Kafiye, Uyak Bilgisi Konu Testi

Kafiye, Uyak Bilgisi Konu Testi

1.
Sen akşamlar kadar büyülü sıcak
Rüyalarım kadar sade, güzeldin
Baş başa uzandık günlerce ıslak
Çimenlerinde yaz bahçelerinin
Bu dörtlükteki uyak türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cinaslı uyak  B) Zengin uyak C) Yarım uyak D) Tam uyak E) Redifli uyak

2.
Biliyorum gölgede senin uyuduğunu
Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin
dizeleriyle;
I. bir ağır öğle sonu
II. hazların âleminde
III. yüzünde bir tebessüm
IV. yumulmuş kirpiklerin
sözlerinin tümünü kullanarak “sarma (sarmal) uyak” düzeninde anlamlı bir dörtlük kurmak istesek,
son iki dizeyi aşağıdakilerden hangisi oluşturur?
A)
II. ile IV.
III. ile I.

B)
II. ile III.
I. ile IV.

C)
III. ile I.
II. ile IV.

D)
I. ile III.
II. ile IV.

E)
IV. ile II.
III. ile I.

3. Aşağıdakilerden hangisi “pastoral” şiirden alınmış olabilir?
A) Neydi yüreklerimizi böyle bunaltan,
Böyle kemiren beynimizi ağır ağır
Ve neydi sıkıştıran soluklarımızı neydi?
B) Bakakalırım giden geminin ardından
Serde erkeklik var
Ağlayamam
C) Bir tek yaprak veren dalın boynun burarlar
Bir tek meyve veren dalı keserler
İnsan dediğin bir buğday tarlası gibi olmalı
D) Açar solar türlü çiçek
Kimler gülmüş kim gülecek
Murat yalan ölüm gerçek
Dostlar beni hatırlasın
E) Ben çeker giderdim
İkindi vakti çıkan imbatla
Mesela mesela
Telli direklerin ardından
Kırlarda uyuyakalırdım

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, “yarım uyak” vardır?
A) Aldım aşkın tüfeğin, vurdum birkaç karaca
Dünyada bir yâr sevdim, kaşı gözü karaca
B) Değişti günler, değişti devran
Ne olur uyan, haydi artık uyan
C) Şimdi yaşlı gözler bir pınar gibi
Yaslı gönüllere dünya dar gibi
D) Gökyüzünde turnam bölüktür bölük
Ayrılık elinden ciğerim delik
E) Düşmanın sitemi yürekler ezer
İnsan bu kahr ile canından bezer

5. Gözümde bir damla su deniz olup taşıyor
Çöllerde kalmış gibi yanıyor, yanıyorum
Bütün gemicilerin ruhu bende yaşıyor
Başımdaki gökleri bir deniz sanıyorum
Bu dizelerle ilgili olarak, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Nazım biçimi “koşma”dır.
B) Uyak dizilişi “çapraz uyak”tır.
C) 2. ve 4. dizeler arasında tam uyak vardır.
D) 7 + 7 = 14’lü hece ölçüsüyle yazılmıştır.
E) Duyguların anlatımında benzetmelerden yararlanılmıştır.

6. Dostlarım, toplanın öldüğüm zaman
Riyayı o günlük bir yana atın
Tutunuz tabutun bir kenarından
Bir derin çukura beni fırlatın
(riya: ikiyüzlülük)
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Çapraz uyak kullanılmıştır.
B) 11’li hece ölçüsüyle 6+5 duraklı olarak söylenmiştir.
C) Birinci dize ile üçüncü dize arasında tam uyak
vardır.
D) İkinci dize ile dördüncü dize zengin uyaklıdır.
E) İkinci dize ile dördüncü dizede kullanılan (-ın) eki rediftir.

7. Ak kuğular sökün etti yurdundan
Koç yiğitler yatamıyor derdinden
Sabah namazında, belen ardından
Saydım altı güzel indi pınara
Üçü orta boylu güzeldir güzel
Üçü uzun boylu gözlerin süzer
Dedim: Akça ceren gölde ne gezer
Ak kınalı keklik indi pınara
Bu şiir için aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Uyakları aaab – cccb dizilişindedir.
C) On birli hece ölçüsü ile yazılmıştır.
D) Nazım biçimi, destandır.
E) Yalın ve açık bir dil kullanılmıştır.

8. Aşağıdaki beyitlerden hangisinde redif yoktur?
A) Elvan çiçeklerden takma başına
Kudret kalemini çekme kaşına
B) Sakin koyu, şen cepheli kasrıyla Küçüksu
Ardında vatan semtinin ormanları kuytu
C) Bütün gece yol alırken tehlikeler içinde
Ellerimi unutmuşum kardeşimin dizinde
D) Bir gün deniz ölgündü bir oltayla balıkta
Kuşlar gibi yalnız, yapayalnızdım açıkta
E) Koca Balkanlardan çıkar da gelir
Geçtiği yerleri yıkar da gelir

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “cinaslı uyak” vardır?
A) İzmir’in içinde gül ile diken
Kör olsun dikeni yoluma diken
B) Bir taraf bahçe, bir tarafta dere
Gel, uzan sevgilim benimle yere
C) Güvenme âlemde gençliğe çağa
Gel gönül yapışma çürük bardağa
D) Yüzü benziyordu bahar ayına
Kaşları can yakan aşkın yayına
E) Artık uçar camlarda serseri kelebekler
Gölgeler kırık dökük… Sanki bir şeyler bekler

10.
I. Her nefeste eyledik yüz bin günah
Bir günaha etmedik hiçbir gün ah
II. Hatırlar bir gün, camı açtığını
Duran bir bulutu, bir kuş uçtuğunu
III. Dalgın duyuyor rüzgârın âhengini dal dal
Baktım süzülüp geçti açıktan iki sandal
IV. Beni gözledi kavak
Geceleri haykırarak
Bu numaralanmış dize gruplarındaki uyakların türleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru verilmiştir?
A) Cinaslı – yarım – tam – zengin
B) Cinaslı – yarım – zengin – tam
C) Zengin – tam – cinaslı – tam
D) Tam – yarım – zengin – tam
E) Cinaslı – tam – yarım – zengin

11. Aşağıdakilerden hangisinde zengin uyak kullanılmıştır?
A) Bahçesinde sevdiğin çiçekler kalmadı
Onlar bile bize yâr olmadı
B) Bir çoban parçasısın olmasan bile koyun
Daima eğeceksin başkalarına boyun
C) Bir elim kalem tutmuş yazı yazar
İki elinde kazma, toprağı kazar
D) Karac’oğlan der ki kendim öveyim
Taşlar alıp kara bağrım döveyim
E) Yürü güzel yürü yolun basmazlar
Güzel sevmiş deyi çekip asmazlar

12. Güzellerin bahçesinde açılan
Lâle midir sümbül müdür gül müdür
Beyaz gerdanına inip saçılan
Zülüf müdür kâkül müdür tel midir
(Gevheri)
Bir “koşma”dan alınan bu dörtlükte, aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Redif
B) Tam uyak
C) Benzetme (teşbih)
D) Çapraz uyak
E) Cinas

13. Tüm “fabller”, “manzum öyküler” bu şiir türünün içinde yer alır. Kutadgu Bilig, Atabetü’l Hakayık, Âşık Paşa’nın “Garipname”si – – – – şiir sayılır.
Yukarıda boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) didaktik B) lirik C) pastoral D) epik E) dramatik

14. Halk şiirinde mani, koşma, semai, türkü; Divan şiirinde gazel, şarkı; Batı edebiyatında sone, terza rima biçimlerindeki nazım ürünleriyle dile getirilen ve akıldan çok hayal gücüne, duygusallığa seslenen, sevgiyi, yaşama sevincini, gurbeti, özlemi işleyen şiirlere – – – – denir.
Parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) didaktik şiir B) lirik şiir C) epik şiir
D) dramatik şiir E) pastoral şiir

15. Tabiatla haşır neşir
Kırlarda geçen ikindi vakti
Sakin, dinlenmiş, rahat
Bir gün daha geçti
Bu dizelerde, aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Didaktik B) Pastoral C) Epik D) Dramatik E) Lirik

16. Aşağıdaki dizilerin hangisi, bütünüyle Divan edebiyatının nazım biçimlerinden oluşmamıştır?
A) Gazel – kaside – kıt’a – tuyug
B) Mersiye – müstezat – şarkı – rubai
C) Terkib-i bent – tevhid – varsağı – şathiye
D) Rubai – tuyug – musammat – şarkı
E) Gazel – rubai – şarkı – mesnevi

17.Ağacınız yapraklarla donanır
Taşlarınız bir birliğe inanır
Tüm çiçekler bağrınızda gönenir
Pınarınız çağlar akışır dağlar
Bu dizelerde, aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik ağır basmaktadır?
A) Satirik   B) Dramatik   C) Didaktik   D) Epik   E) Pastoral

18. Dağ başını efkâr almış
Gümüş dere durmaz ağlar
Gözyaşından kana kesmiş gözlerim
Ben ağlarım, çayır ağlar, çimen ağlar
Bu dörtlük için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Acı bir olayın etkisiyle söylenmiştir.
B) Kişileştirme sanatına başvurulmuştur.
C) Benzetmeye yer verilmiştir.
D) Ölçülü ve uyaklıdır.
E) III. dizede sebep–sonuç birlikte verilmiştir.

19. Hürüm derim, eskisinden daha hür
Zincirle bağlansa da ayağım
Şimdikinden daha ferah görünür
Zindanın olsa bile durağım
Bu dizelerdeki uyak örgüsü ve uyak türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Düz uyak – tam uyak
B) Çapraz uyak – zengin uyak
C) Çapraz uyak – tam uyak
D) Sarma uyak – tam uyak
E) Sarma uyak – zengin uyak

20. Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken
Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz
Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken
Sana uğurlar olsun… Ayrılıyor yolumuz!
Bu dörtlük için, aşağıdakilerden hangisinin söylenmesi yanlış olur?
A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) I. ve III. dizeler tam uyaklıdır.
C) II. ve IV. dizeler yarım uyaklıdır.
D) Seslenmeye yer verilmiştir.
E) Didaktik şiir özellikleri taşımaktadır.

1.D 2.A 3.E 4.D 5.A 6.D 7.D 8.B 9.A 10.B 11.B 12.E 13.A 14.B 15.B 16.C 17.E 18.D 19.C 20.C