Derûnî Kimdir? Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği, Şiirleri, Özellikleri

Asıl adı Hüseyin Avni Başok olan Derunî, “Hacı Kardaş” lakabıyla da tanınmıştır. Aslen Kayseri’nin Pınarbaşı ilçesinden olan Derunî’nin kendisinin mi, yoksa atalarının mı Pınarbaşı’dan gelerek Akdağmadeni’ne yerleştiği bilinmemekle beraber, uzun süre Akdağmadeni’nde oturduğu anlaşılmaktadır.

Tahminlere göre XIX. yüzyılın son çeyreğinde doğduğunu söyleyebileceğimiz Derûnî 1946 yılında hacca gitmiş ve aynı yıl Akdağmadeni’nde ölmüştür (Yüksel 1981: 10-12).

Şiirlerinden anladığımız kadarıyla kendisinin iyi bir tahsil gördüğü, Yozgat’ta tanınmış bir hattat olduğu ve meydana getirdiği levhaların halen birçok cami ve mescitte bulunduğu bilinmektedir.

Derûnî, şiirlerini dinî ve tasavvufî konuları işleyen ve nasihat vermek amacını güderek yazmıştır; ancak onun yazdığı dörtlük sayıları da alışılmışın bir hayli üzerindedir.

Cahili camiye imam etseler,
Onun ardı sıra cemaat olmaz.
Kibirli kimseye üç tuğ verseler,
Onda bir merhamet inayet olmaz.

Kovma muhaneti kovduğun yeter,
Kahraman olur da karşında biter.
Söz asıl-zadeye ölümden beter,
Aslı bozuklarda namus ar olmaz.