Yardımcı Düşünce Nedir?

Yardımcı Düşünce: Bir yazıda (paragrafta) açıklanan veya savunulan ana düşüncenin kolayca anlaşılmasını sağlayan ve onun inandırıcılığını artıran her türlü bilgi, tecrübe, olay ve örneklerin ifadesine yardımcı düşünce diyoruz. Bir paragrafta birden fazla ana düşünce olamaz; ama birden fazla yardımcı düşünce olabilir.

Yardımcı düşünceyi buldurmaya yönelik sorular genellikle şu şekilde sorulmaktadır:
* Bu paragraftan aşağıdaki sonuçların hangisine ulaşılamaz?
* Aşağıdakilerden hangisi bu parçada işlenen düşünceyle çelişir?
* Bu parçaya dayanarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
* Bu parçada anlatılanlarla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?
* Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
* Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı yoktur? vb.

Dikkat edilirse yardımcı düşüncelerle ilgili sorular, olumsuz yargı biçimiyle sorulmaktadır. Bu da, “Hangisi söylenemez?” “Hangisi çıkarılamaz?” “Hangisine değinilmemiştir?” “Hangisine ulaşılamaz?” gibi soru kökleriyle düzenlenen sorulardan bizim, yardımcı düşüncelerden dördüne ulaşmamızı gerektirir.

Örnek: 2000 / ÖSS

Sahnenin tozunu ilk yuttuğunda çocuk denecek yaşlardaydı ve o günden bu yana inmedi sahneden. Oyunculuk dışında oyun yazarlığı, yönetmenlik, çevirmenlik gibi uğraşlarla da ilgilendi. Tiyatro dünyamızın en kıdemlilerinden, en renkli kişiliklerinden biri olan, seyircisiyle müthiş bir iletişim kurabilen bu yetenekli sanatçının ilgi alanı tiyatroyla da sınırlı kalmıyor. Güncel konular üzerine yazdığı yazılarıyla, düşüncelerini, eleştirilerini okurlarla paylaşıyor. O, aynı zamanda bir konuşma, bir anlatım ustası; anlatanla dinleyeni, oyuncuyla seyirciyi bir araya getiren bir usta.

Bu parçaya göre söz konusu sanatçıyla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Okuru incitici konuları işlemekten kaçınır
B) İzleyicisini etkiler, onlarla bütünleşir.
C) Dilin olanaklarından çok iyi yararlanır.
D) Oyunculuk dışındaki işlerle de ilgilenir.
E) Mesleğinde çok başarılıdır.

Çözüm:
B’deki; “izleyicisini etkileme, onlarla bütünleşme”, “seyircisiyle müthiş bir iletişim kurabilme”

C’deki; “Dilin olanaklarından yararlanma”, “bir konuşma, bir anlatım ustası”

D’deki; “Oyunculuk dışındaki işlerle de ilgilenme”, “yönetmenlik, oyun’ yazarlığı, çevirmenlik gibi işlerle de ilgilendi.” “Güncel konular üzerine yazdığı yazılar…”

E’deki; “Mesleğinde çok başarılı olma”, “Çocukluğundan bu yana sahneden inmedi.”, “Tiyatro dünyamızın kıdemlilerinden…” ifadelerinden anlaşılmaktadır.

A’da belirtilen “okuru incitici konuları işlemekten kaçındığına dair hiçbir şey söylenmemiştir. Doğru Seçenek A

Ayrıca bakınız ⇒ Yardımcı Düşünce