Eksik Bırakılan Cümleyi Tamamlama

Sınav sorularının bir kısmı da eksik bırakılan cümlelerin tamamlanmasıyla ilgilidir. Böyle sorularda bir cümlenin, düşüncenin akışına uygun olarak nasıl tamamlanacağı sorulmaktadır. Boş bırakılan kısımlar cümlenin sonunda, başında ya da ortasında olabilir.

Örnek Soru-1 (ÖSS 2OO9)

Yazı yazmak, yemek pişirmeye benzer. —– Burada önemli olan, uygun yöntemle, ustalıkla pişirebilmektir.

Yukarıda boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) İkisi de uzun süren ve derinlemesine düşünmeyi gerektiren bir hazırlık dönemi ister
B) Kimseden etkilenmeden, özgün bir ürün ortaya koymak gerekir
C) Herkesin başarabileceği, sıradan bir iştir
D) Yalnız, yetkinleşebilmek için birçok kere yapıp bozmak gerekir
E) Aynı malzemeyle iki kişi birbirinden çok farklı tatlarda iki yemek yapar

Çözüm: Yemeği pişiren kişi değiştiğinde yemeğin kalitesi de değişir çünkü kişilerin yemek yapma tarzları birbirinden farklıdır. Yazı yazmak, yemek pişirmeye benzetilmiş. Aynı konuyu farklı yazarlar kaleme alınca nitelik yönüyle farklı yapıtlar ortaya çıkar, denmek isteniyor. Düşüncenin akışına göre, boş bırakılan yere E’de verilen cümlenin getirilmesi uygundur. Doğru cevap (E) seçeneğidir.

Örnek Soru-2

Ben de bir okuma hastasıyım. Eskiden, kimi ünlü yazarlar: “Ben okumam, yazarım.” derlerdi; bu yüzden okunmaz oldular. Ben, iyi bir okur olma çabasını sürdürdüm hep. ——- Böylece okurundan geri kalmaz, yarışı kaybetmez sanatçı.

Düşüncenin akışına göre bu parçadaki boş yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) İyi bir yazar, her zaman okurlarıyla diyalog içinde olmalıdır.
B) Hiçbir zaman başkalarının eleştirilerine kulaklarımı tıkamadım.
C) Yazar olabilmenin, yazar kalabilmenin yolu çok okumaktan geçer.
D) Roman, hikâye, deneme… türünde birçok yapıt verdim.
E) Okuduğum kitapları başkalarının da okumasını sağladım.

Çözüm: Parçanın tümünde yazarlar için okuma eyleminin önemi vurgulanıyor. Metnin son cümlesinde sanatçının yarışı kaybetmeyeceğinden söz edilmiş. Parçada boş bırakılan yere “yarışı kaybetmemenin koşulu”nun gelmesi gerekir. Bunun koşulu çok okumak olacağından boş bırakılan yere C’de verilen ifade getirilmelidir. Doğru cevap (C) seçeneğidir.

Örnek Soru-3 (ÖSS-2005)

Her ressam, aynı doğa parçasını tuvaline farklı biçimlerde yansıtır. ——

Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olmaz?

A) Doğa, her sanatçı için değişmez bir konu alanıdır.
B) Çünkü olaylara, durumlara bakış açısı sanatçıdan sanatçıya değişir.
C) Bu, aynı zamanda biçemle ilgili bir durumdur.
D) Bunda sanatçının doğayı algılama biçiminin etkisi vardır.
E) Bunu, yaratıcılığın bir gereği sayabiliriz.

Çözüm: Verilen cümlede ressamların farklı üsluplarının olduğu vurgulanmıştır. Soru kökündeki cümle; B, C, D, E’deki ifadelerle anlamca bütünleşir. Sanatçıların aynı doğa parçasını tuvaline farklı biçimde yansıtmaları ile doğanın her sanatçı için değişmez bir konu oluşu arasında anlamca ilgi yoktur.

Doğru cevap (A) seçeneğidir.