Tartışma Nedir? Tartışma Türleri, Özellikleri, Kuralları
Tartışma Nedir? Tartışmanın Türleri, Özellikleri, Kuralları Nelerdir?
♦ Tartışma, karşıdakinin duygu, düşünce ve görüşlerini değiştirmeyi veya yenilemeyi, karşıdakini etkilemeyi amaçlayan bir konuşma biçimidir.
♦ Birbirine karşıt düşüncelerin belli kurallar çerçevesinde birbirini çürütmesi amacına dayanır. Dolayısıyla tartışmada savunulan bir düşünce (tez) ve karşı çıkılan bir düşünce (antitez) bulunur.
Tartışmanın Özellikleri, Kuralları Nelerdir?
♦ Tartışmada amaç gerçeğe ulaşmaktır. Bunun için düşünceyi düşünceyle çürütmek esastır. Dolayısıyla tartışmada bir sonuca varma amaçlanır.
♦ Tartışmada konunun önceden belirlenmesi gerekir.
♦ Tartışmalarda dil göndergesel işlevde kullanılır.
♦ Tartışılan konuda savunulan düşüncenin bilimsel verilere dayanması, kanıtlanabilmesi gerekir. Bunun için kaynaklar incelenmeli, gerektiğinde notlar alınmalıdır.
♦ Tartışmayı yönetecek bir başkan bulunmalı; başkan, tartışmacılara sırayla ve yeteri kadar söz hakkı tanımalıdır.
♦ Tartışırken ön yargılı olunmamalıdır. Karşıt düşüncenin kanıtlarla diğer tezleri çürütmesi durumunda duygusal davranılmamalı, olgun davranılmalıdır.
♦ Konuşma sırasında, konuşmacının sözü kesilmemeli, konuşmacı saygıyla ve sabırla dinlenmelidir.
♦ Konu dışına çıkılmamalıdır.
♦ Yanlış örnekler vermek, tezin doğruluğuna bir katkı sağlamayacağından doğru örnekler verilmelidir.
♦ Savunulan düşüncede tutarlı olunmalıdır. Doğru anlaşılmak için, anlatım bozukluklarından kaçınılmalıdır.
♦ “Tartışmalar”, belirli kurallar çerçevesinde gerçekleştirilir; bu bakımdan, tartışmayı bir kargaşa ortamında gerçekleşen, kuralsız bir durum olan “münakaşa”larla karıştırmamak gerekir.
Tartışma Kuralları (özet)
1 – Tartışmada konu dışına çıkılmamalıdır.
2 – Önyargılı olunmamalıdır.
3 – Verilen zamana uyulmalıdır.
4 – Diğer konuşmacıların sözü kesilmemelidir.
5 – Hoşgörülü, nazik olmak, sabırlı davranmak gereklidir.
6 – Anlam tekrarına düşmemek gerekir.
7 – Kısır tartışmalardan kaçınmak gerekir.
Tartışma türleri şunlardır:
