Kimdir? Divan Şairleri

Kim Kimdir? Divan Edebiyatının Önemli Şairleri, Sanatçıları, Yazarları Kimdir? Tanı-Bil

Kimdir?- 1

Kırşehir doğumlulu olan şair, Anadolu Türkleri arasında tasavvufu yaymak için uğraşmıştır.
Yunus Emre‘nin etkisinde kalan, hem hece hem aruzla şiirler yazan sanatçının en önemli eseri Garibnâme adlı mesnevisidir. Bu eser, Türklere tasavvufu öğretmeye çalışır.

Kimdir?- 2

Tasavvuf edebiyatının çok önemli bir sanatçısıdır.
Mevlevi tarikatını kurmuş, “Mesnevi” adlı eseriyle İslam dünyasını derinden etkilemiştir. Mesnevi, Farsça ile yazılmış, 26 bin beyitlik bir eserdir.
Şiirlerini Farsça söylemesine karşın, aslının Türk olduğunu özellikle belirten şairin Mesnevi’sinde ve Divan-ı Kebir‘inde yer yer Türkçe sözcüklere rastlanır.
Engin bir hoşgörü ve insan sevgisiyle tüm insanlığı kucaklayan şairin Farsça yazdığı diğer eserleri şunlardır: Fihi Mâ Fih, Mektuplar, Rubailer, Mecalis-i Seb’a.

Kimdir?- 3

Mevlana‘nın oğludur.
Ömrü boyunca Mevlevilik tarikatını yaymaya çalışmıştır.
İbtida-nâme, İntihâ-nâme, Rübab-nâme adlı Farsça üç mesnevisi vardır.
Türkçe şiirler de yazmış bir tasavvuf şairidir.

Kimdir?- 4

13. yüzyıl şairlerinden olanşair, Anadolu’da, din dışı Divan şiirinin kurucusudur.
Horasan’dan Anadolu’ya gelerek Konya’da Selçuklu sarayına girmiş, III. Alâeddin Keykubad’ın emriyle Farsça bir “Selçuklu Şehnamesi” yazmıştır.
Anadolu’da din ve tasavvuf edebiyatının çok güçlü olduğu bir dönemde aşk ve şarap şiirleri yazan şair, Divan şiirinin ilk temsilcisi sayılmaktadır.
Şairin, elimize bir kasidesiyle dokuz gazeli geçmiştir.

Kimdir?- 5

Ömrünün çoğunu Bursa’da geçiren sanatçı uzun yıllar divan katipliği yapmıştır.
14. yüzyılın en büyük Divan şairi sayılır.
Divan şiirinin kuruluşunda önemli rol oynayan sanatçı, tamamen din dışı konuları işlemiştir.
Dili, kendinden önce yetişen sanatçılarınkinden ağırdır.
Sanatçının büyük bir Divan’ı ile iskender-nâme ve Cemşid ü Hurşit adlı iki mesnevisi vardır.

Kimdir?- 6

Kayseri kadısının oğlu olan sanatçı, serüven dolu bir yaşam sürmüş, kendisi de kadılık yapmıştır.
1381 ‘de Sivas’ta tahta çıkıp 18 yıl Sivas sultanlığı yapmış; komşularıyla savaşmış, sonunda Sivas surları önünde başı kesilerek öldürülmüştür.
Çoğunu aruz, bir kısmını da hece ile yazdığı Türkçe şiirlerinde Azeri şivesini kullanmıştır.
Gazel ve tuyuglarıyla tanınmıştır.
Arapça, Farsça şiirleri yanında Türkçe Divan’ı vardır.

Kimdir?- 7

Bağdat doğumlu olan sanatçı için “Divan şiirinin Yunus Emre’si” denilebilir.
Hurufilik tarikatının bir üyesi olan şair, şiir ve düşüncelerinin şeriata aykırı görülmesi yüzünden Halep’te derisi yüzdürülerek öldürülmüştür. (Hurufilik; Evrenin ve insanın oluşunu maddeye dayandıran, her varlığı 32 harfle açıklamaya çalışan, harflere esrarengiz anlamlar yükleyen düşünce.)
Düşüncelerini korkusuzca yaymaya çalışan şair, her tehlikeyi göze almış, sonunda inancının kurbanı olmuştur, ölümünden sonra özellikle Bektaşiler arasında kutsallaştırılmıştır.
Şiirlerini Azeri Türkçesiyle yazan şairde düzgün bir anlatım ve coşkun bir lirizm görülür.
Tuyuglarıyla tanınmış bir şairdir.
Farsça ve Türkçe ile yazılmış iki Divan’ı vardır.

Kimdir?- 8

Kütahya doğumlu şairin asıl adı Yusuf Sinaneddin’dir.
İran’da tasavvuf ve tıp öğrenmiş, hekimlikte ün kazanmış, Ankara’da Çelebi Sultan Mehmet’i tedavi etmiş. Çelebi Mehmet de ona Tokuzlu köyünü tımar olarak vermiştir.Tokuzlu köyüne giderken yolda tımarın eski sahiplerince soyulmuş, uğradığı felaketi padişaha anlatmak için ünlü Harnâme’sini yazmıştır.
Harnâme 126 beyitlik küçük bir mesnevidir. Şair, bu eserinde olmayacak hayaller peşinde elindekini de kaybeden, boynuz umarken kulaktan da
olan bir eşeğin başına gelenleri anlatır. Har-nâme hiciv edebiyatımızın en güzel örneklerindendir. Fabl türünün bir örneği sayılan Har-nâme didaktik ve alegorik bir eserdir.
Divan şiirinin ortak malzemesini derli toplu ve başarılı kullanan ilk şairdir.
Şairin Divan’ı ve Hüsrev ü Şirin adlı bir de mesnevisi vardır.

Kimdir?- 9

Yaşamı çeşitli söylentilere dayananşair, Yıldırım Bayezit devrinde Bursa’da imamlık yapmıştır.
Hazreti Muhammed’in diğer peygamberlerden üstün olduğunu ispatlamak amacıyla asıl adı Vesilet’ün Necat (Kurtuluş Yolu) olan ünlü eseri “Mevlid“i mesnevi biçiminde yazmıştır.
Türk edebiyatında mevlit yazma çığırını o açmış; ancak yazılan mevlitlerden hiçbiri oninki kadar ün kazanmamıştır.

Kimdir?- 10

Çağatay edebiyatının yetiştirdiği en büyük şairdir.
Şair, bilgin ve büyük bir devlet adamı olarak tanınmıştır. Herat’ta Sultan Hüseyin Baykara’nın yanında otuz iki yıl devlet hizmeti yapmıştır.
Sanatıyla birçok Divan şairini etkileyen şair, çok bilinçli bir dil milliyetçisidir.
Muhakemet’ül Lügateyn (İki Sözlüğün Karşılaştırılması) adlı eserinde Türkçenin Farsçadan daha üstün bir dil olduğunu kanıtlamaya çalışmıştır.
Türkçe şiirlerini dört divanda, Farsça şiirlerini ise bir divanda toplamıştır.
Türk edebiyatının ilk şairler tezkiresi olan Mecalisü’n Nefais’i yazmıştır.
Mizanü’l Evzan adlı eserinde aruz ölçüsünü sistemleştirmeye çalışmıştır.
Hamsesi olan birkaç şairden biridir.

Kimdir?- 11

Fatih Sultan Mehmet’in sohbet arkadaşı, hocası ve veziridir.
Bir ara Fatih’in gazabına uğramış, vezirlik rütbesi alınmış ve hapsedilmiş ise de “Kerem” redifli kasidesiyle idamdan kurtulmuştur.
Gazel, kaside ve murabbalarıyla ün kazanan sanatçı, yüzyıllar boyunca Türk şairlerini etkilemiştir.
Dini-tasavvufi konularla ilgilenmemiştir.
Tek eseri Türkçe yazdığı Divan’dır.

Kimdir?- 12

Ahmet Paşa’dan sonra 15. yüzyılın en ünlü Divan şairi olmuştur.
Çeşitli devlet kademelerinde çalışan sanatçı, Kastamonu’da iken yazdığı şiirleriyle tanınmıştır.
Şiirlerine yerli motifler katmayı bilmiş; atasözleri ve deyimlerle şiirlerini süslemiş, içten ve duygulu gazelleriyle ün kazanmıştır.
Şairin bir Divan’ı vardır.

Kimdir?- 13

1491’de Kastamonu’da doğmuştur. Belgrad, İstanbul, Rodos ve Mısır’da katiplikle görevlendirilmiştir. Mısır’dan Yemen’e giderken bindiği geminin batması üzerine boğularak ölmüştür.
Sanatçı, klasik Türk edebiyatının tezkire (biyografi) yazarlarındandır. Kendi adıyla anılan tezkiresini 1546’da tamamlamış ve Kanuni’ye sunmuştur.
Eserleri: Risale-i Evsaf-ı İstanbul (İstanbul’un özellikleri), Fusul-i Erbaa (Dört Mevsim)

Kimdir?- 14

İstanbul’da doğan sanatçı, iyi bir eğitim görmüş; matematik, astronomi, coğrafya, denizcilik bilgileri öğrenmiştir. OsmanlI Devleti’nin kaptan-ı deryalığını yapmıştır.
Hint seferlerinde Portekiz donanmasına yenilince kara yoluyla Gücerat, Horasan, İran üzerinden İstanbul’a dönmüştür.
En önemli yapıtı, gezip gördüğü yerleri anlattığı Mir’at-ül Memalik (Memleketlerin Aynası)’tir. Bu yapıt, çok sade dille yazılmış, bir gezi ve anı kitabıdır.

Kimdir?- 15

Asıl adı Mehmet olan şairin tüm yaşamı Irak topraklarında geçmiştir.
Şah İsmail Bağdat’ı zaptedince (1508) ona Beng ü Bade mesnevisini takdim etmiş, Kanuni’nin Bağdat’ı fethi (1534) üzerine padişaha kasideler sunmuş, kendisine bağlanan 9 akçelik maaşı alamayınca ünlü Şikayetnâme’sini yazmıştır. Şikayetnâme, mektup türünde bir eserdir.
Türkçe şiirlerini Azeri şivesiyle yazan şair; Divan, Tekke ve saz şairleri üzerinde yüzyıllar boyu etkili olmuş, kendine özgü bir üslup oluşturmuştur.
Divan şiirinin en lirik şairidir.
Leyla ile Mecnun adlı mesnevisinde ilahi aşkı dile getirmiş; gazel ve kasideleriyle tanınmıştır. Onda çok geniş bir tasavvuf kültürü görülür. Şiirlerinde aşk acısından duyduğu mutluluğu dile getirmiştir.
Sanatçı, Hadikatüs Süeda (Kutlu Kişiler Bahçesi) adlı eserinde Kerbelâ olayını; Beng ü Bâde adlı eserinde esrar ile şarap arasındaki bir tartışmayı anlatır.
“Su Kasidesi” en ünlü şiirlerinden biridir.

Kimdir?- 16

İstanbul doğumlu olan şair, uzun yıllar İstanbul medreselerinde hocalık; Edirne, Mekke, Medine ve İstanbul’da kadılık yapmıştır.
Dini ve tarihi konularda çeviri eserleri olan sanatçı, Divan şiirinin
en büyük şairlerindendir.
Tasavvuftan hiç etkilenmemiş, din dışı şiirler (gazeller, kasideler) yazmıştır.
Şiirlerinin ana konuları aşk, eğlence ve tabiattır. Ona göre insan dünya nimetlerinden zevk almayı bilmelidir.
Yaşadığı dönemde “Şairler Sultanı” (Sultanü’ş Şüera) ünvanıyla anılan şairin ünü Hindistan’a kadar ulaşmıştır.
Şiirlerinde duygudan çok düşünceye ağırlık vermiş, dili ve söz sanatlarını ustaca kullanmış; “biçim-öz” uyumunu sağlamıştır.
Aruzu da büyük bir ustalıkla kullanan şairin şiirlerindeki dil ağırdır; Arapça, Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklüdür.
Kanuni’nin ölümü üzerine terkib-i bent biçiminde yazdığı mersiye çok ünlüdür.
Türkçe bir Divan’ı vardır.

Kimdir?- 17

Asıl adı Osman olan ve Bağdat’ta doğan şair, bir derviş gibi yaşamış, ömrünün sonlarına doğru yazdığı “terkib-i bent”iyle ün kazanmıştır.
Şair, “terkib-i bent’inde döneminin insanlarını, İkiyüzlülükleri, ahlakça düşük taraflarını eleştirmiştir. Bu nedenle birçok şair bu esere nazire yazmıştır. Terkib-i bent, toplumsal bir eleştiri, bir hicivdir.
Şairin “terkib-i bent’inde ve gazellerinde yer yer tasavvuf izlerine rastlanır. Eserlerindeki dil sade ve sanatlardan uzaktır.
Tanzimat şairi Ziya Paşa, onu “eşsiz bir şair” diye nitelemiş ve onun terkib-i bendine bir nazire yazmıştır.
Şairin bir de Divan’ı vardır.

Kimdir?- 18

Asıl adı Ömer olan şair, Erzurum’un Hasankale ilçesinde doğmuştur.
Kuvvetli bir medrese öğreniminden sonra İstanbul’a gelmiş, IV. Murat’ın korumasında yaşamış; Vezir Bayram Paşa’yı hicvettiği için boğdurulmuş ve cesedi denize atılmıştır.
Divan şiirinin en büyük övgü ve hiciv (yergi) şairidir. Özellikle kaside türünde çok başarılıdır.
Kasidelerinde sağlam bir şiir tekniği, tok ve gür bir âhenk görülür; aşırı abartmaları bile okuyucuya hoş gelir. IV. Murat döneminin olayları onun kasidelerine yansımıştır.
Saltanatları döneminde yaşadığı dört padişahtan en çok IV. Murat’a kaside yazmıştır. Devrinin devlet adamlarını ve şairlerini en sert biçimde eleştiren şairin şiirinde dil ağır ve sanatlıdır.
Siham-ı Kaza (Kader Okları) adlı hiciv kitabı çok ünlüdür. Ayrıca Türkçe ve Farsça birer Divan’ı vardır.

Kimdir?- 19

Asıl adı Mehmet Şemseddin olan şair, Malatya doğumludur. Mısır’da öğrenim gördüğü için kendisine Mısrî denmiştir,
Yunus Emre’nin hayranı olan şair, tasavvufla yakından ilgilenmiş, aruz ve hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerini Divan-ı İlahiyat adlı kitabında toplamıştır.

Kimdir?- 20

Urfalı olan şair genç yaşta İstanbul’a gelmiş, yüksek bürokratların korumasında uzun yıllar Halep’te yaşamış, önemli eserlerini burada yazmış bir sanatçıdır.
Divan edebiyatında “didaktik” (öğretici) şiirin en büyük ustasıdır. Onun şiirlerinde duygu ve hayalden çok düşünce vardır,
Yaşadığı altı padişah (I. İbrahim – III. Ahmet) döneminin sosyal çöküntülerine tanık olmuş, gazellerinde toplumun psikolojisini bilgece yansıtmıştır.
Şiirlerinde atasözlerinden yararlanan şairin rahat ve akıcı bir dili vardır.
Hayriyye adlı mesnevisinde oğluna öğütler vermiş, deneyimlerini anlatmıştır.
Hayrâbâd, şairin diğer bir mesnevisidir. Tuhfe-tü’l Harameyn adlı eserinde hac yolculuğunu, Sûr-nâme’sinde ise IV. Mehmet’in şehzadeleri için yapılan sünnet düğününü konu edinmiştir.

Kimdir?- 21

1611’de İstanbul’da doğan sanatçı, Kütahya’dan gelip saraya yerleşen bir ailenin çocuğudur.
Sarayda kuyumcu olan babası Mehmet Zillî’den dersler almış, bir süre medresede okumuş, tezhip, hat ve nakış sanatlarını öğrenmiş, musiki ile ilgilenmiş, hafız olmuştur.
Gezmeye ilgisi çocukluğunda babasından ve yakınlarından dinlediği öyküler, söylenceler ve masallardan kaynaklanan sanatçı, Seyahatname‘sinin giriş bölümünde gezi merakını bir rüyaya bağlamış; bir gece rüyasında Hazreti Muhammed’i gördüğünü, “Şefaat ya Resulallah” diye şefaat isteyecekken, şaşırıp “Seyahat ya Resulallah” dediğini, böylece birçok üikeyi gezme, tanıma fırsatı bulduğunu yazmıştır.
1635’te, yani 24 yaşındaki iken dolaşmaya, gördüklerini, duyduklarını yazmaya başlayan Çelebi, Bursa, İzmit ve Trabzon’u, Kırım’ı, Erzurum’u, Kafkasya’yı, Şam’ı, Rumeli’yi, dolaşmış; bir süre Sofya’da bulunmuştur. 1667-1670 arasında Avusturya, Arnavutluk, Teselya, Kandiye, Gümülcine, Selanik yörelerini gezmiştir.
50 yıl süren gezilerinde karşılaştığı toplumların yaşama düzenini ve özelliklerini yansıtmış; kültürleri, günlük yaşayışları incelemiş ve ünlü Seyahatname’sini yazmıştır. Seyahatname’nin üslubu, Divan edebiyatı düz yazılarının tersine son derece sadedir. Dili kolayca anlaşılır. Konuşma diline yakın, akıcı bir üslup kullanıldığı bu eser, kimi zaman abartılı anlatımıyla da dikkati çekmiştir.
Seyahatname, yalnızca 17’nci yüzyıl Anadolu’su için değil, Kafkasya, Arap ülkeleri. Balkanlar ve Orta Avrupa bakımından da önemli bir tarihî ve coğrafî kaynak niteliğindedir.

Kimdir?- 22

İstanbul doğumlu olan sanatçı, uzun yıllar divan kâtipliği yapmış, çeşitli seferlere katılmış, İstanbul’da iyi bir öğrenim görmüştür
Döneminin oldukça ilerisinde yaşayan bir bilgin olan sanatçı, Arapça ve Farsçadan başka Batı kaynaklarını okuyabilmek için Fransızca ve Latince de öğrenmiştir.
Tarih, coğrafya, bibliyografya, toplumbilim alanlarında yazılmış güçlü eserleri vardır.
Cihannüma adlı coğrafya kitabında Japonya’dan Irak sınırına kadar olan ülkelerin coğrafyasını, kısa tarihini, bitkiler ve hayvanlar dünyasını anlatır.
Fezleke’de, 17. yüzyılın tarihsel olaylarını konu edinmiştir. Tuhfetü’l Kibar fi Esfâri’i-Bihâr’da Türk denizcilik tarihinden söz eder. Keşfü’z-Zü-nun, bibliyografya sözlüğüdür. Mizanü’l hak fi İhtiyari’l – Ahakk, adlı eserinde ise döneminin tartışma konularını aktarır.
Kimi eserlerinde Divan edebiyatının sade nesir, kimilerinde ise orta nesir özellikleri görülür.

Kimdir?- 23

İstanbul doğumlu olan sanatçı, uzun yıllar müderrislik yapmış, Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın himayesini görmüş, Patrona Halil Ayaklanması sırasında sarayın damından düşerek ölmüştür.
Lale Devrinin zevk ve eğlence şairi olan sanatçı, gazel ve şarkılarıyla ünlüdür.
Şiirlerinde tamamen din dışı konuları işlemiş; aşk, şarap, hayattan zevk alma temalarını dile getirmiştir.
Şarkı türünün bulucusu ve en ünlü şairidir.
Soyut bir dünyası olan Divan şiirine somutu sokmayı başarmış, kendine özgü mecazları, mazmunları ve sade bir İstanbul Türkçesiyle Divan şiirinde önemli bir yer edinmiştir.
“Mahallileşme” akımının en güçlü temsilcisi olan şair, halk edebiyatından da etkilenmiş ve hece ölçüsüyle bir koşma yazmıştır.
Bir İstanbul şairi olan sanatçının en ünlü eseri Divan’ı dır.

Kimdir?- 24

Halep’te doğan sanatçı, küçük yaşta İstanbul’a gelmiş, eğitimini tamamladıktan sonra Osmanlı sarayı içinde değişik görevler üstlenmiştir.
17. yüzyıl tarih yazıcılığının önemli yazarlarından olan sanatçı sosyal olayları neden ve sonuçlarıyla birlikte ve nesnel olarak anlatmıştır.
İbn-i Haldun’un tarih felsefesini benimseyen sanatçı, olaylara sosyolojik yorum getirmiştir. En önemli eseri, Naimâ Tarihi’dir.

Kimdir?- 25

Asıl adı İbrahim olan sanatçı, Macaristan’da doğmuş, iyi bir öğrenim görmüş, Osmanlı ordusu ile Estergon Seferi’ne katılmıştır.
Peçevî Tarihi adlı eserinde 1520 – 1648 arasındaki olayları gerçekçi biçimde anlatmıştır.

Kimdir?- 26

Erzurum’un Hasankale ilçesinde doğan sanatçı İstanbul, Mısır ve Hicaz’da bulunmuştur.
Şair, bilgin ve mutasavvıftır. Din bilimleri, edebiyat, psikoloji, matematik, astronomi alanlarında eserler vermiştir.
Siirt – Tillo’da kurduğu gözlemevinde kendisinin geliştirdiği araçlarla gökyüzünü incelemiş, çok gerçekçi bulgulara ulaşmıştır.
En önemli eseri çeşitli bilimlerden söz eden Marifetname’dir.

Kimdir?- 27

İstanbul doğumlu olan sanatçı, Mevlevi tarikatının üyesi olmuş, Galata Mevlevihanesi’nde şeyhlik yapmıştır.
“Divan edebiyatının son büyük şairi” olarak değerlendirilen sanatçı, bu şiirin daralan ufkunu yeni imajlarla genişletmiş; yoğun hayal, düşünce ve tasvire önem vererek Divan şiirini özgün bir çizgiye getirmiştir.
Nabi’nin Hayrâbâd adlı mesnevisinden daha güçlü bir eser yazabileceğini kanıtlamak için, ilahi aşka varmanın güçlüklerini anlattığı eseri Hüsn ü Aşk’ı yazmıştır. Hüsn ü Aşk alegorik bir eserdir.
Şiirlerinde, bir çeşit sembolizm olan Sebk-i Hindi akımının etkileri görülür.
Sanatçının heceyle yazılmış bir türküsü de vardır. Şiirlerini bir Divan’da toplamıştır.

Kimdir?- 28

Sanatçı, bugün Yunanistan sınırlan içinde kalan Yenişehir’de doğmuştur.
Divan şiirinin son dönem şairlerindendir.
Son derece rahat ve kolay bir söyleyişi vardır.
Klasik şiirin mazmunlarının yanında Batılılaşmayla gelen yeni sözcükleri de kullanmıştır.
Türkçe bir Divan’ı vardır.

Kimdir?- 29

Saray içinde Enderunda yetişen sanatçı, İstanbul’da doğmuştur.
Mahallîleşme akımının 19.yüzyıldaki en önemli temsilcisidir.
Şiirlerinde Nedim’in etkisi açıkça görülür.
Şiirlerinin büyük kısmında nükteden uzak bir alaycılık vardır.
Onun şiirlerinde İstanbul büyük yer tutar. Sanatçı İstanbul’u bütün güzellikleriyle işlemiş, şarkı şairi olarak tanınmıştır. Şarkı türünde en fazla eseri olan şairdir.
Tasavvufla ilgilenmemiştir.
Başlıca Eserleri: Türkçe Divan’ı vardır.

Kimdir?- 30

1875’te İstanbul’da doğan sanatçı, babasının ölümüyle sıkıntılı günler geçirmiş, sarayda Halet Efendi adlı birinden epeyce destek görmüştür.
Halet Efendi’nin öldürülmesiyle ilgili yazdığı hicivler nedeniyle Keşan’a sürülmüş, sürgündeyken en önemli eseri olan Mihnet-i Keşan’ı yazmıştır.
Klasik şiir tekniğini iyi bilen sanatçının Gülşen-i Aşk (mesnevi), Bahar-ı Efkar (divan), Hazan-ı Asr (divan) adlı eserleri vardır.

Kimdir?- 31

Türk dil birliğini kurmaya çalışmış ve bu amaçla birçok yapıt ortaya koymuştur. Türk dilinin güzelliklerini görmüş, bunun üzerine yazdığı «Muhakemetü’l Lügateyn» adlı, yapıtında onun Farsçadan daha zengin bir dil olduğunu söylemiştir. Çağatay dilinin gelişmesinde etkin rolü olan sanatçının şiir ve düzyazı türünde birçok yapıtı vardır. Edebiyatımızda ilk “hamse” sahibidir. Ayrıca edebiyatımızda ilk tezkire olan “Mecalisü’n Nefais” adlı yapıtı kaleme almıştır.

Kimdir?- 32

Divan edebiyatının son büyük şairidir. Galata Mevlevihanesi’nin şeyhidir, mutasavvıftır. Süslü ve çeşitli söz sanatlarıyla yüklü, ağır bir dili vardır. Divan şiirinin geleneklerine bağlı kalmakla beraber kendine özgü bir şiir havası da oluşturmuştur. Sebk-i Hindi (Hint üslubu) adı verilen üslubun edebiyatımızdaki temsilcisi olmuştur. Şiirlerinde sembolik anlatıma, soyut ve kapalı hayallere, mecazlara bolca yer vermiştir, ilahi aşkın peşinde koşan bir dervişin yaşamını konu edinen “Hüsn ü Aşk” adlı mesnevisi vardır.

Kimdir?- 33

Fuzuli’den sonra 16. yüzyılın en önemli mesnevi şairidir.
Yeniçeri Ocağına mensup asker şairlerdendir.
Kanuni’nin şehzadesi Sultan Mustafa’nın öldürülmesi üzerine yazdığı mersiye ve hamsesiyle tanınmıştır.
Mesnevi, kaside ve gazellerinde yerli motifleri, aşırı süse kapılmadan açık bir üslupla işlemiştir.
Eserleri: Hamse: Yusuf u Züleyha, Şah u Geda, Gülşen-i Envar, Gencine-i Raz, Esrarname.

Kimdir-34

Divan şiirinin kurucusu kabul edilir.
Tasavvuftan etkilenmemiş ve din dışı şiirler yazmıştır.
Kaynaklarda Selçuklu Şehnâmesi yazdığı belirtilse de bu eser ele geçmemiştir. Bir kasidesi ve altı gazeli bulunmaktadır.

Kimdir-35

Anadolu’da Oğuz-Türkmen Türkçesinin ilk temsilcileri arasındadır.
İsmi, Mevlânâ’nın babasından fıkıh dersleri almasından gelir.
Çarhnâme, Mehmet Fuat Köprülü tarafından bulunmuş ve Türk Yurdu dergisinde sanatçıya geniş yer verilmiştir.
Başlıca Eserleri: Çarhnâme

Çarhnâme: Dinî-tasavvufi konuların işlendiği didaktik bir kaside olan bu eser, eski Anadolu Türkçesinin ilk örneklerindendir.

Kimdir-36

Anadolu sahası Türk edebiyatının ilk şairlerindendir.
Ahmet Fakih’in izinden gitmiştir.
Eserlerinde dinî-tasavvufi konuları işlemiş, dönemin idarecilerini eleştirmiştir.
Başlıca Eserleri: Destân-ı Yûsuf

Destân-ı Yûsuf: Sanat kaygısından uzak olarak sade bir dille yazılan eser, divan edebiyatının bilinen ilk Yusuf ile Züleyhâ mesnevisidir.

Kimdir-37

İyi bir öğrenim gördüğü anlaşılan şair, çok farklı konularda eserler yazmıştır.
Külliyatında tasavvufi bir mesnevi, evliya tezkiresi, rüya tabirleri, fıkıh, tefsir, inşa örnekleri, tıp, astronomi, sözlük ve hadis örnekleri bulunmaktadır. Türkçeyi kullanmada oldukça usta olan şair, nesir alanında da güçlüdür.
Başlıca Eserleri: Çengnâme

Çengnâme: Emîr Süleyman adına kaleme alınan eserde, çeng adı verilen Türklere has bir musiki aletinin yapısı sembolik ve mistik bir biçimde ele alınmıştır.

Kimdir-38

Geniş bir tasavvuf kültürüne sahiptir.
Farsça yazdığı Feleknâme adlı eseriyle tanınmıştır.
Didaktik ve tasavvufi olan eserleri, eski Anadolu Türkçesinin önemli örneklerindendir.
Sanat kabiliyeti bakımından Yûnus Emre‘den sonra çağının usta şairlerinden biri kabul edilmiştir.
Başlıca Eserleri: Mantıku’t-Tayr. Ferîdüddin Attâr’ın aynı isimli eserinin Türkçe çevirisidir.

Mantıku’t-Tayr: Kuşların efsanevi bir kuş olan Simurg’a ulaşmak için Hüdhüd rehberliğinde çıktıkları yolculuğu konu edinen eser, vahdetivücut inancını anlatan alegorik bir mesnevidir.

Kimdir-39

Eserlerini aruz vezniyle ve sade bir Türkçeyle yazmıştır.
Eserlerinde o dönemde kullanılan deyimlere ve atasözlerine yer vermiştir. Aruz ölçüsünü başarıyla kullanan şairlerdendir.
Başlıca Eserleri: Süheyl ü Nevbahâr.

Süheyl ü Nevbahâr: Yemen padişahının oğlu Süheyl ile Çin fağfurunun kızı Nevbahar arasındaki aşkı anlatan didaktik bir mesnevidir.

Kimdir-40

Kendi dükkânında genç şairlere verdiği eğitim ile ünlenmiştir.
Divan şiirinin gazel üstadı Bâkî, onun öğrencilerindendir.
Şehrengiz türünün ilk örneklerinden olan Edirne Şehrengizi’ni yazmıştır. Şiirlerinde atasözleri, deyim ve tabirlere sıkça yer verir.
Başlıca Eserleri: Divan, Şem’ü Pervâne, Letâif.

Kimdir-41

Bekâr Memi lakabıyla tanınır.
Tasavvuftan yararlanmasına rağmen mutasavvıf sayılmaz.
Onun şiirleri rindane bir hava taşır.
Döneminin en güçlü gazel şairlerindendir.
Necâtî Bey gibi şiirlerinde atasözü, deyim ve halk söyleyişlerine yer vermiştir.
Başlıca Eserleri: Divan.

Kimdir-42

Divan şiirinin önde gelen gazel şairlerindendir.
Dünyevi zevkleri, insanların özlemlerini sade ve samimi bir dille anlatmıştır. Şiirlerinin konusu aşk, doğa ve rintliktir.
Divanında kısa bir naat dışında dinî şiirlere yer vermemiştir.
Şiirlerinde mahallî unsurlara ve şuh ifadelere yer vererek Bâkî ve Nedîm arasında bir köprü kurmuştur.
Duygu ve hayal bakımından son derece zengin ve zarif şiirlerinden bazıları bestelenmiştir.
Nef’î ile yaptığı atışmalarda nükteci kişiliğini ortaya koymuştur.
Başlıca Eserleri: Divan, Nigâristân Çevirisi, Fetavâ-yı Yahyâ.

Kimdir-43

Sebkihindi akımının en önemli temsilcilerinden biridir.
Şiirlerinde titiz bir sanatkârın derinliği ve duygulu ifadesi görülür.
Kısa ve öz yazmayı tercih etmiş, rediflere çok yer vermiş, kelimeleri âdeta tartarak kullanmıştır.
Manzumelerinin önemli bir kısmını nazireler oluşturur.
Tasavvufi terimlerden yararlanmış; ama tasavvufi şiirler yazmamıştır.
Başlıca Eserleri: Divan.

Kimdir-44

XVII. yüzyılın önde gelen mesnevicilerindendir.
Hamse sahibidir.
İstanbul’u anlattığı mesnevileri (Sakinâme, Heft-Han) dikkat çeker.
Başlıca Eserleri: Divan, Hamse.

Kimdir-45

Neşâtî ile birlikte sebkihindi akımının önemli temsilcilerindendir.
Anlam derinliği, yabancı kelime ve uzun tamlama kullanımı, derin hayaller, karamsarlık onun şiirinin başlıca özellikleridir.
Çoğunlukla nesip kısmı bulunmayan kasideleriyle tanınmıştır.
Dinî şiirlerinin en güzeli naat türündeki “eder”” redifli kasidesidir.
Döneminde gazel şairi olarak tanınmıştır.
Başlıca Eserleri: Divan.

Kimdir-46

Nâbî‘nin başlattığı hikemî şiir tarzını devam ettirmiştir.
Didaktik ve ahlaki eserler vermiştir.
Ününü mısra-ı berceste olan dizeleriyle kazanmıştır. Bazı dizeleri atasözleri gibi dilden dile dolaşmaktadır.
Başlıca Eserleri: Divan, Münşeât.

CEVAPLAR