Batı Trakya Türkleri Edebiyatı
Batı Trakya Türkleri Edebiyatı
* Yunanistan’daki Türklerin yaşadığı bölgeye Batı Trakya, bu yörede Türklerin oluşturduğu edebiyata da Batı Trakya Türkleri Edebiyatı denilmektedir.
* Batı Trakya Türkleri edebiyatı, bu edebiyatın kendi iç dinamiğinden çok dış etkilere bağlı olarak bölümlere ayrılabilir.
* Osmanlı dönemi, 14. yüzyılda bu yörenin fethedilmesiyle başlar. Tarihçi Selanikli Mustafa gibi birçok ünlü, bu topraklarda doğar.
* Özellikle 20. yüzyılda Selanik önemli bir kültür merkezi olur. Çocuk Bahçesi, Genç Kalemler gibi milli edebiyata hız veren dergiler bu kentte çıkarılır.
* Bu topraklarda doğup daha sonra çağdaş edebiyatımıza ülkemizde hizmet veren pek çok edebiyatçımız vardır. Aka Gündüz, Nazım Hikmet, Pertev Naili Boratav, Tahsin Banguoğlu, Necati Cumalı gibi.
* Lozan Antlaşmasından sonra edebiyatları duraklamaya girmiştir. Ancak, gazete ve dergi yayıncılığı canlıdır. Birçok dergi ve gazete yayımlanır.
* Bu dönemde Mehmet Hilmi, Mehmet Arif gibi yazarlar, özellikle Türkler’in durumunu dile getiren eserleriyle dikkat çekerler.
* 1960-1980 yılları arasında edebiyatta ciddi açılımlar görülür. Batı Trakyalı Türk öğrenciler, ülkemizde öğrenim görmeye başlar. Geri dönen bu öğrenciler, Yunanistan’daki Türk edebiyatına yeni eğilimler sokarlar. Halk bilimi ve dil bilimi alanlarında çalışmaları yanında çocuk edebiyatının en önemli öncüsü sayılan Asım Haliloğlu, çocuk masal ve öyküleriyle dikkat çeker.
* Bu edebiyatın konularını Türklerin gördüğü baskılardan doğan sorunlar, tedirginlikler, göç, eğitim… oluşturur. Buna rağmen çocuk edebiyatının neşeli, güler yüzlü bir görünümü vardır. Halk edebiyatı da efsane, masal, mani, türkü, atasözü… geleneğini canlı bir biçimde sürdürmektedir.
* Bu edebiyatta Ali Rıza Saraçoğlu, Hüseyin Malum, Rahmi Ali, Hüseyin Alibabaoğlu, Tevfik Hüseyinoğlu, Abdurrahim Dede, Mustafa Tahsin, Naim Kâzım, Refika Nazım, Salih Halil, Mehmet Çolak, Kadir Ali gibi yazarların da anılması gerekir.
Ayrıca bakınız ⇒
Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Edebiyatı