Mehmet Celâl Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Mehmet Celâl (D: 1867, İstanbul – Ö: 26 Ocak 1912, İstanbul) Şair, yazar.

Mehmet Celâl, 1867’de İstanbul’da doğdu. Çocukluğunda çeşitli mekteplere devam etti. Düzenli bir tahsil göremedi. On beş yaşında Jandarma Dâiresi Tahrirât Kâtibliği’ne girdi. İçkiye olan düşkünlüğü yüzünden kendisini emekliye ayırmak zorunda kaldılar.

Bazı okullarda Türkçe ve kitâbet dersleri verdi. Bir baskın sırasında evinde Abdülhâmid aleyhinde belgeler bulununca tutuklandı. Bahriye Nâzırı Haşan Paşa Şairi kurtarmak için Saray’a onun deli olduğunu arz ederek hastahaneye kaldırttı. Hastahaneden çıktıktan sonra yeniden içkiye başladı ve bu sefer gerçekten delilik alametleri gösterdiği için tekrar hastahaneye yatırıldı. İkinci çıkışından sonra da aynı hayatına devam etmesi sonucu karaciğerinden hastalandı. 26 Ocak 1912’de (45 yaşında) öldü.

Mehmet Celâl’in Eserleri

Roman, şiir, tercüme, öykü, mensur şiir, makale türlerinde altmıştan fazla kitap yayımlamış olan Mehmet Celâl’in önemli kitapları aşağıdadır.

Şiir:

• Adada Söylediklerim (1886),
• Gazellerim (1894),
• Zade-i Şair (1895),
• Âsâr-ı Celal (1896),
• Sürud (1896).

Hikâye-Roman:

• Orora (1886),
• Cemile (1886),
• Venüs (1886),
• Dehşet Yahud Üç Mezar (1886),
• Dâmenalûde (1887),
• Bir Kadının Hayatı (1890, yeni bas. 2001),
• Margarit (1890),
• Vicdan Azapları (1890),
• Küçük Gelin (1892),
• Mükâfat (1894),
• Zehra (1895),
• Müzeyyen (1898),
• İskambil (1899),
• Piyango (1900),
• İsmete Taarruz (1900),
• Kuşdilinde (1910),
• Leman (1910).

Eleştiri:

• Elvah-ı Masumâne ve Makalât-ı Edebiyye (1895).