Bir Koşula (Şarta) Bağlı Olma Niteliği Taşıyan Cümleler/Yargılar Özellikleri, Örnekleri

Bazı cümlelerde temel yargı bir koşula (şarta) bağlı olarak verilebilir. Türkçede koşul anlamı asıl olarak “sa, se” şart ekiyle sağlanır.

“ise”, “dikçe”, “mi”, “ama”, “üzere”, “yeter ki” ekleriyle de koşul/şart anlamı sağlanabilir.

Örnekler:

— Rüzgâr çıkarsa denize açılamayız.

— Ne demek istediğimi, beni iyi dinlersen anlarsın.

— Bu yöntemle çalışırsan yabancı dili daha kolay kavrarsın.

— Gazeteyi okudun mu olayların nedenini anlarsın.

— Bilgisayar alırım ama kullanmayı öğreneceksin.

— Yarın getirmek üzere benim arabamı alabilirsin.

— istediğin romanı alırım, yeter ki dediklerimi yap.

— Geçmişteki olan biteni hatırladıkça size hak veriyorum

Örnek Soru

Aşağıdakilerden hangisinde eylemin gerçekleşmesi bir koşula bağlanmıştır?

A) Otobüsün kapısı açılır açılmaz çocuklar içeri doluştu.
B) Uyanamadığı için işe zamanında gidememiş.
C) Sen istesen de istemesen de tatile çıkacağız.
D) Gökyüzü bulutlarla kaplandı mı yağmur yağacaktır.
E) Bahar geldi, her yer çiçeklerle donandı.

Çözüm: A, B, C ve E seçeneklerinde koşul anlamı yok. D seçeneğinde yağmurun yağması, gökyüzünün bulutlarla kaplanması koşuluna bağlanmıştır. Doğru cevap (D) seçeneğidir.