İstek Cümlesi (İstek Kipi)

Gerçekleşmesi mümkün olan veya olmayan bir dileği, isteği bildiren cümlelere istek cümlesi denir.

İstek cümlesi istek ve dilek-şart kipleriyle yapılır; bu kiplerle birlikte “bari, tek, n’olaydı, keşke” kelimeleri de kullanılabilir.

İstek kipi, fiile “-a /-e” eki getirilerek yapılır. Fiilin (eylemin) yapılmasının istendiğini bildirir.

İstek Kipinin Çekimleri

İstek Kipinin Olumlu Çekimi:

• (Ben-1.Tekil) ⇒ bil-e-y-im
• (Sen-2.Tekil) ⇒ bil-e-sin
• (O-3.Tekil) ⇒ bil-e
• (Biz-1.Çoğul) ⇒ bil-e-lim
• (Siz-2.Çoğul) ⇒ bil-e-siniz
• (Onlar-3.Çoğul) ⇒ bil-e-ler

Örnek fiil çekimi: yazayım, yazasın, yaza; yazalım, yazasınız, yazalar

İstek Kipinin Olumsuz Çekimi: (-ma/-me)

• gel-me-y-e-y-im
• gel-me-y-e-sin
• gel-me-y-e
• gel-me-y-e-lim
• gel-me-y-e-siniz
• gel-me-y-e-ler

İstek Kipinin Olumlu Soru Çekimi:

• gel-e-y-im mi?
• (2.tekil çekimi yok)
• (3.tekil çekimi yok)
• gel-e-lim mi?
• (2.çoğul çekimi yok)
• (3.çoğul çekimi yok)

İstek Kipinin Olumsuz Soru Çekimi:

gel-me-e-y-e-yim mi?
(2.tekil çekimi yok)
(3.tekil çekimi yok)

gel-me-ye-lim mi?
(2.çoğul çekimi yok)
(3.çoğul çekimi yok)

Örnek Cümleler:

• Çıkıp biraz dolaşalım.
• Dirilip kalksa da yapılanları bir görse.
• Bari doğru cevap verseydi.
• Her yere gitmeye razıyım, tek onu bulayım.
• N’olaydı bugünleri görmeyeydim.
• Keşke deprem olmasaydı.
• Bari insanlarımız dürüst olsaydı.

Ayrıca bakınız ⇒ Dilek-İstek Cümleleri, Haber Cümleleri, Haber ve Dilek Kiplerinde Soru, Haber ve Dilek Kiplerinde Olumluluk-Olumsuzluk