Kiralık Konak Özeti – Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Kiralık Konak, Yakup Kadri Karaosmanoğlu‘nun 1922 yılında yayınlanan ilk romanıdır. Yazar, bu romanında Tanzimat, Meşrutiyet ve Cumhuriyet kuşakları arasındaki görüş, anlayış ve yaşayış farklılıkları üzerinde durur. Roman, realizmin etkilerini taşır.

Kiralık Konak Özeti

1908 Meşrutiyet yılları, büyük konağın en yaşlısı Naim Efendi, II. Abdülhamit dönemi ileri gelenlerindendir, emekliye ayrılmıştır; temiz, titiz, dürüst ve tam bir Tanzimat efendi­sidir. Gelenek ve göreneklerine sıkı sıkıya bağlıdır.

Naim Efendi; kızı Sekine Hanım, damadı Servet Bey, torunları Seniha ve Cemil ile aynı konakta yaşamaktadır.

Karısı Nefise Hanım ölmüş, konaktaki düzen bozulmuştur. Sürekli babası ve çocukları arasında ikilemde kalan Sekine Hanım işleri yönetemeyince her şey onun kocası Servet Beyin alafranga isteklerine bırakılmıştır.

Damat Servet Bey; kırk beş yaşlarında, alafranga hayata, lükse düşkün bir adamdır. Yirmi yaşındaki oğul Cemil, Beyoğlu’nun eğlencelerinden ayrılmayan bir öğrenci; kızları Seniha ise, alaycı, şuh, tutumsuz, Avrupa delisi bir genç kızdır.

Seniha, Faik Bey adın­da konağın devamlısı Batılı kafada bir salon genci ile arka­daşlık eder. Seniha’yı için için seven şair ruhlu Hakkı Celis ise, Seniha’nın halasının oğludur; sevgisi karşılık görmediği gibi Seniha’nın alaylarıyla karşılanır.

Konakta sık sık toplantılar, eğlenceler düzenlenir. Çok geçmeden Naim Efendi’nin mallarının büyük bir bölümü elden çıkar. Kanlıca’daki yalı kiraya verilir, borç­lanmalar başlarlar. Naim Efendi, olan biten karşısında sessiz, ama şaşkındır.

Seniha, küçüklüğünden beri özlemini çektiği Avrupa’ya kaçar, arkasından da Faik Bey’i sürükler.

Damat Servet Bey, öteden beri sıkıldığı konaktan ve Naim Efendi’den, bir apartman dairesi kiralayarak ayrılır.

Naim Efendi, davranışları­nı beğenmediği halde, Seniha’yı çok sevmekte, ayrılığına da­yanamamaktadır. Konak boşalıp para sıkıntısı da başlayınca, hastalanır; onu avutan tek anlaştığı kişi Hakkı Celis’tir.

Ko­nak için kiracı aranmaya başlanır, ama bir türlü bulunamaz.

Sonunda, Seniha Avrupa’dan döner; yine de zengin biriyle evlenme dileğindedir. Naim Efendi, Seniha’yla, görüşmeyi çok ister, ama kırıldığı için görüşmez.

Naim Bey’in yanında kalan tek kişi Seniha’ya olan aşkına karşılık bulamayan Hakkı Celis’dir. Çanakkale Savaşı’na katılan Hakkı Celis, cephede şehit düşer. Seniha bu duruma kayıtsız kalır.

Naim Efendi, hızla değişmesine akıl erdiremediği bir çöküş dünyasında, konağında tek başına kalır.

Kahramanlar:

• Naim Efendi: Osmanlı dönemi yüksek memurlarından; geçmişine her yönüyle bağlı, gelenekçi bir Osmanlı Beyefendisidir.
• Sekine Hanım: Naim Efendi’nin kızıdır.
• Servet Bey: Sekine Hanım’ın eşidir. Naim Efendi’nin damadıdır. Paraya düşkündür. Eğlenmeyi, gezmeyi sever. Batı özentiliği vardır.
• Seniha: Servet ve Sekine’nin kızı, Naim Efendi’nin torunudur.
• Hakkı Celis: Seniha’nın halasının oğludur. Modern bir şairdir.