Rehabilitasyon Nedir ?

Kelimenin TDK sözlükteki anlamı şöyle:

rehabilitasyon: isim, ekonomi, tıp (***) Fransızca réhabilitation: İyileştirme.

“İşsiz kaldıklarında bunalıma giriyorlar, bu nedenle açılmış özel rehabilitasyon kurslarına devam ediyorlar.” – S. Erez

—————————–

Rehabilitasyon Nedir?

Rehabilitasyon, insan organizmasının fizyolojik ve anatomik bozukluklarının medikal, cerrahi ve fiziksel yöntemlerle ve yardımcı cihazlarla tamamen veya kısmen giderilmesi ve hastanın fiziksel, ekonomik ve sosyal yönden mümkün olan tam bağımsızlığının sağlanmasıdır.

Bir başka tanım: Rehabilitasyon, Kişinin; hastalık, kaza, hapis, bunalım gibi ruhi ve bedeni yaralanmalardan sonra karşılaştığı güçlükleri yenmesine yardım ederek, kendi kendine yeter duruma getirilmesine verilen ad.

Rehabilitasyonun gayeleri şunlardır:

Fiziki yetersizliği imkan nispetinde tamamiyle ortadan kaldırmak; giderilmesi mümkün olmayan bozuklukların tesirini mümkün olduğunca azaltmak; hastayı fizik yetersizliğinin hudutları dahilinde çalışmaya teşvik etmek ve kabiliyetlerinden istifade etmesini temin etmek.

Nerelerde Kullanılır?

Rehabilitasyon tıbbı, sakat veya engelli kişinin hayatının hemen her cephesiyle ilgilenmek iddiasında ve eyleminde olan demokratik, uyumlu, tartışmadan kaçınmayan ve hastanın iyiliği temel hedefine odaklanmış bir ekip çalışmasıyla sonuca varmaya çalışan bir tıp dalıdır.

Kardiyak Rehabilitasyon

Kalp sorunu olan hastaların uzun vadeli tedavileri ve sağlıklı yaşamlarının temini, FTR uzmanlarının bilgili ve deneyimli oldukları egzersiz tedavileri ve programları,  stres kontrolü, ve ailenin eğitimi ile gerçekleşmektedir. Kardiyak hastalar genellikle akut dönem tedavileri yapılmış ve kritik özellikleri ortadan  kalkmış geç dönemde baş vururlar yada yataklı merkezlerde olayın hemen ilk  günlerinde tedavi ekibinin bir parçası olabilmektedirler. Geç dönemdeki egzersiz önerileri diğer hasta gruplarında olduğu gibi, egzersizin hastaya özgü bir şekilde düzenlenmesi ile olabilmektedir.

Kanser Rehabilitasyonu

Kanser tipine bağlı olmaksızın, kanseri kısmen ya da tamamen yenmiş hastaların yaşam kalitelerini etkileyen fiziksel ve psikososyal sorunları olmaktadır. Kanser tedavisi sırasında, hastaların karşılaştıkları sağlık problemlerini yenmek için desteğe gereksinimleri vardır. Kanser hastalarının rehabilitasyonu, ağrı kontrolü, mesane ve barsak tedavisi, ve spastisite (sürekli kas kasılmaları) veya kuvvetsizlik tedavilerini içerir. Belirli kanser tipine yakalanmış hastaların sorunları özellikle FTR uzmanı tarafından ele alınması gerekir.

Pediatrik Rehabilitasyon

FTR uzmanlarının tedavi ettiği ve karşılaştıkları çocukluk çağı durumları arasında genellikle, Serebral Palsi(Spastik Çocuk), Spina Bifida( doğuştan omurga açıklığı), Doğum Sırasındaki Brakyal Pleksus Felci(Kol Sinirlerinin Doğum Sırasındaki Hasarı), ve Torikolis(Boyun Kaslarında Kısalmaya Bağlı Başın Bir Yöne Çevrilmesinde Zorluk) vardır. Bunların dışında, FTR uzmanları travmatik beyin hasarı, doğuştan ya da edinilmiş kol ya da bacak kayıpları, ve omurilik hasarı durumlarını da tedavi ederler.
Tedaviyi ilaçlar, egzersizler, yardımcı aletler ve cihazlar ya da protezler oluşturmaktadır.

Ampute Rehabilitasyonu

Amputasyonların ( kol ya da bacağın bir kısmının ameliyatla alınması ) üçte biri kaza sonrası, üçte ikisi ise damar hastalıkları sonucu, genellikle diabet, zorunlu olmaktadır. Protez üretimindeki yeni teknolojiler sayesinde, amputasyon sonrası eski yaşam kalitesine dönmek mümkün olabilmektedir. Yeni protezler uçak kanatlarında da kullanılan malzemeden yapılmaktadır. Bu şekilde protezler, sağlam, hafif, rahat, ve dayanıklı olmaktadır. Bu teknolojilerin kullanımı ile olimpiyat rekortmenlerinden sadece 2-3 saniye daha yavaş koşan bacak amputasyonlu atletler görmekteyiz.

Yeni Teknoloji İle İleriye Doğru Adım Atmak- Bacak amputasyonlu kişilerin rahat ve etkin bir şekilde kullandıkları protezler koşmayı bile mümkün kılmaktadır. Bu, hareketli olan ve basılan zemine uyumlu konum alabilen ayak bileği eklemi ve protezin bitimindeki yaylı bölüm sayesinde olmaktadır. Kişinin amacına ve ameliyat sonrası sahip olmak istediği yaşam tarzına uygun protez üretilebilir.

Ancak, kol amputasyonlu hastaların el işlevlerini geri kazanmaları çok daha karmaşık ve ileri teknoloji ürünü myoelektrik protezlerle mümkündür. Bu protezlerde, sinir uyarıları güçlendirilerek bir motora verilir ve dirsek ve parmak hareketleri ortaya çıkarılır. Bağımsız parmak hareketleri mümkün olmasa da, bu protezleri kullanan
hastalar birçok günlük ve mesleki işlerini yürütülürler.