Orhon Murat Arıburnu

Orhon Murat Arıburnu Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Orhon Murat Arıburnu (Ö: 12 Aralık 1920, İstanbul – Ö: 11 Nisan 1989, İstanbul) Şair, sinema ve tiyatro yönetmeni, yapımcı, oyuncu, senarist, oyun yazarı, fotoğraf sanatçısı, ressam.

Orhon Murat Arıburnu

Orhon Murat Arıburnu, 1920’de İstanbul’da doğdu. 1935’te Konya Askeri Ortaokulu’nu bitirdi. Bursa Işıklar Askeri Lisesi’nden ayrıldı. Eğitimini İstanbul’da Haydarpaşa Lisesi’nde tamamladı 1938’de mezun oldu. Hukuk öğrenimini yarıda bıraktı. Bir süre Almanya’da filoloji okudu. Öğretmenlik, gazete muhabirliği, düzeltmenlik yaptı. İstanbul Belediyesi Hukuk İşleri’nde çalıştı.

İlk şiiri 1936’da “Edebiyat Dergisi“nde yayınlandı. Ardından Gün, Varlık, Genç Nesil, Yeditepe, Küçük Dergi, Yenilik, Gelecek gibi dergilerde şiirleri çıktı. 1947’de Türkiye’de ilk kez şiir sergisi açtı. Gündelik dille yazdığı genellikle kısa şiirleri, şaşırtıcılığı, alay ve yergi öğelerine dayanır. Biçim denemeleriyle Garip Şiir‘e, konularıyla toplumcu şiire yakındır.

1946’da Şadan Kamil’in “Gençlik Günahı” filmiyle sinemaya girdi. 1951’de kendisinin oynayıp yönettiği ilk filmi “Yüzbaşı Tahsin”de Kurtuluş Savaşı’nı konu aldı. 1952’de çektiği “Sürgün” filminde yine Kurtuluş Savaşı’nda düşmanla işbirliği yapıp sürgüne gönderilenlerin öyküsünü anlattı. 1953’te çektiği “Kanlı Para” filmiyle 1’inci Türk Film Festivali’nde yönetmen, senaryo yazarı ve oyuncu olarak ödül aldı. 1954’te büyük ticari başarı kazanan “Beklenen Şarkı” filmini Cahide Sonku ve Sami Ayanoğlu ile birlikte yönetti. 1959’daki “Tütün Zamanı” filminde Yılmaz Güney’e şans tanıyan yönetmenlerden biri oldu.

Yaşamının son yıllarını Almanya Berlin’de geçirdi. 11 Nisan 1989’da Berlin’de yaşamını yitirdi. Diğer filmleri arasında “Ümitler Kırılınca” (1962), “Prangasız Mahkumlar” (1965), Ümit Kurbanları” (1967), “Anter” (1974) sayılabilir.

Orhon Murat Arıburnu Eserleri

Şiir:

  • Kovan (1940)
  • Bu Yürek Sizin (Almanya’da hazırladı, 1982)
  • Buruk Dünya (şiirlerinden seçmeler, 1985).

Tiyatro:

  • İnsan Gürültüye Gitmese (1972)

Filmografi

Oyuncu:

  • 1947: Seven Ne Yapmaz (Şadan Kamil)
  • 1947: Gençlik Günahı (Şadan Kamil)
  • 1948: Efe Aşkı (Şadan Kamil)
  • 1948: İstiklal Madalyası (Ferdi Tayfur)
  • 1949: Fato – Ya İstiklal Ya Ölüm (Turgut Demirağ)
  • 1949: Kanlı Döşek (Baha Gelenbevi)
  • 1949: Uçuruma Doğru (Şadan Kâmil)
  • 1950: Allah Kerim (Semih Evin)
  • 1950: Çete (Çetin Karamanbey)
  • 1950: Yüzbaşı Tahsin (Orhon M. Arıburnu)
  • 1951: Yavuz Sultan Selim Ve Yeniçeri Hasan (Münir Hayri Egeli)
  • 1951: Lale Devri (Vedat Ar)
  • 1951: Sürgün (Orhon M. Arıburnu)
  • 1953: Kanlı Para (Orhon M. Arıburnu)
  • 1954: Bozkurt Obası (Sami Ayanoğlu)
  • 1955: Kanlı Pınar (Çetin Karamanbey)
  • 1955: Gün Doğarken (Orhon M. Arıburnu)
  • 1956: Fakir Kızın Kısmeti (Çetin Karamanbey)
  • 1958: Kaderin Cilvesi (İhsan Yurdakul)
  • 1959: Tütün Zamanı (Orhon M. Arıburnu)
  • 1960: Kanlı Sevda (Ertem Göreç)
  • 1960: Ateşten Damla (Memduh Ün)
  • 1960: Osman Çavuş (Orhan Ateş)
  • 1960: 1960: Istırap Çocuğu (Behlül Dal)
  • 1961: Karanlıkta Yaşayanlar (Natuk Baytan)
  • 1961: Ölüm Kayalıkları (T. Fikret Uçak)
  • 1962: Elalem Ne Der (Orhon M. Arıburnu)
  • 1964: On Güzel Bacak (Aram Gülyüz)
  • 1965: Krallar Kralı (Bilge Olgaç)
  • 1965: Karaoğlan / Altay’dan Gelen Yiğit (Suat Yalaz)
  • 1965: İçimizdeki Boşluk (Orhon M. Arıburnu)
  • ? : Beni Kadınlara Sor (Şinasi Özonuk)
  • 1966: Ümit Kurbanları (Orhon M. Arıburnu)
  • 1966: Kadınlar Dövülmez (Mümtaz Alpaslan)
  • 1969: Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm (Feyzi Tuna)
  • 1969: Kızıl Vazo (Atıf Yılmaz)
  • 1970: Gönül Meyhanesi (Tunç Başaran)

Yönetmen:

  • 1950: Yüzbaşı Tahsin
  • 1951: Sürgün
  • 1953: Beklenen Şarkı – (Cahide Sonku ve Sami Ayanoğlu ile)
  • 1953: Kanlı Para
  • 1955: Sihirli Boru
  • 1955: Gün Doğarken
  • 1957: Lejyon Dönüşü / Harp Dönüşü
  • 1959: Tütün Zamanı
  • 1962: Elalem Ne Der
  • 1962: Ümitler Kırılınca
  • 1964: Prangasız Mahkûmlar
  • 1965: İçimizdeki Boşluk
  • 1966: Ümit Kurbanları
  • 1969: Sarı Çizmeli
  • 1974: Anter

Senarist:

  • 1950: Yüzbaşı Tahsin
  • 1951: Sürgün
  • 1953: Kanlı Para
  • 1955: Sihirli Boru
  • 1957: Lejyon Dönüşü / Harp Dönüşü (Ertem Göreç ve Safa Önal ile)
  • 1958: Kaderin Cilvesi
  • 1959: Tütün Zamanı
  • 1964: Prangasız Mahkûmlar (Yılmaz Güney ile)
  • 1965: İçimizdeki Boşluk
  • 1966: Ümit Kurbanları (Hidayet Pelit ile)
  • 1974: Anter (Seyit Mogribi ile)

Yapımcı:

  • 1955: Sihirli Boru
  • 1962: Elalem Ne Der

Benzer İçerikler:

Başa dön tuşu