Menderes Samancılar Kimdir? Hayatı, Eserleri

Menderes Samancılar (D: 1 Mayıs 1954, Adana) Oyuncu.

Menderes Samancılar 1954’te Adana’da doğdu. 8 çocuklu bir ailenin son çocuğu. 1974’te fotoroman oyunculuğu ile sinemaya başladı.

Oyunculuğunun yanı sıra senaryo, şiir ve şarkı sözü yazarı olarak çalışmalarını sürdürdü.

Sinema için “Kara Çarşaflı Gelin”, “Sis”, “Zıkkımın Kökü”, “Dönersen Islık Çal”, “Soğuk Geceler”, “Bereketli Topraklar Üzerinde” filmlerinde rol aldı.

1989 yılında “Sis” filmiyle Antalya Film Festivali’nde en iyi erkek oyuncu, Adana Altın Koza’da Zıkkımın Kökü” filmiyle en iyi erkek oyuncu ödüllerini aldı. Uluslararası birçok yapımda oynadı.

Edebiyat dergilerinden yayınlanan şiirlerinin yanısıra öyküler de yazdı. İstanbul’da yaşıyor.

Menderes Samancılar’ın Eserleri

Şiir:

• Sonbaharın Sarısını Vurdular Gece Yarısı (2003)
• Yanmış Orman Kokusu (2016)

Filmografi:

• 1974: Gecelerin Ötesi / İster Darıl İster Sarıl
• 1975: İnce Memed Vuruldu
• 1975: Kara Çarşaflı Gelin
• 1977: Alçaktan Uçan Güvercin
• 1977: Fırat’ın Cinleri
• 1977: Güneşli Bataklık
• 1977: Hıdır
• 1978: Azrailin Beş Atlısı
• 1978: Derdim Dünyadan Büyük
• 1978: Kanal
• 1979: Bereketli Topraklar Üzerinde
• 1984: Aşk Sürgünü
• 1984: Beş Kafadar
• 1984: Dil Yarası
• 1984: Geçim Otobüsü
• 1984: Kaşık Düşmanı
• 1984: Severek Ayrılalım
• 1985: Parmak Damgası
• 1986: Bekçi
• 1986: Fatmagül’ün Suçu Ne
• 1986: Gün Akşam Oldu
• 1986: Güneşe Köprü
• 1986: Halkalı Köle
• 1986: Sevdan Öldürdü Beni
• 1986: Sıcak Tatlı Yaz
• 1986: Uzun Bir Gece
• 1987: 72. Koğuş
• 1987: Biz Doğarken Gülmüşüz
• 1987: Can Yoldaşım
• 1987: Fikrimin İnce Gülü – Sarı Mercedes
• 1987: Gramofon Avrat
• 1987: Karınca Katar
• 1987: Yirmidört Saat
• 1987: Zamansızlar
• 1988: Ağlamaya Değer mi?
• 1988: Ayrı Dünyalar
• 1988: Bu Talihimin Canına Okuyacağım
• 1988: Sis
• 1988: Tanrı Seni Korusun
• 1988: Yedi Uyuyanlar
• 1989: Acı Şarkı
• 1989: Baharın Bittiği Yer
• 1989: Cahide
• 1989: Gönüller Sultanı Mevlana
• 1989: İçimizden Biri: Yunus Emre – Derviş Yusuf
• 1990: Aşkın Zamanı
• 1990: Darbe
• 1990: Eskici ve Oğulları
• 1990: Karartma Geceleri
• 1990: Kiraz Çiçek Açıyor
• 1990: Robert’in Filmi
• 1991: Krallığın Bedeli
• 1991: Siyabend-ü Xece
• 1992: Aliye
• 1992: Aysarının Zilleri
• 1992: Dönersen Islık Çal
• 1992: Gelincik Tarlası
• 1992: Piano Piano Bacaksız – Tevfik
• 1992: Sarı Mercedes
• 1992: Zıkkımın Kökü
• 1993: Mavi Sürgün
• 1993: Öldüren Miras
• 1994: Alem Buysa
• 1994: Soğuk Geceler – Mahmut
• 1995: Avrenos’un Müşterileri
• 1995: Mirasyediler – Tayfur
• 1996: Kış Çiçeği – Mehmet Umut
• 1996: Kurtuluş – Topal Gazi (yüzbaşı)
• 1996: Yaban
• 1997: Ah Nalan Ah
• 1997: İlişkiler
• 1997: Öldürme Üzerine Küçük Bir Film
• 1998: Hasards ou coïncidences
• 1999: Dilber – Arif Onbaşı
• 2000: Halk Çocuğu
• 2000: Kumru
• 2000: Sevgi Zamanı
• 2001: Bir Filiz Vardı – Filiz’in babası
• 2001: Derviş – Izak
• 2001: Vasiyet – Cambaz
• 2002: Asmalı Konak – Bekir Kirve
• 2002: Gönlümdeki Köşk Olmasa – İmam
• 2002: Sır Çocukları
• 2002: Yıldız Karayel
• 2003: Asmalı Konak – Hayat – Bekir Kirve
• 2004: Bütün Çocuklarım – Ahmet Kıroğlu
• 2004: Kısmet
• 2005: Düşler ve Gerçekler – Sadık
• 2005: O Şimdi Mahkum – Osman
• 2006: Hasret – Recep Dayı
• 2006: Rıza
• 2006: Sıla – Celil
• 2007: Asi
• 2008: Sarı Saten (Der gelbe Satin) – Galip Abi
• 2009: Güneşi Gördüm – Cuma
• 2010: Bitmeyen Şarkı
• 2012: Gözetleme Kulesi
• 2012: Hayat Devam Ediyor
• 2013: Kayıp
• 2014: Urfalıyam Ezelden
• 2016: Babamın Kanatları
• 2016: Dar Elbise
• 2017: Çember: Şehrin Günahları
• 2019: Çukur – Kadir Canseven
• 2019: Güvercin
• 2019: Kapı
• 2020: Zümrüdüanka
• 2021: Hükümsüz
• 2022-2023: Yalı Çapkını
• 2023: Magarsus
• 2023-2024: Bambaşka Biri – İdris
• 2024: Kuvvetli Bir Alkış
• 2024: İnci Taneleri
• Yakında: Ayşe

Ödülleri:

• 1989: 26. Altın Portakal Film Festivali – En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu – Sis
• 1993: 7. Altın Koza Film Festivali – En İyi Erkek Oyuncu Ödülü – Zıkkımın Kökü
• 1994: 27. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri – En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu – Zıkkımın Kökü
• 2003: 36. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri – En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu – Zıkkımın Kökü
• 1996: Orhon Murat Arıburnu Ödülleri – En İyi Erkek Oyuncu
• 2012: 19. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali – En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu – Gözetleme Kulesi
• 2016: 23. Uluslararası Adana Film Festivali – En İyi Erkek Oyuncu – Babamın Kanatları

Menderes Samancılar’ın Şiirlerinden Örnekler

ÖZLEDİM

Bil bilsen nasıl özledim seni
Kara kaşlım kara gözlüm
Kaçak aşkım yasağım
Sarhoşluğum
Söğüt gölgem
Dilini dudağını
Sözlerini özledim
Ansızın gelsen
Şaşırsam
Boynuna sarılıp öylece kalsam
Küs, sitem et
Vur duvarlara sensiz olan her şeyi
Çat kaşlarını
Tutsaklığım
Türküm
Hoyratım
Vay canım vay
Gel yüreğine bas beni
Sıkı sıkı sarılmanı özledim

SONBAHARIN SARISI

Bütün bu acılar, bu gözyaşları
Bu tükenmişlik kimeydi babam
Kim için çektik bu sevdaları
En soğuk havalarda en uzun yollara düştük
Sakalımız bıyığımız buz tuttu
Sevdiklerimizin elleri dondu ellerimizde
Yüreğimize bu kızgın mili
Yaldızlı yaldızlı kim çekti babam
Sayfa sayfa yakmadık mı
Kitap dolu umutlarımızı
Dolanmadı mı
Anamın saçlarına engerek yılanı gibi açlık
Sanbaharın sarısını vurdular gece yarısı
Kar kapladı bahçelerin üstünü
Sonbaharın mezarını gördün mü babam

KELEPÇELER

Duvarlar ardında kelepçeler vurulur
Önce eller, ayaklar sonra beyin yorulur
Bir kişinin yanlışı bin kişiden sorulur

Bir mavi boncuk buldum
Sana yollayacağım
Sabrım tükendi artık
Belki ağlayacağım

Yas tutamam kendime
Zinciri kıracağım
Tel ile çevirmişler
Sağ ile solumuzu

Bağlamışlar sımsıkı
El ile kolumuzu
Öyle bir zulüm ki bu
Şaşırdık yolumuzu

Beyaz bir kuş olsaydın
Duvarların üstünde
Bana kanat çırpsaydın
Umut verircesine
Of çekmezdim içimden
Hem de ölürcesine

ARKA BAHÇE

Bahçenin hüznü
Koca incirin dallarına asılmış
Gözlerinin içine oturmuştu
Bugün de böyle olsun dedi
Yaz kış yaprağını dökmeyen zeytin ağacı
Sarmaşısın sesi soluğu kesilmiş
Bahçe duvarının üstünde kala kalmıştı
Bu kış yakılması için boynu vurulan
Mürdüm eriği
Külleri soğumuş sobanın
Umut ışığı olmuştu

Hepsinin kanını dondurdu
Uyumakta olan dutun çığlığı.
Düşünde kesiliyor dedi
Buz tutmuş kiraza tüneyen serçe
Bilirim bu acıyı
Beni de vururlar
Düşümde her gece

AKŞAMLARIN AŞKINA

Kırmızı şarap akşamlarıydı
Gemiler dolusu geçen
Ve martıların kanadından damlayan sarı ıslak saçların
Denizler dolusu gülleri düşün
Bir yudum daha iç
Unutulmuş akşamların adına
Uzansın ellerin karanlığın içine
Koparıp at
Balıkları kıyılara tutsak eden zinciri
Karanlıkta kaybolan zenci çocukları düşün
Bir yudum daha iç
Unutulmuş akşamların aşkına

DİLİM YANDI

Kara bir günümdü
Eridim kara gözlerinde
Saçlarının karasına
Aynam düştü arasına
Tellerine dokundum
Elim yandı
Bahçede gülüm yandı
Dedim mi sevdiğimi
Demedim
Dedim de dilim yandı

ZOR İNANIR

Kendini unutur mu insan
Atarken son kurşunu
Derken bir silah patlar
İnsandan kaçar insan
Resimler düşerken çerçeveden
İnsan insanı düşler
Nasıl anlatılır bilmem
Amaçsız yaşayanlar
Neden köpek kediyi sevmez
Isırır en yakınını
Riyakar olan insan

MEKTUP

Çok şey değişti sen mapusa düşeli
Baban toprağa eş
Muhtar milyarder oldu
Arap Burhan kahve açtı Şevket’le
Yakınların seni andı
Kimi sövdü
Kimi övdü hasretle.
Polis çıktı mahallenin yarısı
Kimler yok ki,
Terzi Memet
Uzun Sülo
Enis Bey’le karısı.
Mahalle sakin şimdi
Sizden kimse kalmadı
Her gece bir kıyamet
Tutuklandı yarısı
Almanya’da duvarları yıktılar
Saddam azdı, hayasını sıktılar
Sovyetler paramparça
Bosna yerle bir oldu
Vatandaş akis kesti
Tansu şimdi başbakan
Beyoğlu yaya yolu
Ortasında tramvay
İşkence yasaklandı vay canım vay
Doğuda hıdrellez
Mardinkapı’da kan var
Beş nisan kararları
Maaşlarda yangın var
Gökyüzü kara bulut
Sokaklarda radyasyon
Herkes doğru söylüyor
Şimdi moda atmasyon
Çok meşgul milletiz
Gelirimiz fak-fuk-fon
Şimdilerde çok moda
Her cepte bir telefon

KADIN

Sen
Karın altında kalmış kar gülü
Külün altındaki kor gibisin
En güzel kokuların odak noktası
Yüreklerde Kızılırmak
Dillerde türkü
Sen
Çırpınan kuş
Kafesin zindan karası
Gecenin gündüzü kadın
Renklerin aşığı kadın
Gözlerin yarın yarın
Saçların sabah kadın