Filibeli Ahmet Hilmi Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Mistik ve dinî görüşlerin çok yaygın olduğu bu tarihlerde yazılan A’mâk-ı Hayâl dönemin materyalizm ve spiritüalizm konusundaki tartışmaların kurgulanmasıdır.

Materyalizm ve spiritüalizm konusunda Baha Tevfik, Celal Nuri ile tartışmış kuvvetli bir yazar olan Filibeli Ahmet Hilmi, felsefi görüşünü A’mâk-ı Hayâl adlı felsefî bir romanda özetlemiştir.

Eserin kahramanı olan Raci, manevi bir seyahate çıkan materyalist bir gençtir. Bir kabristanda Aynalıbaba ile karşılaşır, onun üflediği ney ile kendinden geçerek sırasıyla Nirvana, Zerdüş devr-i daim şehrini, Mecma-ı arifân, Saha-yı azâmet, Kaf ve Anka, Umman-ı azâmet gibi mekanları aşarak Mahfil-i azâma ulaşır ve dünyayı yeni anlamlarla idrak etmeye başlar.

Materyalist gencin çılgınlık nöbetleri, tırmarhanede delilerin çıldırma sebeplerini anlatmaları Hamit’in Garam adlı eseri ile benzeşmektedir.