Demir Özlü Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Demir Özlü, Öykü ve roman yazarı (d. İstanbul 1935 – ö. 13 Şubat 2021, İsveç/Stockholm).

Kabataş Erkek Lisesi’ni (1953), İstanbul Hukuk Fakültesi’ni bitirdi (1959). Bir yıl kadar Paris’te kaldı, bir süre de hukuk felsefesi asistanı olarak üniversitede çalıştı. Siyasal eylemleri nedeniyle işine son verilince avukatlığa döndü, Tuzla Yedek Subay Piyade Okulu’ndan çavuş çıkarılınca askerliğini er olarak Muş’ta ve İstanbul’da tamamladı. 12 Mart 1971’den sonra bir ara tutuklandı. Daha sonra avukatlık, 1979’da yerleştiği İsveç’te hukuk danışmanlığı yaptı. 1980 darbesinden sonra “yurda dön” çağrısına uymadığı gerekçesiyle vatandaşlıktan çıkarıldı ve ancak 1989’da Türkiye’ye dönebildi. Yaşamını Stockholm’de ve İstanbul’da sürdürüyor.

Edebiyata, okuduğu lisenin edebiyat dergisinde yayımlanan şiirleriyle girdi (1952-1953), şairliğini Türk Dili dergisinde sürdürdü (1953-1955). Daha sonra öyküye ve eleştiriye geçti.

Mavi, a, Pazar Postası dergilerindeki bireyin bunalımını ve tedirginliğini işleyen öyküleri ve kendi kuşağından önceki gerçekçileri yargılayan eleştirileriyle tanındı. Varoluşçu felsefeye dayanan bir sanat anlayışım geliştirmeye çalıştı. Ama askerliğini yaptıktan sonra görüşlerini değiştirdiği, toplumcu edebiyatı savunduğu, “hayatın durmadan değişen ve çeşitlenen çoğulluğunu kavramaya çalışan” öykü ve romanlara yöneldiği görüldü.

Demir Özlü’nün Eserleri

HİKÂYE (ÖYKÜ):

• Bunaltı (1958),
• Soluma (1963),
• Boğuntulu Sokaklar (1966),
• Öteki Günler Gibi Bir Gün (1974),
• Aşk ve Poster (1980),
• Stockholm Öyküleri (1988),
• İstanbul Büyüsü (seçme öyküler, 1994),
• Geçen Yaz Kentte Kızlar (2001),
• Şapka, Deniz Kıyısı ve Yüz (2003).

ROMAN:

• Bir Uzun Sonbahar (1976),
• Bir Küçük Burjuvanın Gençlik Yılları (1979),
• Bir Yaz Mevsimi Romansı (1990),
• Tatlı Bir Eylül (1995),
• İthaka’ya Yolculuk (1996),
• Amerika 1954 (Roman, 2004),
• Dalgalar (Roman, 2006).

ANLATI:

• Bir Beyoğlu Düşü (1985),
• Berlin’de Sanrı (1987),
• Kanallar (1991).

HATIRA (ANI):

• Sürgünde On Yıl (Anı, 1990),
• Önünde Boş Bir Uzam (Anı, 2012)
• İşte Senin Hayatın (Anı, 2015)

DENEME – ELEŞTİRİ:

• Siyasi Yazılar (Deneme, 1993),
• Borges’in Kaplanları (Eleştiri-Deneme, 1997),
• Kentler, Kadınlar Yazarlar (Eleştiri-Deneme, 2003)
• Samuel Beckett’in Terzisi (Eleştiri-Deneme, 2003)

GEZİ:

• Ne Mutlu Ulysses Gibi (Gezi, 1991),
• Kanal Kentlerinde (Gezi, 2010).

GÜNLÜK (GÜNCE):

• Berlin Güncesi (Günlük, 1991),
• Paris Güncesi (Günlük, 1999).

DİĞER:

• Balkur’da Akşam Yemeği (Düzyazı Şiirler ve Bir Öykü, 1997).

ÖDÜLLERİ:

• 1963-Türk Dil Kurumu Hikâye Ödülü (Soluma ile)
• 1988-Sait Faik Hikâye Armağanı (Stokholm Öyküleri ile)
• 1990-Orhan Kemal Roman Armağanı (Bir Yaz Mevsimi Romansı ile)
• 1996-Dünya Kitap Dergisi Yılın Kitabı Ödülü (İthaka’ya Yolculuk ile)
• 1998-Yunus Nadi Roman Ödülü (İthaka’ya Yolculuk ile)
• 2004-Sedat Simavi Edebiyat Ödülü (Amerika 1954 ile)