Kaplumbağalar

Fakir Baykurt’un romanı (1967). Ankara yöresindeki bir Alevi köyünün, bu köyün yaşama sevinciyle dolu insanlarının konu alındığı yapıtta eğitmenin öncülüğüyle susuz, kıraç toprağın işlenişi, üzüm bağına dönüştürülüşü anlatılır. Ama bu başarının getirdiği mutluluk uzun sürmeyecek, hazine topraklara el koyacaktır. Köylülerden Kır Abbas bağın ürününü başkasına vermektense köyün bütün hayvanlarını bağa sürmeyi seçer.

“Kaplumbağalar, Türk köylüsünün yaratıcı gücüne inancın romanıdır (…) Baykurt, romanında, köylülerin bozkırı yeşerten gücünü göstermek ister; ağasız, imamsız, muhtarsız köylünün nelere kadir olduğunu göstermek ister. (…)

Fakir Baykurt, Tozak köylülerinin yaşayışlarını bir bütün olarak veriyor. Üretim çalışmalarıyla, eğitim işleriyle, ev işleriyle, töreleriyle, cinsel ilişkileriyle… Cinsel ilişkileri soyutlayıp bir başına ele almadığı için bir abartmaya rastlamıyorsunuz; tabiî hayatın tabiî bir ilişkisi, o kadar. (…)

Fakir Baykurt, kişilerinin yalnız yaşamalarını değil, ‘konuşmalarını’ da dikkatle gözlemlemiş. Romandaki konuşma dili gerçekten çok canlı, çok başarılı.” (Fethi Naci).