İhsan Raif Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

İhsan Raif Hanım (D. 1877, Beyrut, Lübnan – Ö. 4 Nisan 1926, Paris, Fransa) Şair, besteci.

İhsan Raif, 1877’de Beyrut’ta dünyaya geldi. Vezir Köse Raif Paşa’nın kızıdır. Babasının görevi nedeniyle pek çok yer gezdi. Özel olarak müzik, edebiyat ve Fransızca dersleri aldı.

Küçük yaştan itibaren edebiyata ilgi duydu. Döneminin şairlerinden Rıza Tevfik‘in etkisiyle hece vezniyle halk şiiri tarzında şiirler yazdı. Hece veznini kullanan ilk kadın şairlerimizdendir.

Sade bir dili, yalın bir anlatımı vardır. Fransızcaya ve Fransız Edebiyatına vakıf olan İhsan Raif Hanım önce Ali Beyle, sonra Şehabettin Süleymanla, daha sonra da Hüsrev adında bir zatla evlenmiştir.

Şiirleri kadınsı, aşk dolu ve yoğun duygu içeriklidir. Şiirlerinden bazılarını kendisi, çoğunu da diğer sanatçılar bestelemiştir. İhsan Raif Hanım’ın şiirlerinden bestelenmiş şarkılar günümüzde de dinlenmektedir.

1926’da Paris’te yaşamını yitirmiştir. Mezarı Rumelihisarı’ndadır.

İhsan Raif Hanım Eserleri

• Gözyaşları (1914)
• Kadın ve Vatan (1914)

İhsan Raif Hanım Şiirlerinden Örnekler

AĞLARIM

Neden gulmesin gul gibi yuzler;
Nicin aglasin o guzel gozler;
Niye sevgiye sevimsiz sozler,
Soylenir diye sasar aglarim.

Su gordugumuz reng-a-reng cicek,
Sevdali bulbul, ari, kelebek,
Yek digerini birakip gidecek:
Vefasizliga bakar aglarim.

Solmasin dersin sunbulum, gulum;
Yarin elinden alacak olum;
Butun dunyayi inletse unum;
Caresizlikten cosar aglarim.

Nes’e gizlenir, coker bir melal;
Her vucud, her sey mahkum-i zeval;
Son nefese kadar tukenmez cidal.
Tukenmez derdim sayar aglarim.

BU SEVDADAN GEÇERSİN

Nicin beni yan bakisla suzersin?
Sozlerime neden dudak bukersin?
Bugun sever, yarin belki uzersin,
Gel uzulme, bu sevdadan gecersin.

Sevsen de hos, sevmesen de sen beni.
Ben vahsiyim, hic sevdirtmem kendimi;
Bu halimle incitirim ben seni;
Incinmeden bu sevdadan gecersin.

Bulbul gibi asik olma her gule;
Vefasizdir, gul inanmaz, bulbule;
Cunku sakir lalelere, sunbule;
Sunbul gibi askin solar gecersin.

GEL GİDELİM

Gün kavuştu su karardı beni üzme güzelim
Boynun büküp düşünme gel ver elini gidelim
Kara gümrah kirpiklerin kaldır gözün göreyim
Ver elini bak aşkına işte şahit yüreğim

Benim için her bir sözün kıymetlidir inciden.
Gözyasların akıtma gel, odur gönlum inciden.
Çiceklerden taç öreyim, küçük, güzel başına;
Tel takılmaz altıun gibi parıldayan saçına.

Yaseminle hanımeli olur gelin askısı;
O kabarmış sineciğin başım olur baskısı;
Rüzgâr okşar başımızı, güller bizi mest eder;
Bülbül şakır, su şarıldar, neş’e gelir, gam gider.

Bulutların arasından ışıl verir ay bize;
Yemin edip aşkımıza bakışırız göz göze;
Ormanlıkta gönlümüzü birbirine bağlarız.
Saadetin kemaline doya doya ağlarız.
Aşk kafidir, ver elini düşünme gel gidelim.

GENÇ GÜNLER

Ey, genc kani gibi kayniyan pinar!
Ey, altina yatip kaldigim cinar!
Soyledikce hala yuregim oynar,
Golgende okudum kitab-i aski.

Ey, kumrullu bahcem, sunbullu bagim!
Ey, bulbullu derem, mineli dagim!
Sizinle gecti en guzel cagim,
Orada dinledim rubab-i aski.

Muhabbet baginda kendimden gectim,
Atesler icinde bir lale sectim,
Yandi yurecigim, kanarak ictim;
Kizil dudagindan $erab-i aski.

GÖZYAŞLARI

Firari bahardan, asik hazandan,
Cu-yi dile ma’kes nay-i hicrandan,
Nagme-yi sevdadan, bu-yi figandan
Serpildi melalin elmas taslari.

Sarardi baharin payinda eylul;
Titredi emeller, umidler ma’lul;
Dokuldu uzanmis zanbaga melul
Nergis-i ademin har gozyaslari.

HIRÇIN

Bir cananim var gaayet hiyanet,
Yaramaz hircin etmez inayet,
Kendi kendinden eder sikayet,
Bekleyedursun gonul vefayi.

Sevmek isterim yanimdan kacar,
Uzak durursam atesler sacar,
Sitem sozlerle dilde derd acar,
Fakat arttirdi gonul sevdayi.

Eziyet etmek en buyuk zevki;
Muazzeb gormek nes’esi, sevki;
Seytanlikta hic bulunmaz fevki,
Meske basladi gonul cefayi.

Sevdirebilmek hayli emektir,
Gucendim git, der, gel sev demektir;
Meraki uzup lutf eylemektir,
Onsuz bulamaz gonul sefayi.

KINALAR YAKSIN

Bir saka yaptim ben nazli yare;
Kustu, gucendi gozleri kaare;
Bu derde acep var midir care?
Askiyle dustum gurbet iline.

Bir gul takmisti, ben onu caldim;
Baktim agliyor, sasirdim kaldim;
Ber-guzar derken inkisar aldim;
Kustum sozunu sardi diline.

Ne oldun? dedim, gogsumden itti;
Gonul sircadir, kirildi bitti,
Diyip yerinden firladi gitti.
Baska kalmisim ince beline.

Ey seberkusu git yare soyle!
Perisan oldun askiyle boyle;
Ben veda’lastim dost ile boyle;
Kinalar yaksin artik eline.