Dünya Edebiyatında Roman
Dünya Edebiyatında Roman
Roman Avrupa’da sözlü edebiyattaki destan türünün geçirdiği evrimleşmenin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Romanın ortaya çıkmasına söylenceler, destanlar, kahramanlık öyküleri ve masallar kaynaklık etmiştir.
Bugünkü romanı hatırlatan ilk eser 16. yüzyılda Rönesans’tan sonra Giovanni Boccaccio (Covani Bukaço) tarafından yazılmış olan Dekameron’dur (Dekameron).
Miguel de Cervantes‘in (Migel de Sörvantes) Don Kişot‘u 16. yüzyılın sonlarına doğru yazılmıştır ve eser roman türünün ilk başarılı örneği kabul edilir.
17. yüzyılda İngiltere’de Daniel Defoe (Danyel Döfo) “Robenson Cruze (Robinson Kruzo)”yu, Jonathan Swift (Canıtın Svift) “Guliver’in Gezileri” bu türün ilk örneklerindendir.
Bu türün yetkin örnekleri ise 19. yüzyılda verilmeye başlanmıştır. Roman bir tür olarak karakteristik özelliklerini romantizm ve realizm akımları sayesinde 19. yüzyılda kazanmıştır:
- Stendhal (Stendal),
- Balzac (Balzak),
- Flaubert (Flober),
- Turgenyev (Törjenyev),
- Dostoyevski,
- Tolstoy,
- Zola,
- Henry James (Henri Ceyms),
- Proust (Prust)
yüzyılın önemli romancıları olarak öne çıkmıştır.
20. yüzyıldaki sosyal ve teknolojik gelişmeler romana da yansımıştır. Bu dönemin önemli romancıları arasında
Amerikan edebiyatından;
- John Steinbeck (Con Ştaynbek),
- Ernest Hemingway (Ernıst Hemingvey);
Alman edebiyatından;
- Thomas Mann (Tomas Man),
- Erich Maria Remarque (Erik Maria Rimark);
Fransız edebiyatından;
- Andre Maurois (Andre Mora),
- Jean Paul Sartre (Jon Pol Satr),
- Albert Camus (Albırt Kamu) sayılabilir.
Dünya Edebiyatında Roman Türünün Tanınmış Örnekleri:
Fransız edebiyatında;
- Victor Hugo (Viktor Hügo): Sefiller, Nötre Dame’ın (Nötr Dam) Kamburu;
- Balzac (Balzak): Vadideki Zambak, Goriot (Goryo) Baba;
- Flaubert (Flober): Madam Bovary (Madam Bovari),
- Stendhal (Stendal): Kırmızı ve Siyah,
- Zola (Zola): Nana (Nana);
Alman edebiyatında;
- Goethe (Göte): Genç Werther’in (Vertha) Acıları,
- Thomas Mann (Tomas Man): Buddenbrook (Budenbrok) Ailesi;
İngiliz edebiyatında;
- Charles Dickens (Çarlz Dikınz): İki Şehrin Hikâyesi, Oliver Twist (Olivır Tivist);
- Daniel Defoe (Denyıl Döfo): Robinson Crusoe (Rabinsın Kruzo);
Rus edebiyatında;
- Dostoyevski: Suç ve Ceza, Karamazov Kardeşler;
- Tolstoy: Anna Karenina, Savaş ve Barış;
- Gogol: Ölü Canlar,
- Gorki: Ana, Benim Üniversitelerim;
- Turgenyev: Babalar ve Oğullar;
Amerikan edebiyatında;
- Jack London (Cek Landın): Vahşetin Çağrısı, Beyaz Diş;
- John Steinbeck (Con Ştaynbek): Fareler ve İnsanlar, Gazap Üzümleri;
- Ernest Hemingway (Örnıst Hemingvey): Yaşlı Adam ve Deniz, Çanlar Kimin İçin Çalıyor;
Latin Amarika edebiyatında;
- Gabriel Garcie Marquez (Gabriyel Garsiye Markez): Yüzyıllık Yalnızlık;
- Paulo Coelho (Paulo Koelyo): Simyacı
Kırgız edebiyatında;
- Cengiz Aytmatov: Gün Olur Asra Bedel, Beyaz Gemi, Elveda Gülsarı…
adlı eserleri dünya edebiyatında roman türünün tanınmış örneklerindendir.