Edebiyat – Sinema İlişkisi Nedir?
Edebiyat – Sinema İlişkisi Nedir?
Sinema, kendisinden önce var olan; edebiyat, resim, müzik, tiyatro, heykel, dans gibi sanat dallarının hepsiyle iletişim içindedir. Ancak sinemanın diğer sanat dalları içerisindeki en güçlü bağı edebiyat iledir.
Edebiyat ve sinema birer sanat dalı ve birer iletişim aracıdır. Edebiyat ve sinema tarih boyunca insanları kültür, bilgi, eğlence ve estetik zevk bakımından geliştirme işlevini de yüklenmiştir. Edebiyat dille yapılan bir sanat etkinliğidir. Sinema dille ortaya çıkarılan ürünün görüntüye dönüştürülmesidir.
Sinemanın ortaya çıkışından bu yana edebiyat ile yakın bir ilişkisi vardır. Anlatmaya bağlı edebiyat metinlerinin temelinde olan kurgu, sinema ile edebiyatın ortak bağıdır. Özellikle romanlar, sinemanın edebiyattan yararlandığı en önemli kaynak durumundadır. Bu çerçevede dünya klasiklerinin neredeyse tümü sinema filmi hâline getirilmiştir. Sinemaya uyarlanan edebiyat eserlerinin bir kısmında metne tamamen sadık kalınarak, bir kısmında da esinlenerek uyarlamalar yapılmıştır. Sinema ve edebiyat ilişkisi çerçevesinde, roman veya hikâyelerden çok değişik boyutlarda yararlanılmıştır.
Edebiyat ve sinemanın, amaç ve yöntem bakımından da birbiriyle benzeyen ve birbirinden ayrılan yönleri bulunmaktadır. Edebiyat ve sinemanın ortak amacı, estetik zevk uyandırarak kurguya dayalı anlatım boyutunda kültür, düşünce ve bilgi aktarımı sağlamaktır. Her ikisinin de yöntemleri birbirinden farklıdır.
Edebiyatta sanatçının yöntemi, kalem ve hayal gücü çevresinde oluşur, yayın aşaması ile son bulur. Sinema, senaristin kaleme aldığı senaryonun; yönetmen, oyuncular, görüntü ve ses yönetmenlerinin ortak çalışmalarından oluşan görüntünün perdeye aktarılması aşamalarından geçer. Edebiyat amacına ulaşmak için dili, sinema görüntüyü kullanır. Edebiyat dilin bireysel tarzda kullanımıdır; sinema hareketli görüntü, söz, gürültü ve müzik gibi farklı anlatım boyutlarını kullanır.
Edebiyat metinleri, merkezinde bir olayın bulunduğu ve bu olayın bir anlatıcı çevresinde dile getirildiği kurguya dayanır. Filmde ise gösterme vardır. Olay, ayrıntılarıyla izleyicinin gözünün önünde canlandırılır. Edebiyat bireysel bir üretimdir, sinema ise bir ekip çalışmasıdır.
Ayrıca bakınız: