Murathan Mungan Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Murathan Mungan (d. 21 Nisan 1955, İstanbul) Şair, Yazar.

Murathan Mungan, 21 Nisan 1955’te İstanbul’da doğdu. Ortaöğrenimini Mardin’de yaptı. Mardin Lisesi’nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nü bitirdi. Bir süre tiyatro oyunlarında rol aldı. İstanbul’da Devlet Tiyatroları’nda ve Şehir Tiyatrosu’nda dramaturg olarak çalıştı.

Çeşitli dergi ve gazetelerde şiirleri, öyküleri ve tiyatro üzerine yazıları yayınlandı.

Başlangıçta Hilmi Yavuz, Attilâ İlhan etkilenimlerinin belirgin olduğu, oldukça ağdalı ve ve özentili şiirler yazdı. “Kum Saati”nde yer alan sonraki şiirlerinde söyleyiş değişmemekle birlikte dilinin sözcükler düzeyinde yalınlaşmaya başladığı dikkat çekti. Oldukça dağınık düzyazılardan oluşan şiirlerden, içten ve yalın ürünlere doğru ilerleyişini sürdürdü.

Olgunluk dönemi şiirlerinde ise kendine özgü bir biçim ve söyleyişe ulaştı. Özellikle “Metal”deki şiirleriyle 1980 kuşağının en çok okunan, tanınan şairleri arasında ilk sıralarda yer aldı.

Tiyatro oyunları, öyküleri ve diğer düzyazılarıyla hem üretken, hem etkili bir yazar olduğunu ortaya koydu. Başarılı senaryolar da yazdı.

Murathan Mungan’ın Eserleri

Şiirleri:

• Osmanlıya dair Hikâyat,1981.
• Kum Saati,1984.
• Sahtiyan,1985.
• Yaz Sinemaları,1989.
• Eski 45’likler,1989.
• Mırıldandıklarım,1990.
• Yaz Geçer,1992.
• Omayra,1993.
• Oda, Poster ve Şeylerin Kederi,1993.
• Metal,1994.
• Oyunlar İntiharlar Şarkılar,1997.
• Mürekkep Balığı,1997.
• Başkalarının Gecesi,1997.
• Doğduğum Yüzyıla Veda, tek baskılık özel bir seçme,1999.
• Erkekler için Divan,2001.
• Timsah Sokak Şiirleri,2003.
• Eteğimdeki Taşlar,2004.
• Dağ,2007.
• Bazı Yazlar Uzaktan Geçer,2009.
• İkinci Hayvan,2010.
• Gelecek,2010.

Hikâyeleri:

• Son İstanbul,1985.
• Cenk Hikâyeleri,1986.
• Kırk Oda,1987.
• Lal Masallar,1989.
• Kaf Dağının Önü,1994.
• Üç Aynalı Kırk Oda,1999.
• 7 Mühür, kutu içinde tek baskılık özel bir seçme,2002.
• Yedi Kapılı Kırk Oda,2007.
• Kadından Kentler,2008.
• Eldivenler, hikayeler, 2009.
• Kibrit Çöpleri,2011.

Roman:

• Yüksek Topuklar,2002.
• Çador,2004.
• Şairin Romanı,2011.

Tiyatro Oyunları:

• Mahmud ile Yezida,1980.
• Taziye,1982.
• Geyikler Lanetler,1992.
• Bir Garip Orhan Veli,1993.
• Kâğıt Taş Kumaş,2007.
• Mutfak,2012.

Senaryoları:

• Dört Kişilik Bahçe,1997.
• Dağınık Yatak,1997.
• Başkasının Hayatı,1997.

Denemeleri:

• Meskalin 60 Draje,2000.
• Soğuk Büfe,2001.
• Bir Kutu Daha,2004.
• Kullanılmış Biletler,2007.
• Hayat Atölyesi,2009.
• 227 Sayfa,2010.
• Stüdyo Kayıtları,2010.
• Tuğla,2012.
• 189 Sayfa,2013.

Seçkileri:

• Ressamın Sözleşmesi, öykü,1996.
• Çocuklar ve Büyükleri, öykü,2001.
• Yazıhane, deneme,2003.
• Yabancı Hayvanlar, öykü,2003.
• Kadınlığın 21 Hikâyesi, öykü,2004.
• Erkeklerin Hikâyeleri, öykü,2004.
• Ressamın İkinci Sözleşmesi, öykü, genişletilmiş basım,2005.
• Büyümenin Türkçe Tarihi, öykü-deneme,2007.
• Doğduğum Yüzyıla Veda, 1999, 2011.
• Bir Dersim Hikayesi, öykü,2012.
• Doğu Sarayı, 2012.
• Li Rojhilatê Dilê Min / Kalbimin Doğusunda, 1996, 2012.
• Merhaba Asker, 2014.
• Kadınlar Arasında, 2014.

Diğer:

• Murathan ’95, derleme-seçki,1996.
• Paranın Cinleri, anlatı,1997.
• Metinler Kitabı, metinler,1998.
• Çador, anlatı,2004.
• Beşpeşe (Ortaklaşa roman),2004.
• Elli Parça, derleme-seçki,2005.
• Söz Vermiş Şarkılar, şarkı sözleri,2006.

Özel baskılar:

• 13+1 içinde yer alan “Fazladan Bir Kitap”,2000.
• Yaz Geçer, onuncu yılı nedeniyle özel basım,2002.

Kutu:

• 13+1, şiirler,2000.
• 7 Mühür, öykülerden özel bir seçme,2002.

ÖDÜLLERİ:

• 1978 Türkiye İş Bankası Tiyatro Oyunu ikinciliği Mahmud ile Yezida oyunu ile
• 1980 Akademi Kitabevi Şiir Başarı Ödülü Turgay Fişekçi ve Ozan Telli’yle paylaştı (Osmanlıya Dair Hikayat adlı kitabıyla)
• 1981 Gösteri Dergisi Şiir Birincilik Ödülü Sahtiyan kitabıyla
• 1984’te sergilenen Taziye oyunu ile Sanat Kurumu tarafından en iyi tiyatro yazarı seçildi
• 1987 Haldun Taner Öykü Ödülü’nü Nedim Gürsel’le paylaştı (Hedda Gabler Adlı Bir Kadın hikayesiyle)

Şarkı sözleri hakkında: Şarkı sözlerini, genellikle Yeni Türkü grubu besteleyerek seslendirdi. Yazarın şarkı sözlerinden, çeşitli dönemlerde çeşitli sanatçılar tarafından bestelenerek seslendirilmiş şarkılar, Söz Vermiş Şarkılar adlı albümde toplanarak, yeni düzenlemelerle Sezen Aksu, Ajda Pekkan, Nükhet Duru, Mor ve Ötesi, Aylin Aslım, Hümeyra gibi farklı sanatçılarca yorumlanmıştır. Söz Vermiş Şarkılar adlı kitapta bestelenmiş ve bestelenmemiş tüm şarkı sözlerini biraraya getirdi.

Senaryoları hakkında: Bir tanesi filme alınan üç tane de film senaryosu yazdı. Dağınık Yatak adlı senaryosu, 1984’te Atıf Yılmaz tarafından filme alındı. Henüz filme alınmamış senaryoları, Dört Kişilik Bahçe ve Başkasının Hayatı adlarını taşıyor. Bu üç senaryosu 1997’de üç ayrı kitap olarak yayımlandı.

Radyo Oyunları hakkında: Mungan’ın şehir tiyatrolarında çalıştığı dönemde Ankara İl Radyosu’nca seslendirilen iki tane radyo oyunu vardır: Dört Kişilik Bahçe ve Ölümburnu.

Seçkileri hakkında: Yabancı yazarların öykülerinden ve yazılarından oluşan çeşitli seçkiler yayımlayan Mungan’ın İlk öykü seçkisi Ressamın Sözleşmesi (1996)’dir. Daha sonra Çocuklar ve Büyükleri (2001), Yazıhane (2003), Yabancı Hayvanlar , Erkeklerin Hikâyeleri (2004), Kadınlığın 21 Hikâyesi (2004) ve Büyümenin Türkçe Tarihi (2007) adlı öykü ve yazı seçkileri hazırladı.