiyatı (Ahmet Kabaklı),
• Türk Edebiyatı Ansiklopedisi (Atilla Özkırımlı),
• Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (Şükran Kurdakul).