10. Sınıf Dil ve Anlatım Dersi 2. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları

10. Sınıf Dil ve Anlatım Dersi  2.Ünite (Anlatım ve Özellikleri) Ölçme ve Değerlendirme Soruları

Anlatım ve Özellikleri- ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-1

A) Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• Bilimsel yazılarda dil şiirsel işleviyle kullanılır. ( )
• Yazılı anlatımda alıntılanan cümleler tırnak işareti içinde verilir. ( )
• Öğretici metinler, anlatmaya bağlı metinler gibi özetlenemez. ( )
• Bir metinde ana düşünce okura doğrudan verilmeyebilir. ( )
• Bir şeyin hatırlanması amacıyla yazılan kısa yazılara not denir. ( )
• Her metin belirli bir hedef kitleye göre düzenlenir. ( )

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Aşağıdaki metin türlerinin han gisinde gözleme ötekilerden daha fazla yer verilir?
A) Makale B) Fıkra C) Gezi yazısı D) Eleştiri E) Deneme

2. Görme, duyma, koklama, tatma ve dokunma organlarımızla dış dünyadan algıladığımız duyumların bütünüdür. İnsanları, çevreyi, varlıkları, olayları; bir bütün olarak hayatı tanımak için ……………..şarttır.
Bu parçada noktalı yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Düşünmek B) Yazmak C) Gözlem D) Not almak E) Okumak

3. Aşağıdakilerden hangisi bilgi toplama yolların dan değildir?
A) Özet çıkarmak B) Okumak C) Not almak D) Alıntı yapmak E) Düşünmek

4. (I) Şair yalnızlığı içinde, kendini dinleyebildiği oranda insanı; onunla birlikte şiiri bulur. (II) Bu bakımdan şiir de sevgi gibidir. (III) Hangi sessizlik, seven iki varlığın susup birbirlerine bakmalarından daha canlı, daha konuşkandır? (IV) Şiir, yalnız dudaklardan çıkan sözcüklerle değil onlarla birlikte dudaklarda sönüp giden ama sönmeyenleri zenginleştiren sözcüklerle yazılır. (V) Okuyucuyu alıp götüren, onu genişleten şiirler sessizlikle dokunmuş olanıdır.

Bu cümIeI erin dil ve düşünce bütünlüğü bakımından anlamlı bir paragraf oluşturabilmesi için cümlelerin sıralanışı nasıl olmalıdır?
A) I, III, V, IV, II
B) IV, II, III, V, I
C) I, II, V, III, IV
D) IV, III, I, II, V
E) II, III, V, IV, I

5. (I) Bana mı öyle geliyor bilmem, karanlık bir çirkinlik iner kuşkulanan insanın yüzüne. (II) Kapıları da gönülleri gibi hep yarı açılır misafire; görülmeden önce görmek, görmekten çok gözetlemek ister gibi. (III) Kendinizi, maksadınızı iyice anlamadıkça evin eşyası karanlık köşelerde pusudadır, sahiplerinin kuşkulu gözleriyle süzerler sizi. (IV) Evlerine bile mezarlık kasveti siner kimseye güveni olmayanların. (V) Sanat eserleri bile bir çalınma korkusuyla çakıldıkları yerlerden yahut kapalı dolaplar içinde yarım yamalak gösterirler kendilerini.
Bu cümlelerin dil ve düşünce bütünlüğü bakımından anlamlı bir paragraf oluşturabilmesi için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?
A) I. cümle IV. cümlenin sonuna alınmalıdır.
B) II ve III. cümlelerin yerleri değiştirmelidir.
C) IV. cümle I. cümlenin sonuna getirilmelidir.
D) IV ve V. cümlelerin yerleri değiştirmelidir.
E) II ve IV. cümlelerin yerleri değiştirmelidir.

C) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Bir metnin özeti çıkarılırken nelere dikkat edilmesi gerekir?
2. Bir metnin tutarlı olmasını sağlayan unsurlar nelerdir?
3. Bir metin oluşturmadan önce yapılması gerekenler nelerdir?
———————————

Anlatım ve Özellikleri- ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-2

A) Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• Metinlerde işlenen tema sınırlandırılarak ve somutlaştırılarak konu hâline getirilir. ( )
• Teması aynı olan iki metnin konusu birbirinden farklı olabilir. ( )
• Bir metinde gözlemlenebilen her türlü anlam ve dil malzemesine içerik denir. ( )
• Teması aynı olan iki metnin içeriği de aynı olur. ( )

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Aşağıdakilerden hangisi bir tema değildir?
A) Yaşama arzusu
B) Özgür olma isteği
C) İnsanları hoş görmek
D) Doğa sevgisi
E) Teknolojinin gelişmesi

BİR DUYMA DA GÖR
Bir duyma da gürültüsünü
Dallarda çıtırdayarak açılan fıstıkların,
Gör bak ne oluyorsun.
Bir duyma da gör şu yağan yağmuru;
Çalan çanı, konuşan insanı.
Bir duyma da kokusunu yosunların,
Istakozun, karidesin,
Denizden esen rüzgârın…

2. Bu şiirin teması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Yaşama sevinci
B) Bahar sevinci
C) Baharın gelişi
D) Doğa özlemi
E) Özlem

C) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Tema kavramı daha genel olan, daha genel anl amda bir şeyi; konu kavramı ise daha tikel olan, somut olan her şeyi kapsar. Konu; bir hikâye okuduğumuz, bir resme baktığımız, sahne ya da perdede bir oyun izlediğimiz zaman, doğrudan doğruya algıladığımız dış aksiyondur. Tema ise görmesek de işitmesek de kavramamız gereken şekilde bu aksiyonun iç anlamıdır. Son olarak konu, sanatın kendi araçl arıyla yeniden yaratılacak olan fizik, maddi süreçtir. Buna karşılık tema, toplumsal yaşamın akışından çıkarsanacak manevi sorundur; etiksel, dinsel, felsefi ya da başka mahiyetteki insan ilişkilerinin manen çatışmasıdır.
Yukarıdaki paragraftan hareketIe tema ve konu arasındaki farklılıkları açıklayınız.

2. Bir toplum duygusuz yaşayamaz. Birtakım duyguları geliştirmek, yükseltmek dileğinden de vazgeçmez. Gene de duygudan üstün değerler bul unduğunu, duygularımıza uymasa da birtakım doğruları kabul etmemiz, birtakım hakları tanımamız gerektiğini bilmeliyiz. Yalnız duygulara dayanan, duyguları kutsallaştıran bir toplum bireylerini doğru düşünmekten uzakl aştıracağı için sonuna kadar yıkar kendini.

Yukarıdaki paragrafın konusunu açıklayınız.

————————————————-

Anlatım ve Özellikleri- ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-3

A) Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

• Metinlerde işlenen tema sınırlandırılarak ve somutlaştırılarak konu hâline getirilir. ( )
• Tema; bağlam, kişi, zaman, ifade ve anlatım biçimiyle sınırlandırıldığında somutlaşır. ( )
• Konu sınırlaması yapılmadan planlı bir metin oluşturulamaz. ( )
• Tema, iletişim ögelerinin sunduğu imkânlara göre de sınırlandırılır. ( )

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Sanatta kelimenin tam anlamıyla yeni bir şey yoktur. Hiçbir sanatçı kendinden önce var olmayan bir sanat yaratamamış. Hiçbir güzelliği yoktan var etmemiştir. Doğada olduğu gibi sanatta da hiçbir şey kaybolmaz ve hiçbir şey yoktan yaratılmaz. Sanatta buluş bir yenileştirme, bir değişmedir. Sanatların tarihinde görüyoruz ki her sanat bir yandan kendi geçmişine, öte yandan başka sanatlara bağlıdır. Başka türlü söylemek gerekirse biri derinliğine, öteki genişliğine iki ilişki zincirinin ortasındadır. Sanatta yenileşme dediğimiz şey ya geçmişin bugüne karışmasıyla ya bir sanatın öbür sanatlarla ilişkiye girmesiyle oluyor.
Bu metinde üzerinde duruIan konu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanatın yararları
B) Sanatın gelişimi
C) Sanat ve gerçeklik
D) Sanat ve estetik
E) Sanat ve gelenek

2. Aşağıdaki konulardan hangisi sınırlandırılmamıştır?
A) Yaparak öğrenmenin önemi
B) İlk öğretmenim
C) En sevdiğim ders
D) Eğitim
E) Eğitimci Atatürk

3. I. Bir elin nesi var iki elin sesi var. II. Yalnız taş duvar olmaz.

Yukarıdaki atasözlerinin konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dayanışma B) Çokluk C) İlişki D) Ortaklık E) Kalabalık

C) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Anlatımda konunun niçin sınırlandırıldığını açıklayınız.
2. Tiyatro konusunu genelden özele doğru üç basamakta sınırlandırınız.
3. Kimler şiir yazmıyor ki: Aşk gençliğinden en geçkin yaş sınırında bekleyenlere kadar. Yazın, ölçü, uyak, nazım birimi, nazım şekli, kompozisyon aramaksızın. Neredeyse şöyle demek zorundayım: Nazım bitti, şiir dolu. Her gönl ün değer yitirmez asl anı bu. Oysa her şiirin bir işçiliği vardır.

Ustanın çekici bin altın. Benim inandığım doğru ise herkesin başkasından önce eserini vazgeçemeyecek biçimde kendisine beğendirme görevidir.
Yukarıdaki paragrafın konusu nedir?
————–

Anlatım ve Özellikleri- ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-4

A) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
• Edebî metinlerde dil…………………………….işleviyle kullanılır.
• …………….. metinlerde gönderici metnin yazarıdır.

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Her türden bilgi alışverişinin gerçekleşebilmesi için gerekli koşullar yazılı iletişimde de zorunludur. İlk koşul bir düşünceyi, duyguyu, iletiyi dile getirecek kişi ya da aygıttır. İkinci koşul iletinin gönderici ve alıcının paylaştığı bir simgeler dizisine dürümlenmesidir. Üçüncü koşul dürüm-lenmiş bu iletinin herhangi bir iletişim oluğundan; sözgelişi ses, ışık dalgaları aracılığıyla alıcıya aktarılması, yayılmasıdır. Yazılı iletişimde bu oluk metni içeren kitap, dergi benzeri araçlardır. İletişim olgusunun bütünleşmesi için iletinin yerini bulması, algılanması gerekir. Bu da dördüncü koşul olarak alıcının var olmasını zorunlu kılar.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?
A) Edebî metinler birer iletişim aracıdır.
B) Yazılı iletişimin alıcısı okurdur.
C) Her iletişimde bir göndericinin bulunması zorunludur.
D) Bir kitap okunduğu zaman iletisi yerini bulur.
E) Anlatım alıcı ve gönderici arasındaki ilişkiye göre şekillenir.

2. Edebî metnin iletisi, deneylerinizden tanıdığımız bir anl am nesnesine bağlanmıyorsa nasıl kavranabilir? Burada her edebî metnin, kendi iletisinin göndergesini, en küçüğünden en büyüğüne dek bütün dil ögelerinin ortak metin içi işlevleriyle oluşturulduğunu bir kez daha belirtmek zorundayız. Bir şiir metnini düşünelim. Böyle bir metinde seslerin, sözcüklerin, uyağın, ses ya da anlam yinelemelerinin, dizelerin, dörtl üklerin, bütün bölümlemenin gerek anlam gerekse dizim etkileri ortak bir işlevle bizi amaçlanan estetik göndergeye doğru gütmez mi?
Bu parçada asıl vurguI anmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edebî metinlerin anlamları okura göre değişir.
B) Edebî metinlerin belli bir iletisi yoktur.
C) Edebî metinlerin iletisi metnin kendisidir.
D) Her metin belirli bir amaç doğrultusunda yazılır.
E) Şiir dili, günlük konuşma dilinden farklıdır.

C) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Yazılı iletişim, yüz yüze iletişim konumunun bütün kestirme kolaylıklarından yoksundur. Araya giren yüzyıllar ya da coğrafi uzaklık yüzünden bize yabancı birçok ögeyi, metni kavramak için aydınlığa kavuşturmak zorunda kalırız ilkin. Bunu yaparken en önemli şey, nasıl gündelik konuşmamızda kullandığımız her sözcük, her cümle ancak belli bir ilişkiler, davranışlar bağlamında anlam kazanıyorsa yazılı metnin de içinde oluştuğu toplumsal-kültürel ilişkiler bağl amında görülebilir. Dolayısıyla bir yazarın hangi koşullar altında, hangi geleneklerin ucunda, hangi soruya yanıt olarak yazdığını düşünmek onun yapıtına, doğru yaklaşımın temelidir.
Yukarıdaki paragraftan hareketle iletişimin bağlamla ilişkisini açıklayınız.

2. Yazılı iletişim ile sözlü iletişim arasındaki farklılıkları açıklayınız.
————————–

Anlatım ve Özellikleri- ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-5

A) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
• Aynı sesin veya çıkış yeri bakımından birbirine yakın seslerin tekrarlanması metnin……………………bozar.
• İçinde kelime, kelime grubu düzeyinde gereksiz ifade bulunan bir cümle……………….değildir.
• İletisi tam olarak belli olmayan bir metin…………………değildir.

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım açık değildir?
A) Geleceğini dün babamdan öğrendim.
B) Gezgin oldum, dolaştım gurbet illeri.
C) Tiyatro toplumsal sorunları çözen bir araçtır.
D) Gençliğimi düşündükçe mutlu oluyorum.
E) Bilgili olmak başarılı olmanın ilk koşuludur.

2. (I) Toroslar Anadolu içlerinden başka, deniz tarafından bambaşka görünür. (II) Kara tarafından hem endamını tam göstermez hem de yüzü sert, yalçın ve hiddetlidir. (III) Hâlbuki deniz tarafından bak, hem ayağa kalkmış gibi büsbütün yüksek ve gösterişli hem bayramlığını giymiş gibi yeşil ve süslü. (IV) Çünkü İç Anadolu’dan bu dağlara sert, kuru, kavurucu poyrazlar eser. (V) Hâlbuki öteden nemli bulut, ozonlu hava ve serin rüzgâr alıyor.
Bu metni oluşturan cümlelerin hangisinde söz sanatlarına, sanatlı anlatıma başvurulmuştur?
A) I ve II     B) II ve III      C) III ve IV       D) IV ve V          E) I ve V

3. “Aynı sesin veya çıkış yeri bakımından birbirine yakın seslerin tekrarlanması telaffuzu güçleştirir.” Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu duruma örnek gösteriIebilir?
A) Kaş’taki taş yapılar her yaştan insanı baştan çıkarıyor.
B) Kasadaki balıklar denizden yeni çıkmış gibi dipdiri duruyordu.
C) Rüzgârlara dahi yol vermeyen bu dağlar insanlara nasıl yol versin?
D) Gün ağarıncaya dek yol yapım çalışmalarına devam ettiler.
E) Toplantıya gelenler birer birer salondan çıkmaya başladılar.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “o” kelimesinden sonra virgül kullanılmaması anlam karışıklığına yol açmaz?
A) O adamı sulu dereye susuz götürür, susuz getirir.
B) O oyunda her zaman başarılı oluştur.
C) O sokağa bakan küçük ve şirin bir evde yaşadı.
D) O memleketinde tanınmış, sözüne güvenilir biriydi.
E) O insanların ne düşündüğünü hemen anlardı.

C) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. “Sanat metinlerinde açıkI ık ve yalınlık ilkesi aranmalı mıdır?” konusundaki düşüncelerinizi açıklayınız.
2. Anlatımın açık, akıcı, duru ve yalın olması niçin önemlidir? Düşüncelerinizi açıklayınız.

———————–

Anlatım ve Özellikleri- ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME-6

A) Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• Anlatımın amacı, alıcıda uyandırılmak istenen etki ve anlatıcının tavrı, anlatım türünü belirleyen temel unsurlardır. ( )
• Bir metinde birden fazla anlatım türü kullanılabilir. ( )
• Olay çevresinde gelişen edebî metinlerde ağırlıklı olarak öyküleyici anlatım kullanılır. ( )
• Betimleyici anlatımlarda anlatıcı nesnel ifadeler kullanmak zorundadır. ( )
• Açıklayıcı, kanıtlayıcı, anlatım türleri daha çok öğretici metin türlerinde kullanılır. ( )

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Sizin göreviniz yaşamınızdaki insanların size ne öğrettiğine karar vermeye çalışmaktır. Bunu yapabilirseniz başka insanların kusurları sizi daha az sinirlendirecek ve daha az rahatsız edecektir. Bu yaklaşımı alışkanlık hâline getirmeyi başarabilirseniz çok memnun kalacaksınız. Çoğu kez o kişinin size ne öğrettiğini keşfettiğiniz an, öfkenizi gidermek de kolay olacaktır.

Bu paragrafın yazılış amacı için aşağıdakilerden hangisi söyIenebilir?

A) İzlenim kazandırmak B) Bir olay içinde yaşatmak
C) Bir düşünceyi açıklamak D) Alıcıyı esenlikli hâle getirmek
E) Alıcıyı ikna etmek

2. Aşağıdakilerin hangisinde anlatmaya bağlı metinlerde ağırlıklı olarak kulIanıIan anIatım türleri bir arada verilmiştir?
A) Öyküleyici anlatım, tartışmacı anlatım
B) Betimleyici anlatım, kanıtlayıcı anlatım
C) Öyküleyici anlatım, kanıtlayıcı anlatım
D) Betimleyici anlatım, öyküleyici anlatım
E) Söyleşmeye bağlı anlatım, öğretici anlatım

3. Romanın ölmesi ruhl ardaki roman ihtiyacının ölmesi demektir. Ruhl ardaki roman ihtiyacı ise bugün insanların gözlerinde açlıktan daha fazla parlamaktadır. Biz roman istemiyormuşuz artık! Biz, roman kahramanları; biz, gemilerin ardından bakanlar; biz, olduğumuz yerden başka her yerde yaşayanlar… Gerçekliğe bağlananların romana yani ikinci bir gerçekliğe ihtiyaçları yokmuş. Peki ama insan içinde bulunduğu gerçekliğe hiçbir zaman bağlanmadı ki bugün de bağlansın. Yirminci asır ayaklarımızla beraber gözlerimizi de yere mıhlamadı ki. Yıldızlara bakabiliyoruz yine, bazen bütün gece.
Bu parçada kullanılan anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Açıklayıcı anlatım B) Öğretici anlatım
C) Tartışmacı anlatım D) Mizahi anlatım
E) Söyleşmeye bağlı anlatım

C) Aşağıdaki soru Iarı cevaplayınız.
1. Emredici anlatım hangi tür metinlerde kullanılmaktadır?
2. Anlatım türleri ile metin türü arasında nasıl bir ilişki olduğunu açıklayınız.
3. Bir eşyayı veya manzarayı okuyucunun zihninde canl andırmak için hangi anlatım türüne başvurmak gerekir? Niçin?
———————–

Anlatım ve Özellikleri-ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI

A) Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• Metinler oluşturulurken hedef kitle ve yazılış amacı göz önünde bulundurulur. ( )
•Bir konu özelden genele doğru basamaklandırılaraksınırlanır. ( )
•Tema somut, konu ise soyuttur. ( )
• İletişimde anlatıcı ile anlatılan obje, husus arasındaki ilişki anlatımı etkilemez. ( )
• Açık bir anlatımda metnin ifade ettiği anlam alıcıya göre farklılık göstermez. ( )

B) Aşağıdaki çoktan seçmeli soru Iarda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. Seni bu şiirin balkonundan atıyorum
Unutma soluğumdur
Kanatlarını dolduran dağlı rüzgâr
Hüznümdür
Havalanırken sevgisizlikten
Düşüp boğulacağın deniz
Bu metin parçası için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Alışılmamış bağdaştırmalar kullanıldığı
B) İmgelere başvurulduğu
C) Eğretileme sanatına başvurulduğu
D) Öğretici metin türü olduğu
E) Coşku ve heyecana bağlı anlatımla oluşturulduğu

2. Biliyorsunuz, özellikle son dönem şairleri noktalama işaretlerini kullanmıyorlar. Şiirin sesini, okuyucuların algı boyutlarınca duymalarını sağlamak, nazımda nesir kurallarının yürürlükten kalkması gerektiğini belirtmek için. Şimdi okur; kılavuzsuz, yalnızdır şiir karşısında. Belli bir ölçü, uyak düzeni, bağlantılar, anlam yoğunluklarını gösteren işaretler de bulunmadığı için. Böylece duyulmuş, alışılmış “inşat”lardan yoksun kalan okuyucu, sesin anahtarını kendi kendine bul up uygulayacaktır. Ancak kişisel tekrarlarla sağlanabilir bu yakınlık, ilk bakışlarda değil. Yaratıcısının kendine özgü biçimler özgürlüğünde yazdığı eserin güzelliğini bulup paylaşmak için okurluk çabası gerekli.
Yukarıdaki paragraf için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Konu hakkında açıklama yapıldığı
B) Metinde öznel anlatımın hakim olduğu
C) Tartışmacı anlatım kullanıldığı
D) Anlatımda terimlerin kullanıldığı
E) Açık bir anlatımla oluşturulduğu

3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin anlatımı nesnel bir nitelik taşımaktadır?
A) Tiyatro, sinemaya göre daha eğlendiricidir.
B) Deniz kenarında yaşamaya doyum olmaz.
C) Güneşin batışını izlemek insana mutluluk verir.
D) Keyfî göç edenlerin sayısı yıldan yıla artmaktadır.
E) Resim sergisi önemli bir sanat etkinliğidir. ÖSS 1998

4. AşağıdakiI erden hangisi metin oluşturma sürecinin ilk aşamaları arasında yer almaz?
A) Bilgi toplamak   B) Özet çıkarmak   C) Gözlem yapmak
D) Yazım, noktalamaya dikkat etmek   E) Not almak

5. Duygu ve düşünceleri süsl ü, yaldızlı söz I er kul I anmadan, anlaşılması güç, uzun cümlelere yer vermeden, en kısa yoldan anlatmak gerekir.
Yukarıdaki cümlede sözü edilen özellik hangisiyle adlandırılabilir?
A) Yoğunluk B) Özgünlük C) Doğruluk D)Yalınlık E) Duruluk

6. Aşağıdaki konulardan hangisi diğerlerine göre daha geniş kapsamlıdır?
A) Reşat Nuri’nin romanları
B) Roman
C) Realist romanlar
D)Türk edebiyatında roman
E) Reşat Nuri’nin romanlarında Anadolu

7. Güneşli bir gündü. Oturduğumuz masanın yarısı güneşteydi. Ben gölgeli kısma oturmuştum. Kesme şekerler plastik kutular içinde örtüsüz masaların üstüne konmuştu. Birkaç kâğıt peçete rüzgârın etkisiyle yerlerde uçuşuyordu. Rüzgâr biraz kuvvetli esince kâğıt peçeteler denize sürükleniyordu. Bu durum kimsenin umurunda değildi.
Yukarıdaki paragrafın anlatımında aşağıdakilerden hangilerine başvurulmuştur?
A) Öyküleme, betimleme   B) Öyküleme, açıklama
C) Betimleme, açıklama    D) Tanımlama, örnekleme
E) Açıklama, kanıtlama

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolayIı anlatıma başvurulmuştur?
A) Sokrates “Bilge bir insan, yaşamın her anına bir çocuğun yaptığı gibi hayret ve şaşkınlıkla bakar.” diyor.
B) O, yaşamından şikayet etmez ve şöyle der: “Erdemli olmanın ödülü erdemli olmaktır.”
C) Çoğu kez, yaşadığımız küçük dünyadaki büyük güzelliklerin farkına bile varamıyoruz.
D) Sevmek ve özgür bir insan olarak yaşamak, düş içinde her gün yeniden doğarak yaşamaktır.
E) Yıkıcılık ve bencilliğin, eksik insanlaşmanın patolojik sonuçları olduğunu söylüyor Sokrates.

9. Ünlü eleştirmenlerimizden biri: “Deneme yazıyorsanız belli bir birikiminiz, söyleyecek sözünüz olmalı.” diyor. … çünkü onun hem engin bir bilgi birikimi hem de söyleyecek pek çok sözü var.
Yukarıdaki paragrafta boş bırakıIan yere metnin akışına göre aşağıdakiIerden hangisi getirilebilir?
A) Kendisi de öyle bir eleştirmen olmak istiyor.
B) Bu söz o yazarımıza çok uyuyor.
C) Kimileri onun bu görüşüne katılmıyor.
D) Bu nitelikleri taşıyan pek çok yazarımız var.
E) Bu niteliklerden yoksunsanız eleştirmen sayılmazsınız. ÖSS 2005

10. … Gerektiği yerde gerektiği kadar sözcük… Metinde anlam; tanımlamalarla, çağrışımlarla, örneklemelerle değil, tek başına kullanılan sözcüklerle ortaya konuyor. Her tutum, her davranış, her olgu, her nesne ayrıntılara inilmeden onu en iyi anlatan sözcükte veriliyor.
Yukarıdaki paragrafın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakiIerden hangisi getirilebilir?
A) Yazılarının sözcük örgüsü büyük bir değişiklik gösteriyor.
B) Değişik anlatım biçimlerini kullanmaktan kaçınıyor.
C) Yazılarında en az sözcükle en çok şeyi anlatma ilkesine bağlı kalıyor.
D) Sözcükleri, temel anlamları kadar yan anlamlarıyla da kullanmaya çalışıyor.
E) Söylediklerinin kolay anlaşılır olmasını istemiyor.

C) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Hâlin gereği ne demektir? Açıklayınız.
2. Edebî metinlerde alışılmamış bağdaştırmalara başvurulmasının nedenlerini söyleyiniz.
3. Bireysel zevk ve anlayış anlatımı etkiler mi? Düşüncelerinizi belirtiniz.
4. Edebî metinlerde gönderici ile alıcı arasında iletişimin nasıl sağlandığını açıklayınız.