Güzel Konuşmak Nedir?

İçerik:
» Güzel Konuşmak Nedir?
» Güzel Konuşmanın Kuralları
» Güzel Konuşmak İçin…
» Güzel Konuşmanın Kolay ve Çabuk Yolları
» Konuşma Yanlışları Nelerdir?
» Konuşmanın Dokusu ve Örüntüsü
» Güzel Konuşabilmenin İnsana Kazandırdıkları

Güzel ve etkili konuşmayı çoğunlukla eksik tanımlar ve anlarız. Güzel konuşma bir spikerin, bir tiyatro sanatçısının, kendisine verilen metni veya düşünceyi tonlama, vurgu ve benzeri kurallara bağlı kalarak canlandırması şeklinde sanılmaktadır. Oysa bu güzel ve etkili konuşmanın yalnızca bir yönünü oluşturmaktadır. Sadece kulağa hoş gelen duygu ve dileklerin dışa vurumu konuşmanın tamamı değil yalnızca bir bölümüdür. Güzel konuşma bir kimsenin başkaları karşısında, önceden planlanmamış bile olsa duygu, dilek ve düşüncelerini etkili bir biçimde anlatma becerisidir. Bu yüzden güzel konuşma tıpkı okumada olduğu gibi, beyinden başlayarak vücudumuzdaki birçok organın birbiri ile uyum içinde çalışması ile oluşan bir yetenek, alışkanlık, beceri ve sanat olarak tanımlanabilir.

Güzel konuşma; yerine, zamanına, kişisine uygun olarak yapılan konuşmadır. Neyi, nerede, ne zaman, kime nasıl söyleyeceğini bilen bir kişinin güzel konuşmayla ilgili önemli bir problemi yok demektir. Konuşmak yalnızca düz bir iletişim aracı değildir. Kişinin tüm duygularının yanı sıra düşüncelerini de çevresine ulaştırabildiği en etkin yoldur.

Peki güzel konuşmak bu kadar basit midir ya da güzel konuşmanın belli başlı kuralları ve bir düzeni var mıdır?

Sözlü anlatımda konuşmacının önünde geniş bir zaman, tekrar tekrar okuma ve düzeltme imkânı yoktur. Bu sebeple usulüne uygun etkili ve güzel bir konuşma yapmak, aynı konu hakkında yazı yazmaktan daha zordur. Güzel yazı yazan biri aynı derecede iyi bir konuşmacı olmayabilir. Konuşma eyleminin gerçekleştiği bir ortamda konuşmacı veya dinleyici olarak bulunuyorsanız aşağıdaki hususlara dikkat etmelisiniz.

1. Muhatabınıza önem veriniz, saygılı olunuz ve övünmeyiniz.
2. Dinlemesini biliniz.
3. Samimî olunuz ve yapmacıklıktan sakınınız.
4. Yere, zamana, duruma, muhataba uygun bir konu seçiniz ve boş konuşmayınız.
5. Çevrenizdekilere sık sık nasihat vermeye kalkışmayınız.
6. Konuşurken kelime seçimine, bunları doğru söylemeye ve üslûbunuza özen gösteriniz.
7. Mümkün olduğu kadar sağlam cümleler kurmaya çalışınız.
8. Sesin insanın kişiliğini yansıtan önemli bir unsur olduğunu unutmayınız.
9. Sesinizin tonunu duygu ve düşüncenizin özelliğine göre ayarlayınız.
10. Konuşmada jest ve mimiklerden aşırılığa kaçmadan,gerektiği ölçüde söz ve düşüncenin ahengine uygun olarak yararlanınız.
11. Bir sunuş konuşması yapmanız gerektiği zaman (konuyu ne kadar iyi bilirseniz bilin) mutlaka hazırlık yapınız, en azından konuşma plânınızla ilgili kısa notlar alınız.
12. Dinleyicilerinizle göz irtibatını kesmeyiniz.
13. Konuşma sırasında doğruyu güzel bir üslûpla ifade etmeye özen gösteriniz.

Güzel konuşmak için Psikolog Jack Marrison diyor ki:

• Önce dinlemeyi bilin,
• Sıkıcı ayrıntıdan kaçının,
• Kesin ifadelerle konuşmaya çalışın,
• Sorularınızı yerinde sorun,
• Öfkelendirmeden karşı çıkmayı öğrenin,
• Kimsenin sözünü kesmeyin,
• Kendinizi birçok konuda geliştirin.

Yazar Dale CARNEGIE ise etkili ve güzel konuşmanın çok zor olduğunu ve sistematik bir düzen içinde hazırlanıp sunulması gerektiği söyler. Ve güzel konuşabilmek için gerekli ön hazırlık ve koşulları belli başlı kısımlara ayırır:

Hazırlıklı veya hazırlıksız herhangi bir sözlü anlatımın güzel ve etkili olması, konuşma yanlışları yapılmamasına da bağlıdır. Şu hâlde, güzel konuşmayı içinde konuşma yanlışlarının olmadığı sözlü anlatım şeklinde tanımlamak da mümkündür.

Konuşma yanlışları çevreye, eğitime, dilin kurallarını bilme seviyesine, alışkanlıklara ve kişiye göre değişmekle birlikte bunları;
1. Alışkanlıklardan kaynaklanan davranışla ilgili konuşma yanlışları,
2. Söyleyiş tarzıyla ilgili konuşma yanlışları,
3. Konuşma kurallarını bilmemekten kaynaklanan konuşma yanlışları, olmak üzere üç başlık altında toplayabiliriz.

Tüm bu kuralları bilmek bize beraberinde güzel konuşmayı da getirir mi?

Hayır.Çünkü güzel konuşmak sadece kurallardan oluşan bir bütün değildir.Konuşma içinde duyguyu en fazla barındıran, besleyen ve ortaya çıkarması
kolay olan dil becerisidir. Bu durumda kurallar dışında güzel konuşmak için konuşmanın kendine has dokusu ve örüntüsü ortaya çıkıyor.

(Örüntü: Olay veya nesnelerin düzenli bir biçimde birbirini takip ederek gelişmesidir.)

Konuşmanın dokusu ve örüntüsü bize beraberinde iki soruyla geliyor:
a:Sesimizi Amacımıza Göre Kullanabiliyor muyuz?
b:Sözcük ve Cümlelerin Hakkını Verebiliyor muyuz?

Tarihte güzel konuşmasıyla ünlü hatip Çiçero’dur. Küçüklüğünde bir kekemedir. İnsanlar düzgün konuşamadığı için ona itibar etmemektedir. Bu durumdan rahatsız olmaktadır ünlü filozof. Rahatsızlığı öyle boyutlara tırmanmıştır ki ağzına çakıl taşları doldurur, denize karşı geçer ve haykırırcasına hatipliğinin ilk denemelerini yapar. Mücadelesi karşısında ilahi adalet tecelli eder. Çiçero çalışmalarının sonunda artık sadece devrinin en ünlü hatibi sıfatını almaz, aradan geçen iki bin yıla rağmen güzel konuşma ve hitabet denildiğinde akla gelen ilk isimdir. Güzel konuşma mücadelesinde Çiçero örneği uç olabilir. Sadece kekeme olanların değil normal konuşabilen insanların da sorunu “güzel konuşabilmek.”

Mesela günümüz şartlarında genellikle sunuculara hitap ettiği sanılan diksiyon kursları, güzel konuşmak isteyen birçok insanın girip çıktığı mekanlar oldu artık.

Ev hanımları da artık kendilerini doğru ifade edebilmek için diksiyon kurslarına gidiyor. Sadece ev hanımları değil, torunlarına güzel hikâye anlatmak için gelen babaannelerden, “şemsiye” kelimesini söyleyemediği için orada bulunan gençlere kadar her yaştan ve meslekten insan profiliyle karşılaşmak mümkün.

Neden bu kadar farklı meslek dallarına ait olan insanlar güzel konuşma konusunda hemfikirler?

Çünkü, güzel ve etkili konuşma ile iş yaşamında başarı ve saygınlık, özel yaşamda ise mutluluk ve sevgi kazanırız.

Siz hiç etkili konuşma yeteneği olmayan bir politikacının, bir yöneticinin, bir pazarlamacının, bir eğitimcinin başarılı olduğunu gördünüz mü?

Güzel konuşma insanlara toplumda belirli bir seviye kazandırmaktadır.

Güzel konuşma sayesinde insanlar yapmacık olmaktan, bencillikten, dedikodudan ve argodan kurtulmakta bu da insanları toplum içinde belirli bir seviyeye getirmektedir.

Kısaca güzel konuşma insanları istedikleri sonuca rahatça ulaştırabilen bir tekniktir.