Âşıklık Geleneğinde “Rüya”ve “Bade İçme” Motifi

Halk hikâyelerinin kahramanları değişik şekillerde birbirlerine âşık olurlar. Bunlardan biri de “bade içme yoluyla âşık olma”dır. Bade, rüyada içildikten sonra insanlara şiir söyleme yeteneğini kazandıran manevî bir içkidir. Âşıkların bir kısmı bunu “dolu” olarak adlandırır. Bir anlamda âşık yeteneğini bu yolla ilahî bir temele de dayandırır.

Anadolu sahası araştırıcıları bade içme motifini dört ana baslık altında değerlendirmişlerdir:

1. Hazırlık Safhası: Âşık ve maşukun bade içmeden önce ki (âşık olmadan önceki) durumunun ele alınması.

2. Rüya: Bir yerde (çesme, harman, mezarlık) uyuma, pir (aksakallı ihtiyar, derviş, Hazreti Hızır) elinden üç bade içilmesi.

3. Uyanış: Baygın vaziyette yatan kahramanın saz sesini duyunca uyanması.

4. İlk deyiş: Âşığın rüyada olanları şiirle ifade etmesi.