Entonasyon (Ton ve Tonlama) Nedir?

Konuşma sırasında seslerin titreşimlerindeki yükselip alçalma farklarından kaynaklanan perdelenmeye ton (=entonasyon=tonlama) denir.

Tonlama, bir anlamda değişik ses renkleri kullanarak, konuşmayı bestelemektir.

Aynı cümleye uygulanacak değişik tonlamalar, anlamı değiştirebilir. Tekdüze konuşmak ise, dinleyicinin ilgisini dağıtır. Tonlama daha çok emir, soru ve ünlem cümlelerinde kullanılır.

Sesin yükselip alçalması bakımından;

1. düz,
2. yükselen,
3. alçalan,
4. yükselip alçalarak dalgalanan,
5. alçalıp yükselerek dalgalanan

olmak üzere, cümlede 5 çeşit tonlama/entonasyon görülür. Bunlar yerli yerinde kullanıldığı zaman, anlatımın gücü de o kadar artar.

Müzik’te Entonasyon

Gitarın bir perdede tam olarak doğru notayı verdiğinden emin olmak için yapılan ayardır. Bir bilirkişi tarafından yapılması gereken önemli bir ayardır. Ayarın yapılış şekline geçersek…

12. perde bir gitarda tam telin orta noktası olmalıdır, eğer telin tam ortasına denk gelmez ise, perdeler esasında doğru yerlerinde değildir artık. Bunu aşmak için elektro gitarlarda tel uzunlukları bridge (köprü) deki vidalar yardımıyla değiştirilebilir bırakılmışlardır.

Bu vidaları sıkarak telin uzamasını böylece telin orta noktasının köprüye doğru kaymasını veya gevşeterek telin kısalmasını sağlamak mümkündür. Burada konuşan ölçü birimi militmetrenin yarısı kadar birşeydir. Toplam genlik normal köprülerde 1 santimi geçmez.

Entonasyon ayarı ise bu telin orta noktası ile 12. perdenin olduğu yeri denk getirmek felsefesine bağlıdır ancak metreyi elimize alıp ölçerek bu işin içinden çıkmak mümkün değildir.

Bu yüzden düzgün, salınıp durmayan, ölçekli bir tuner alınır ve her telin hiçbir perdeye basılmadan verdiği nota ile 12. perde de verdiği notanın aynı olması sağlanır.

En ufak kayma bile, akor basıldığında sesin dalgalanmasına, kulağı rahatsız edici yanlış bir nota çıkmasına neden olur.

Bu nedenle bu işi kulakla becermek pek mümkün değildir.