Sözcüklerin Yanlış Yerde Kullanılması
Sözcüklerin ve Sözcük Öbeklerinin Yanlış Yerde Kullanılmasından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
Bir cümle içinde sözcükler, bulunması gereken yerde bulunmazsa anlam karışıklığı, anlatım bozukluğu ortaya çıkar. Cümlenin anlamında belirsizlik olur.
Örnekler:
- Yeni durağa varmıştım ki otobüs geldi.
– Durağa yeni varmıştım ki otobüs geldi.
cümlesinde “yeni” sözünün yeri anlatımda bozukluğa yol açmıştır; çünkü burada söylenmek istenen, durağın yeniliği değil, durağa varmanın yeni, henüz yapıldığıdır.
Bu toplantıda çekinmeden düşünceler dile getirilmeli.
– Bu toplantıda düşünceler çekinmeden dile getirilmeli. (Doğrusu)
Her yolda kalan insana yardım etmeliyiz.
– Yolda kalan her insana yardım etmeliyiz. (Doğrusu)
İdare, henüz yarın ders yapılıp yapılmayacağını bildirmedi.
– İdare, yarın ders yapılıp yapılmayacağını henüz bildirmedi. (Doğrusu)
İzinsiz inşaata girilmez.
– İnşaata izinsiz girilmez. (Doğrusu)
Ali’nin sınıf başkanlığı otuza karşı, on iki oyla reddedildi.
– Ali’nin sınıf başkanlığı on ikiye karşı otuz oyla reddedildi. (Doğrusu)
Haberlerde tekrar tekrar yıkılan köprüleri izledim.
– Yıkılan köprüleri haberlerde tekrar tekrar izledim. (Doğrusu)
Doğru dürüst insan anlatır şunu.
– İnsan doğru dürüst anlatır şunu. (Doğrusu)
Bütün gün bomboş evde oturdum.
– Bütün gün evde bomboş oturdum. (Doğrusu)
Bu çevrede çok yardım eden olabilir bu çocuklara.
– Bu çevrede yardım eden çok olabilir bu çocuklara. (Doğrusu)
Eğitim dershanesi öğrencileri ücretsiz üniversite sınavına hazırlıyor.
– Eğitim dershanesi öğrencileri üniversite sınavına ücretsiz hazırlıyor. (Doğrusu)
Henüz bu dersin sağladığı yararlar öğrencilerimize tam olarak yansımış değil.
– Bu dersin sağladığı yararlar henüz öğrencilerimize tam olarak yansımış değil. (Doğrusu)
İzinsiz inşaata girilmez.
– İnşaata izinsiz girilmez. (Doğrusu)
Ders çalışırken ne kadar yorulursan, o kadar konuları anlaman güçleşir.
– Ders çalışırken ne kadar yorulursan, konuları anlaman o kadar güçleşir. (Doğrusu)
Rejimlerde tam yemeği kesmek insan sağlığına zarar verir.
– Rejimlerde yemeği tam kesmek insan sağlığına zarar verir. (Doğrusu)
Yeni elbisemi giymiştim ki kapı açıldı.
– Elbisemi yeni giymiştim ki kapı açıldı. (Doğrusu)
Yeni durağa gelmiştik ki otobüs de hemen geldi.
– Durağa yeni gelmiştik ki otobüs de hemen geldi. (Doğrusu)
Hakan çok iyi futbolcu ama fazla topla oynuyor.
– Hakan çok iyi futbolcu ama topla fazla oynuyor. (Doğrusu)
Bu çocuk seneye yüksek inşaat mühendisi olacak.
– Bu çocuk seneye inşaat yüksek mühendisi olacak. (Doğrusu)
Eski Adana milletvekillerinden biri daha ölmüş.
– Adana eski milletvekillerinden biri daha ölmüş. (Doğrusu)
Günde kırk kere limonlu salatalık turşusu satan dükkana uğrardı.
– Limonlu salatalık turşusu satan dükkana günde kırk kere uğrardı (Doğrusu)
Cesetler çok denizde kaldığından çürümüş.
– Cesetler denizde çok kaldığından çürümüş. (Doğrusu)
Burada her Allah’ın günü kaza oluyor.
– Burada Allah’ın her günü kaza oluyor. (Doğrusu)
Başbakan Çin’e bu yılın sekizinci büyük gezisini yapıyor.
– Başbakan bu yılın sekizinci büyük gezisini Çin’e yapıyor. (Doğrusu)
Değil bir lokma ekmek bir tabak yemek yine bulamaz.
– Değil bir tabak yemek bir lokma ekmek yine bulamaz. (Doğrusu)
Bakanımız bir hafta içinde petrol üreten ülkeleri gezecek.
– Bakanımız petrol üreten ülkeleri bir hafta içinde gezecek. (Doğrusu)
Ağrısız kulak delinir.
– Kulak, ağrısız delinir. (Doğrusu)
Atatürk’ün 119. doğum yılı törenle kutlanmıştı.
– Atatürk’ün doğumunun 119. yılı törenle kutlanmıştı. (Doğrusu)
Bu yemek fazla dışarıda kaldığı için bozulmuş.
– Bu yemek dışarıda fazla kaldığı için bozulmuş. (Doğrusu)
THY’ye ait 158 yolcunun bulunduğu uçak denize düşmüş.
– 158 yolcunun bulunduğu THY’ye ait uçak denize düşmüş. (Doğrusu)
Diğer Anlatım Bozuklukları
- Anlatım Bozuklukları ve Anlatım Bozukluklarının Nedenleri
- Sözcüklerin Yanlış Kullanılmasından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Sözcüklerin Yanlış Yerde Kullanılması
- Anlamca Çelişen Sözcüklerin Birlikte Kullanılması
- Mantık-Düşünce Hatalarından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Tamlamalarla İlgili Anlatım Bozuklukları
- Yüklem Yanlışlığından veya Yüklem Eksikliğinden Kaynaklı Anlatım Bozuklukları
- Özne Yanlışlığından veya Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Özne-Yüklem Uyuşmazlığından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Tümleç Yanlışlarından/Eksikliklerinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Eklerle İlgili Yanlışlıklardan Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Zamir Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
- Noktalama Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları
Ayrıca bakınız:
- Anlatım Bozuklukları Konusu Uygulama Cümleleri ve Çözümleri
- Anlatım Bozuklukları Konu Testi ve Cevapları
- Yanlış Yazılan/Kullanılan/Söylenen Sözcükler