Pastiş Nedir? Özellikleri, Örnekleri

Pastiş (öykünme, taklit etme): Bir yazarın dil ve anlatım özelliklerine, üslubuna, tarzına, düşüncelerine öykünme, o yolda yazma.

Pastişte amaç, genellikle öykünen yazarı ya da bir yapıtını alaya almaktır. Divan edebiyatındaki nazireler pastiş sayılamaz. Tehziller de, tutulan yol aynı olmakla birlikte, daha çok yergi alanına girer.

Fazıl Ahmet Aykaç‘ın ünlü şairlerin söyleyişine öykünerek “Onlar Gibi” üst başlığıyla yazdığı şiirler pastiş’e örnek gösterilebilir.

Ayrıca pastişte bir yapıtın bütününe ya da bir bölümüne öykünme söz konusu değildir. Tek dizelik, birkaç cümlelik pastişler de olabilir.

Örnekse, Salah Bir­sel‘in bir şiirindeki (Göl Saatleri),

Kuğular geldi ederek ikindiyi ilan

dizesi, Ahmet Haşim’in,

Altın kulelerden yine kuşlar
Tekrarını eder ömrün ilan

dizelerinin pastiş’ idir.

Pastiş karşılığı Türk Dil Kurumu’nca “benzek” sözcüğü önerilmişse (Yazım Terimleri Sözlüğü) de pastişle nazire bir tutulduğu için bu öneri benimsenemez.