Söz Sanatları, Edebi Sanatlar Konu Testi

1. Kayıkçım, elindeki sırığı suya daldırdı, gölün üstü uzun uzun harelendi ve sırığın isabet ettiği yer, hiddetlenen bir köpeğin ensesi ta sırtına kadar nasıl kabarırsa öyle asabi bir titreyiş geçirdi.
Bu parçadaki söz sanatı, aşağıdakilerden hangisinde açıklanmıştır?
A) Gölün yüzündeki harelenme, insanın öfkesine benzetilmiş.
B) Sudaki titreyiş, bir köpeğin öfkeden kabaran tüylerine benzetilmiş.
C) Hiddetlenen köpek insana benzetilerek kişileştirilmiş.
D) Gölün yüzü, duyarlığı açısından, insanın derisine benzetilmiş.
E) Suda iç içe daireler biçiminde oluşan dalgalar, köpeğin öfkesine benzetilmiş

2.
Hele bir kanatlansın ufuklar
Hele bir içini çeksin orman
Bu dizelerde bulunan söz sanatı, aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Yıldızlar göz kırpıyordu ta uzaklardan
Ay pırıl pırıldı bir gümüş gibi
B) İnsanoğlu cennetlerin en güzeline Meyveleri ısırarak girer
C) Su sesi, kuş sesi, rüzgâr sesi
Ta uzaklardan gelir yârin nefesi
D) Düşünüyordum bir gün geleceğini
Ama böyle değişmiş olarak değil
E) Gönül dolusu sevgiler insanlara çocuklara
İnsan sevgiyle dayanır hasret dolu yolculuklar

3.
Ben ki bahtı göklerin altın çivilerinde
Ve aklı denizlerin uçsuz mavilerinde

Bu dizelerdeki altı çizili sözle yapılan söz sanatı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstiare B) Kinaye C) Tevriye D) Mecaz-ı mürsel E) Teşbih

4. Mecaz-ı mürsel: Bir sözün benzetme amacı güdülmeden sadece bir ilgi nedeniyle bir başka söz yerine
kullanılmasıdır.
Aşağıdakilerden hangisinde bu sanat yoktur?
A) İstanbul depremle birlikte ayağa kalktı.
B) Güneş penceremden içeri girdi sabah.
C) Bir tabak daha istedi, çok acıkmıştı.
D) Gül hasretinle yollara tutsun kulağını
E) Akşam olunca tüm fenerleri yaktı.

5. Bir sözcüğü iki ayrı gerçek anlamıyla kullanma sanatına ne denir?
A) Kinaye       B) Mecaz   C) İstiare    D) Hüsnü talil    E) Tevriye

6.
Benim için her bir sözün kıymetlidir inciden,
Gözyaşlarım akıtma gel, odur gönlüm inciden
Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Şekerdir leblerin, incidir dişin,
Cevherdir gözlerin, hilaldir kaşın.
B) Cep delik cepken delik
Kol delik mintan delik
C) Söylerken o sözleri yüzü kızardı
Hem hazzeder ah hem kızardı
D) Ne nergis, ne leylak, ne lale ne gül;
Hepsiyle dolu bir selesin güzel
E) Yabancı yolların üstünde ağladım, koştum.
Baharın âşıkıyım, kıştır ismim ey dostum…

7. “Neşe dolsun içimize diye çiçeklenmiş ağaçlar.” cümlesindeki söz sanatı, aşağıdakilerin hangisinde
vardır?
A) Usandı gökyüzü, usandı yağmur
Bir ağlamasını bilen gözlerimizden
B) Kara bir nehir gibi akan gecede
Yıldızlı boşluk şaşırtıcı
C) Sen uyandın diye gün doğar
Şu yol geçtiğin için güzel
D) Varsın bahçende rüzgâr gezinsin
Yağmur ince ince toprağa sinsin
E) İçmiş gibi geceyi bir yudumda
Göğün mağrur bakışlı bulutları

8.
Hadi bir tanem gene söyle
Kim kimin dünya güzeli
Kim kime deli divane
Ne olursun gene söyle
Hadi benim dünya güzelim
Hadi canım
Hadi söyle
Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tenasüp B) Tezat C) Telmih D) Tekrir E) Tariz

9.
“Yalnız duyan yaşar” sözü derler ki doğrudur
“Yalnız duyan çeker” derim en doğru söz budur
Bu dizelerde “y, l, n, a, ü” gibi sesler sık kullanılmıştır.
Şiirde veya düzyazıda ahenk sağlamak amacıyla oluşturulan bu yinelemelere verilen ad, aşağıdakilerin
hangisidir?
A) Uyak   B) Seci   C) Cinas   D) Aliterasyon   E) Redif

10.
Ölümü hatırlatan ne var bu resimde
Halbuki hepimiz hayattayız.
Bu dizelerde, “ölüm” ve “hayat” sözcükleri bir arada kullanılarak bir söz sanatı yapılmıştır.
Böyle bir söz sanatı, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Ey garip çizgilerle dolu han duvarları
Ey hanların gönlümü sızlatan duvarları
B) Seni almak için seni verdim
Yaşamak için mezara girdim
C) Bütün renkler aynı hızla kirleniyordu
Birinciliği beyaza verdiler
D) Son şanlı macerasını tarihe anlatın
Zincir içinde bağlı duran kahraman atın
E) Söylenmemiş aşkın güzelliğiyledir
Kâğıtlarda yarım bırakılmış şiir

11. Herkesin sevdiği bir ağaçtı o. İyilik yapmadığı canlı yoktu. Bir yaz günü, gölgesine sığınan bir eşek:
– Hay Allah senden razı olsun, dedi.
Yukarıdaki parçada en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tariz B) Teşbih-i beliğ C) Tecahül-i arif D) Hüsn-i talil E) Teşhis ve İntak

12.
Keşke aklımda kalaymış, ne kadar lazımmış
Beni dinler misin evlat? Yine kaabilse çalış;
Çünkü bir tecrübe etsen senin aklın da yatar,
Bize insan hekiminden daha lazım baytar…
Yukarıdaki parçanın son dizesinde, aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yapılmıştır?
A) Telmih (hatırlama)
B) Tariz (taşlama)
C) Teşhis (kişileştirme)
D) Tecahül-i arif (bilmezden gelme)
E) Hüsn-i ta’lil (güzel nedene bağlama)

13. Aşağıdakilerden hangisi, “benzetme” ilgisi kurularak yapılan bir sanattır?
A) Hüsn-i ta’lil B) İstiare C) Cinas D) Kinaye E) Tevriye

14.
Pehlivan idi önceleri Doktor Ethem
Yenilip herkese biçare küserdi kadere
Pehlivanlıktan el çekip oldu doktor
Herkesin sırtını şimdi o getirmekte yere
Şair Eşref’in, doktor olan bir dostunu hicvettiği bu dörtlüğün son dizesinde, aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Kinaye B) Tevriye C) Teşbih D) Teşhis E) Mübalağa

15. Aşağıdakilerin hangisinde, verilen söz sanatı ile örnek arasında bir tutarsızlık söz konusudur?
A) Abartma:
Kendimi bazen küçük bir kutu sanıyorum;
Bazen gövdem büyüyor bir apartman gibi!
B) Hüsn-i talil:
Sen gittin yaslara büründü cihan
Soluyor dallarda gül dertli dertli
C) Benzetme:
Şimdi bir üzgün kadın nefesi
Gibi titrek, hafif bir rüzgâr esiyor
D) Mecaz-ı mürsel:
Deli eder insanı bu dünya
Bu gece, bu yıldızlar, bu koku…
E) İstiare:
Üzüm gözlüm, yeter artık ağlama,
Sana ne gam yaraşır ne ağlama

16.
Ey sevgili sen bu ilden gideli
Meyve vermez oldu erikler
Bu dizelerde, aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Hüsn-i ta’lil B) Tezat C) Kinaye D) Teşbih E) Abartma

17.
Sürerim buluttan tarlaları
Yağmurlar ekerim göğün göğsüne
Güneşte demlerim senin çayını
Yüreğimden süzer öyle veririm
Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Telmih B) İstiare C) Mübalağa D) Mecaz-ı mürsel E) Hüsn-i ta’lil

18.
Samsun’un evleri denize bakar
Sokakları yosun içinde;
Çapalar, takalar, mavnalar
Bilyalar gibi suyun yüzünde
Bir iner bir kalkar
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır?
A) Kişileştirme ve mecaz-ı mürsel
B) Benzetme ve tezat
C) Telmih ve tevriye
D) Kişileştirme ve mübalağa
E) Aliterasyon ve hüsn-i ta’lil

19.
Gülden terazi yaparlar
Gülü gül ile tartarlar
Gül alırlar gül satarlar
Çarşı pazar güldür gül
Bu dizelerde görülen söz sanatı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lef ü Neşr B) Tevriye C) İstiare D) Teşhis E) Tekrir

20.
Yitik bir sevgisin sadece
Tüketilmiş ve gözden düşmüş
Düşlerinde bir çocuk hıçkırır
Gece, camlara sürtünürken
Bu dörtlükte geçen “gece, camlara sürtünürken” sözünde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun
bir söz sanatı vardır?
A) Bir durumu olduğundan daha üstün gösterme
B) Birden çok anlamı olan sözcüğü uzak anlamıyla kullanma
C) İnsan dışı varlıklara insan özelliği aktarma
D) Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma
E) Bir sözü benzetme ilgisi kurarak başka bir söz yerine kullanma

21.
Beni tanımadın mı dedi
Bir sözcük bir sözcüğe
Çevir zamanın yapraklarını
Belleğini iyi yokla
Bu dizelerde, aşağıda verilen söz sanatlarından hangileri vardır?
A) Teşhis – teşbih B) Kinaye – teşhis
C) Teşbih – intak D) Kinaye – teşbih
E) Teşhis – intak

1.B 2.A 3.A 4.D 5.E 6.C 7.C 8.D 9.D 10.B 11.E 12.B 13.B 14.A 15.E 16.A 17.C 18.B 19.E 20.E 21.E