Gültekin Emre Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Gültekin Emre (D: 31 Mayıs 1951, Konya) Şair, yazar.

Gültekin Emre, 31 Mayıs 1951 tarihinde Konya’nın Kungul Köyünde doğdu. Asıl adı Gültekin Özkan‘dır. İlk ve ortaokulu Ankara’da (1963), liseyi Akşehir’de bitirdi (1970). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu (1974). Çevirmenlik, Sol ve Onur Yayınları’nda düzeltmenlik yaptı, Milli Kütüphane’de çalıştı. 1980 yılından beri yurtdışında Berlin’de öğretmenlik, yayın yönetmenliği ile uğraşıyor.

Şiirleri Adam Sanat, Atika, Çağdaş Türk Dili, Gösteri, Milliyet Sanat Dergisi, Oluşum, Türkiye Yazıları, Varlık, Yeni Biçem gibi dergilerde yayımlandı. Yurtdışında Parantez ve Şiir-lik dergilerini yönetti.

Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği ve Alman Yazarlar Sendikası üyesidir.

Gültekin Emre, Varlık dergisinde şiir günlükleri, çeşitli dergilerde ve internet sitelerinde şiir kitaplarına dair yazılar yazmaya devam etmektedir.

Gültekin Emre’nin Eserleri

Şiir:

• Kurşunî Bir Siperde – (Türkiye Yay. / Ankara 1980)
• Bizsiz Gibi – (Dayanışma Yay. / Ankara 1983)
• Gece Düşleri – (Dağyeli Yay. / Frankfurt 1985)
• Aşk ve Minyatürler – (Cem Yay. / İstanbul 1989)
• Düşkuyusu – (El Yazıları Yay. / Ankara 1990)
• Liebe und Miniaturen – (Babel Verlag / Berlin 1991)
• Siyaha Elveda – (Yapı Kredi Yay. / İstanbul 1993)
• Taşı Sula – (Öteki Yay. / Ankara 1998)
• Kanun Hükmünde Şiirler – (Yön Yay. / İstanbul 1999)
• Melez: Şairince Seçilenler (2004-1997) – (Yom Yay. / İstanbul 2005)
• Küçük Deniz : Toplu Şiirler (2006-1977) – (Yapı Kredi Kültür Sanat Yay. / İstanbul 2009)
• Çınlama – (Hayal Yayıncılık / Ankara 2010)
• Ciğerpare Bence – (Kitap Yay. / İstanbul 2011)
• Merkezkaç Bence – (Kitap Yay. / İstanbul 2011)
• Göç/ük Bence – (Kitap Yay. / İstanbul 2011)
• Kardeş Türküler Bence – (Kitap Yay. / İstanbul 2011)
• Opus – (Sel Yayıncılık / İstanbul 2012)
• Tut Elimi Anne – (Çizmeli Kedi / İstanbul 2012)
• Berlin Şiirleri – (Bence Kitap / İstanbul 2012)
• Kardeşim Gurbet – (Bence Kitap / İstanbul 2015)
• Yürü Dur Boya – (Yapı Kredi Yayınları / İstanbul 2016)
• Tut Elimi Baba – (Nezih-Er Yayıncılık / İstanbul 2016)
• Sere Serpe – (Yapı Kredi Yayıncılık / İstanbul 2018)
• Uzaktan Uzağa – ( Mayıs Yayınları / İstanbul 2018)
• Sürgülü Kapı – (Yapı Kredi Yayıncılık / İstanbul 2021)

Çeviri:

• 150.000.000 – (Kızılırmak Yayınları / Ankara 1977)
• Ressamın Şiirleri – (İyi Şeyler Yayıncılık / İstanbul 1994)
• Şiirler : Tarkovski – (İyi Şeyler Yayıncılık / İstanbul 1999)
• Roma Ağıtları – (Gendaş Yayıncılık / İstanbul 2002)
• İyi Geceler Küçük Ayıcık – (Gergedan Yayıncılık / İstanbul 2017)
• Ben Kaybolmam Ki – (Gergedan / İstanbul 2017)
• Ben Herkesle Gitmem Ki – (Gergedan / İstanbul 2017)

Antoloji:

• Posta Şiirleri – (Dünya Yay. / İstanbul 2003)
• Yol, Yolcu, Yolculuk Şiirleri Antolojisi – (Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. Yay. / Bursa 2006)
• Kadın Öykülerinde Avrupa – (Sel Yay. / İstanbul 2010)
• EUROPE: In Women’s Short Stories from Turkey – (Milet Publishing / İngiltere 2012)
• Yiyin Efendiler Yiyin: Şiirli Sofralar Antolojisi – (Oğlak Yayıncılık / İstanbul 2016)
• Kadınların Ruh Acıları – (Nezih-Er Yayıncılık / İstanbul 2016)

İnceleme:

• 300 Jahre Türken an der Spree: Ein vergessenes Kapitel Berliner Kulturgeschichte – (Ararat / Berlin 1983)
• Yarım Damla-Almanya’daki Türk Şiiri – (Yapı Kredi Yay. / İstanbul 1993)
• Türk Edebiyatında Berlin – (Yapı Kredi Kültür Sanat Yay. / İstanbul 2003)

Eleştiri:

• Kardeş Fırtınalar – (Yapı Kredi Kültür Sanat Yay. / İstanbul 2007)
• Kardeş Alevler – (Yapı Kredi Kültür Sanat Yay. / İstanbul 2009)
• Kardeş Resimler: Resim, Ressam, Sergi Yazıları – (Bence Kitap / Ankara 2012)

Hatıra:

• Yitik Kent – Ankara (Heyamola Yay. / İstanbul 2008)

Günlük:

• Kardeş Günlükler: Şiirlere Sarın Beni – (Bence Kitap / İstanbul 2011)
• Yiyelim İçelim, Okuyalım Yazalım: Günlükler 2013-2016 – (Oğlak Yayıncılık / İstanbul 2017).

Gültekin Emre Şiirlerinden Örnekler

AŞK GELİP BENİ BULDU

Yüzünden bir harf düştü, kış bastırdı
Okuyamıyorum seni, uzaklar çok pahalı
Bilet bulamıyorum, kar çok seviyor ağaçları
Senin saçlarını, dudaklarından bir öpüş
Havalandı, korlaşıyor günlerin acısı
Yazım giderek okunaksızlaşıyor, yaşımı
En iyi sen bilirsin, bir gece alfabesiz
Yüzünden düşen bin parçayken, uzaklara
Araç bulamıyorum, çıkagelmiştim bomboş
Saçlarında kalıyor ellerim, bu bilet neresi
İçindir bilmiyorum, yuvasız, yurtsuz ellerim
Kar, ağaçlardan süzülüyor, çiçek tohumlarında
Bir açlık, bir sabırsızlık, boynunda gizlenen
Benlerin arasında ara beni, fotoğrafını kime
Vermiştim, kaybolan fotoğrafına sor beni
Gözlerine çarşılar sığmıyor, her yer don
Yüzünden düşen harfte gizle beni, gidemiyorum
Sensiz bir yerlere, kala kalıyorum cansıkıcı
Bu kentin ölügözü sokaklarında, evlerinde
Yüzünden bir harf düştü, aşk gelip beni buldu

BATIK GEMİ

Batık bir gemi yüküyüm dalgıçları bekleyen
Bir dalgın dalganın elinde sürüm sürüm inleyen kim
Toprak çatlar çatışmalarda kahrından, dağlar sığınılmaz
Olur ayazına sığılmaz, buzuna ve yalnızlığına, artık kız
Kaçırmıyor delikanlılar al atlara binip naralarıyla
Kaçıyor akpak kızlar bir bir ellerden başka yataklara
Giden gelmiyor bu ne biçim iştir içli şarkılar dinlenmiyor
Pencere camları kirlenir kimse oturmuyor mu burda denir
Balkonlara su dökün de serinlesin biraz yandık kavrulduk
Her şey ateş pahası el yakıyor fiyatlar beyim
Kimse yok mu evladım aşağıda, oynasana biraz daha
Sular kesilmiş anne, hani yıkanacaktık hepimiz
Suya yazdım adını senin, denize kavuşacaksın ve orada
Batık bir gemi seni bekliyor içini açmış da sana
Bu filo buradan geçmeyecek ve bu kadınlar bu evleri
Boyamayacak, bu sokağın da ahlakı var ister inanın
İster inanmayın, bu sokağın da ahını alacaksınız
Vurguna dikkat edin vurgun yemiş adamlar çoğalıyor

GECE DÜŞLERİ

gece düşleri alır götürür beni
sığınmacı akşamların hüznüne
-ne çok şey anlatılır ya da anlatılamaz
baskının direnmeye davetine
ölümlerin yeniden dirilmelerine

bir kent düşünün her evde bir yaralı
-ya ölüler ya ölemeyenler ya ölümü bekleyenler
düğünlere kan bulaşmış bir kez
-sevgiler tutsak tek kişilik hücrelerde
sular da çürür yetmişiki gün boyunca

gece düşleri alır götürür beni
dimdik yüreklerin yanında nöbete
şarkı, türkü, şiirle dolmaya
kilit vurulmuş denizlerin dilinde
balıkçıların ağında mavi köpük olmaya

yabancı akşamların karanlık gülleri
mektupların yanıtsız kaldığı günler
acı haberler bizleri bekler kuytularda
yapraklar sessizce hıçkırır ezgilerimizi
gözlerin, dost gözlerin sönmeyen sevgisi

gece düşleri alır götürür beni
elimde bir gül fidanı
kaşların namlu gibi çatıldığı sedirlere
dillerin bıçak açmaz suskunluğu
kararlılıklara, antlara, akşamalacalarına

ve sen gelirsin şafağın ilk rengiyle
penceremde kuş olmaya

ZAMANI DURDURUN

Topal gün, acı şafak, kırgın güneş, eski deniz, korsan talih
Zamanı kim durduracak? Zamanı kim durduracak? Kim?
Kör hayat, kor umut, kar beyazı gece, gelinlik rüzgâr
Zamanı sen ben durduracağız, zamanı sen ben durduracak
Narla ovdum gölgeni, dünle ovdum düşlerini, sardunyayla

Bu aşk öldürecek beni, bu resim hep gülmeli, bu aşk hep sürmeli
Resmin cebimde yanardağ, lavlar sarıyor kalbimi, kalbimi
Herkes kendi dilinde şiir yazmalı, yazmalı kendi dilinde şiir
Çocuklar dağda yaşamamalı, çocuklar dağda yaşlanmamalı
Üzgün kapı, küs pencere, yamalı duvar, uzak balkon, boş bardak

Kuşlar her yere yuva yapmalı, kuşlar her yerde şakımalı, kuşlar
Aşklar konuşmalı, hayattan konuşmalı, ölümden konuşmalı
Yol veriyorum yaşamıma sen olmayınca yanımda, sen olmayınca
Kim durduracak zamanı? Zamanı kim durduracak? Zamanı kim?
Özlemle ovdum kokunu, kalem kutunu, inci taktığın boynunu

Tersi yok zamanın, zamanın tersi yok, tersi ayıp resimler
Bir sen kaldın elimde, bir sen, bir de gölgen, bir de incin
Berduş bulut dolaşıp durma başımda, avare yenilgi gir koluma
Masum katliam sokul yanıma, silik haydut hayat düş yakamdan
Kan nakli, korkak koku, puslu kahkaha, incinen ince dil

Eller yukarı ateşkes
Eller yukarı hayatım
Ben burdayım