Koçaklama Nedir? Özellikleri, Örnekleri

Yiğitçe ve coşkulu bir söyleyişle, savaş ve dövüşleri anlatan, kahramanlık duygularını canlandıran koşma nazım şeklinde yazılan halk şiiri türüdür.

Koçaklamalar, epik şiir türüne girer.  Köroğlu ve Dadaloğlu, bu türde söyledikleri şiirlerle tanınmışlardır.

Yiğitliği, yiğitleri öven, savaşlardan bahseden koçaklamalar, Divan şiirindeki Hamasi Destan durumundadır. Bunların çoğu ya Dadaloğlu ve Genç Osman gibi siyasi çatışmalara katılan şairlerin eserleridir veya Yeniçeri şairlerinin malıdır. Fakat Koçaklama, deyince asıl akla gelen Köroğlu’dur.

Köroğlu’nun menkıbelere dayalı hayatını saran şiirlerin çoğu bunlardır. Köroğlu ve etrafındakiler, bu şiirlerde mübalağalı bir ifade ile adam öldürür, kelle keser, yol kapatır, baş alır.

Halk şiirinde destan unsurlarının yaşaması Koçaklamalarla olmuştur.

Koçaklama Örnekleri:

KOÇAKLAMA – Köroğlu

Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar gümbür gümbür seslenmelidir

Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Delik demir çıktı mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır

Köroğlu düşer mi gene şanından
Ayırır çoğunu er meydanından
Kırat köpüğünden düşman kanından
Çizme dolup şalvar ıslanmalıdır

Koçaklama

İki koçak bir araya gelende
Görelim ne içler meydan içinde
Kesilir kelleler boşalır kanlar
Yeğin olta leşker meydan içinde

Oklar uçup gider şabanlar gibi
Merd de aştp gider aslanlar gibi
Kılıçlar oynaşır ceylanlar gibi
Kesilir ne başlar meydan içinde

Yiğitler çağrışır yaman gün olur
Allah Allah derler yüksek ün olur
Çarba çarba döğüşicek bun olur
Hasmın arar koçlar meydan içinde

Köroğluyum medhim merde yeğine
Koç yiğit değişmez cengi düğüne
Sere serpe gider düşman önüne
Ölümü karşılar meydan içinde (Köroğlu)

Koçaklama

Şahlar şâhı divan açar
Divan gümbür gümbürlenir
Merd dayanır nâ-merd kaçar
Meydan gümbür gümbürlenir

Yiğit kendini öğende
Oklar menzili döğende
Şeş-per kalkana değende
Kalkan gümbür gümbürlenir

Ok atılır kal’asından
Hak saklasın belâsından
Köroğlu’nun nârasından
Her yan gümbür gümbürlenir ( Köroğlu )

Ayrıca bakınız-> Âşık Edebiyatı Nazım Şekilleri