Popülizm Nedir? Popülizm Edebiyat Akımı Özellikleri, Yazarları

Popülizm

Fransa’da 1929 yılında Andre Theri ve (1891-1967) ve Leon Lemonnier (1890-1953) tarafından kurulan ve gerek estetik anlayışı, gerekse işlediği konular bakımından doğalcılık (natüralizm) ile yakın ilişkisi bulunan edebiyat akımı.

Popülizm “kararmış ruhlar”ı, tekdüze, makineleşmiş bir işte çalışan yoksul insanların ve halkın yaşamını işler; doğanın geri kalan bölümü gibi insanın da aynı gerekircilik kuralına bağlı olduğunu gösterir. Andre Therive 1927’de Şans âme (Ruhsuz) adlı yapıtını yayımlayarak popülist romanın bir örneğini vermişti. Bu kitabın yayımlanmasından kısa bir süre sonra popülist diye adlandırılan akım doğdu ve bu akıma bağlı yapıtların derin bir özgünlüğü bulunduğu ve yapıtlardaki kişilerinse etkileyici, insanı sarsan özellikler taşıdıkları görüldü.

Yazarlar

Bu akımın önde gelen yazarları, yüceliği olmayan işlere kesin bir biçimde bağlanarak makineleşmiş insanları anlatan Eugene Dabit (Hdtel du Nord [Kuzey Oteli, 1929]; Faubourg de Paris [Paris’in Kenar Mahalleleri, 1933]; Trains de vie [Yaşama Biçimleri, 1936]); işçi ve kenar mahalle yaşamını, yoksulluğu, insanın yarınına güven duyamamasmı işleyen Henri Poulaille’dır (Le Pain quotidien [Günlük Ekmek, 1930]; Les damnes de la Terre [Yeryüzünün Lanetlileri, 1935]; Les Rescapes [Kurtulanlar, 1938]). Eugene Dabit’nin (1898-1936) tekdüze görüntülerden, insan yüzlerinden, küçük öykülerden,’ ‘yaşamkesitleri’nden oluşan ve herkesin bildiği bir işçi otelinin çerçevesi içine oturtulmuş olan Hotel du Nord adlı romanı, popülizm akımının oluşması sırasında eleştirmenlerin ilgisini çekti. Bu yapıt, yerlerinden, yurtlarından ayrılmış, kalacak belli bir yeri olmayan, yaşamlarındaki en önemli şeyin yalnızca saçma bir iş olduğu insanların romanıdır. Yapıttan derin bir hüzün, bezginlik, ezilmişlik ve yalnızlık duyguları yükselir.

Aynı hava Henri Poulaille’nin (1896-1980) romanlarına da egemendir. Gerçekten de Poulaille’nin yapıtlarındaki kişilerin tümü, insanların, baskının, gecekonduların, bencilliğin, hastanenin, vb’nin kurbanlarıdır, olayların ve tarihin akışı içinde sürüklenirler. Poulaille, acıyı, düzensizliği, iş yaşamında ortaya çıkan anlaşmazlıkları ve kenar mahalle yaşamındaki havayı dile getirirken yalnızca işçi yaşamının sevinçlerini, bıkkınlıklarını, uğraşlarını, hak arama eylemlerini yansıtmakla kalmaz, aynı zamanda, tüm bir dönemin kargaşasını da verir.

POPÜLİZM AKIMININ ETKİSİ

Doğalcılık geleneğiyle bir araya gelebileceklerine inanmayan Jean Prevost (1901-1944 [Rachel, 1932]), Andre Therive [Anne, 1932; Fils du jour [Zamane Çocuğu, 1936]) ve Leon Lemonnier (La femme şans peche [Günahsız Kadın, 1927]) bir “akademik” popülizm anlayışı oluşturdular. Bununla birlikte, bu hareket Louis Guilloux (1899-1980) [LeSangnoir (Kara Kan, 1935)] ve Louis-Ferdinand Celine’in (1894-1961) [Voyage au bout de la nuit (Gecenin Sonuna Yolculuk, 1932)] üstünde de etkisini gösterdi.