Alemdağda Var Bir Yılan

Sait Faik Abasıyanık’ın öykü kitabı (1954). Kitap belli bir olaya dayanan öykülerle bir durumun, bireyin duygulanımlarının anlatıldığı on yedi öyküden oluşur.

Toplumsal yasakların, bedensel çöküşün insanda yarattığı yalnızlık duygusu, bireysel ilişkilerdeki sevgisizlik, çirkinliklerin, haksızlıkların doğurduğu kaçma özlemi öykülerin ortak özelliğidir. Sanatçı, gerek kendi ben’ ini gerekse üçüncü kişiyi anlatırken öykünün özünü bu temler oluşturur.

“Kavun acısı” sözcükleriyle nitelenen yalnızlık Sait Faik’i “önce isyana götürecek, isyanın ardından büyük hayaller akın edecek, sonra her şey tabiat içinde erimeğe doğru yol alacak”tır (Vedat Günyol).

Kentte, kalabalıklar içinde bile yalnızlığı yaşama, gerçeği ve güzeli doğada arama, doğaya sığınma, özellikle “Öyle Bir Hikaye, Yalnızlığın Yarattığı Adam, Alemdağda Var Bir Yılan, Panço’nun Rüyası’yla Yılan Uykusu”nda gerçeküstü, çağrışımlarla yüklü, düşsel ve şiirsel bir anlatımla öyküleştirilir.

Gerçekle gerçeküstü, bilinçle bilinçaltı, toplumsalla bireysel iç içe verilirken insanın yalnızlığı ve tedirginliği, toplum yapısından kaynaklanan bir olgu olarak değil de kaçınılmaz bir durum olarak ele alınır. Ama bu bakış açısı umutsuzlukla, karamsarlıkla noktalanmaz. Mutluluk doğadadır, bir de sevgide. Böylece öyküler öz ve biçim olarak Sait Faik öyküsünün gelişiminde son aşamayı oluştururlar.